4 marca 2020 r. niestety nie zapoczątkował corocznych uroczystych obchodów świata twórców techniki – Światowego Dnia Inżyniera. Tego dnia bowiem dowiedzieliśmy się o zdiagnozowaniu pierwszego w Polsce przypadku koronawirusa, u 66-letniego mieszkańca województwa lubuskiego. Wiadomość ta „przyćmiła” zorganizowaną wspólnie przez FSNTNOT i Politechnikę Poznańską uroczystość Światowego Dnia Inżyniera. Święto to uchwalili uczestnicy zgromadzeni na Światowym Kongresie Inżynierów (Melbourne, listopad 2019). Od tego czasu miało być ono co roku obchodzone na całym świecie.
Niestety COVID-19, który już od grudnia 2019 r. rozprzestrzeniał się w Chinach, a na początku 2020 r. zaatakował cały świat, spowodował, że tylko w nielicznych miejscach odbyły się spotkania inżynierskie. WFEO również odwołało planowane w Paryżu centralne obchody. Pandemia, wokół której koncentrują się od ponad roku wszystkie nasze działania i myśli, powoduje, że w tym roku święto inżynierskie schodzi na bardzo daleki plan. Chociaż głównie dzięki naukowcom i inżynierom, dysponujemy już opracowaną w krótkim czasie szczepionką, a wiele żyć udało się uratować dzięki technicznemu wynalazkowi – respiratorowi.
W końcówce pierwszej połowy ubiegłego roku, gdy pandemia „zelżała”, trudno było nam uwierzyć, że przed nami II, a może i III jej fala. W tle pojawiały się doniesienia o bliskim zakończeniu prac nad szczepionką, a my, zmęczeni lockdownem, uznaliśmy – co podtrzymywała część polityków (nie tylko w Polsce) – iż możemy zlekceważyć ostrzeżenia specjalistów. Tę pierwszą, wiosenną falę pandemii Polska (w porównaniu z większością krajów) przeszła znacznie lżej, co w dużej mierze było zasługą wysokiej dyscypliny społecznej. Podporządkowaliśmy się nawet bezsensownym ograniczeniom (jak np. zakaz spacerów po lesie), co podważyło nasze zaufanie do decydentów. Z pewnością te, nie zawsze zrozumiałe, zakazy, jak i mała zachorowalność w miesiącach letnich, przyczyniły się do lekceważenia obostrzeń i nakazów sanitarnych. Do tego doszła polityczna przepychanka wokół wyborów prezydenckich. Dlatego trudno się dziwić, że drugą, jesienną falę pandemii przyjęliśmy już z mniejszym zrozumieniem i gotowością do podporządkowania się lockdownowi.
Oprócz nakazów i zakazów dokuczliwych z punktu widzenia życia społecznego (i rodzinnego) zaczęliśmy obawiać się o gospodarkę i byt nasz i naszych rodzin.
Nie tylko duża część przedsiębiorców, ale tzw. szary obywatel odczuł, że zamknięcie wielu firm dotknie finansowo także jego. Zmusi do likwidacji biznesu, będącego dorobkiem życia, albo spowoduje stratę pracy. Słabym pocieszeniem były doniesienia medialne, iż w innych krajach jest gorzej. Pod koniec ubiegłego roku zaczęliśmy tracić nie tylko wytrzymałość ekonomiczną, ale i psychiczną. Przedstawiciele części zamkniętych branż, którym bankructwo zajrzało w oczy, zapowiedzieli nieprzestrzeganie ograniczeń. Zdesperowani mówili, że COVID można przeżyć, a brak środków do życia nie. Nawet opracowanie i wyprodukowanie w niezwykle krótkim czasie szczepionki nie poprawiło znacząco nastrojów, szczególnie gdy okazało się, że proces szczepienia może trwać 2 lata.
To powoduje, iż coraz większa część społeczeństwa – szczególnie Ci, którym lockdown grozi brakiem pieniędzy na życie oraz osoby młode – buntuje się przeciwko dalszemu ograniczaniu działalności zawodowej i prywatnej. Szkoda, że decydenci i media nie podejmują wysiłku, aby nie strasząc, wyjaśniać, iż ani liczba ozdrowieńców, ani zaszczepionych nie wytworzyła jeszcze zbiorowej odporności i ciągle grozi nam trzecia fala pandemii. Osobną kwestią, która miała i ma ogromny wpływ na nasze zachowanie i stosunek do pandemii, stanowi pomoc ekonomiczna państwa dla gospodarki. Rzecz nie w jej braku, bo wiele firm i organizacji ją otrzymało, lecz w przejrzystości zasad i konsultacjach społecznych, które ciągle są niewystarczające, a zasady niezrozumiałe.
Wobec ogromnego zmęczenia społeczeństwa dialog staje się jednym z ważnych elementów walki z pandemią, gdyż tylko wspólne porozumienie pozwoli przetrwać ten trudny czas. Wykorzystajmy go również do przygotowania tego, jaki ma być świat po pandemii. Część specjalistów mówi o powrocie do normalności (czyli tego co było), ale wielu o tym, że trzeba budować nowy ład społeczno-gospodarczy, gdyż prócz koronawirusa ludzkość gnębi wiele innych „plag”. Poświęćmy tej przyszłości dyskusje (na razie zdalnie), które powinniśmy odbyć z okazji kolejnego Światowego Dnia Inżyniera, bo nie wyobrażam sobie, by społeczność techniczna o nim zapomniała.
Ewa Mańkiewicz-Cudny
