W całej serii Jubileuszy STULECIA obchodzonych w minionym i obecnym roku, ten ma prawdopodobnie najsłodszy – dosłownie- wymiar. Dotyczy bowiem tych co produkują cukier.
Hneryk Piekut
W numerze 5/2019
ZAMÓWINŻYNIER
Nie całkiem słodkie 100 lat
Redefinicja i przyszłość
Z Maciejem Dobieszewskim, p.o. prezesa Głównego Urzędu Miar, rozmawia Jerzy Bojanowicz.
Oblicza Piotra Drzewieckiego
Poznać je można było na wystawie „Piotr Drzewiecki (1865-1943). Pierwszy prezydent wolnej Warszawy”, zorganizowanej przez Bibliotekę Publiczną m.st. Warszawy – Bibliotekę Główną Województwa Mazowieckiego.
boj.
4 stycznia 2019 r. minęła 80. rocznica śmierci inż. Juliana Piotra Eberhardta, wieloletniego podsekretarza stanu i kierownika Ministerstwa Komunikacji RP, organizatora kolejnictwa w niepodległej Polsce, za zasługi dla II RP odznaczonego, m.in. Komandorią z Gwiazdą Orderu Polonia Restituta.
Marek Bielski
Ważący tylko kilka kilogramów i kosztujący zaledwie kilkaset złotych mały dron, często amatorska zabawka, może powodować poważne kolizje, a nawet straszne katastrofy lotnicze. Wobec popularności dronów taka tragedia wisi w powietrzu.
Maciej Kamyk
Wielkie inwestycje II RP (4). Polityka przemysłowa rządu polskiego (c.d.)
W ostatnich trzech numerach Przeglądu Technicznego przytoczyliśmy (z „PT” nr 29-32 z 1919 r.) fragmenty ciekawego odczytu inż. S. K. Drewnowskiego wygłoszonego 30 czerwca 1919 r. w Stowarzyszeniu Techników w Warszawie pt. „Polityka przemysłowa rządu polskiego”. Poniżej przytaczamy kolejne fragmenty tego odczytu, zachowując oryginalną pisownię.
Wybór i oprac. Bronisław Hynowski
INNOWACJE
Konkurs „Polski Produkt Przyszłości”, którego XXI edycję właśnie rozstrzygnięto – ewoluuje. Zmieniają się kategorie i warunki udziału, do PARP-u jako organizatora dołączyło Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. O ile początkowo w zgłoszeniach dominowały instytuty naukowo-badawcze, o tyle dziś mamy znacznie więcej prywatnych spółek. Co najważniejsze – prawie wyłącznie startują tu produkty już seryjne, przygotowane do upowszechnienia, albo walczące o rynek.
Jaz.
W Warszawie, jak grzyby po deszczu, rosną biurowce. Przy tych, które stworzą tzw. Generation Park nowością jest wybudowanie 350 m2 chodnika, który czyści powietrze ze… spalin samochodowych.
Jerzy Bojanowicz
Coraz częściej spotykamy się z pojęciem „elektryczny transport drogowy”. Rząd ogłosił program elektromobilności, zaś lubelski URSUS pochwalił się prototypem elektrycznego samochodu dostawczego. Jednak jakie będą te samochody z napędem elektrycznym w najbliższej przyszłości, dostarczające towary, przesyłki itp. – nadal nie wiadomo. Bo samochód Ursusa istnieje w jednym egzemplarzu, a do uruchomienia produkcji seryjnej….
jt
NAUKA
W artykule przedstawiony jest opracowany w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk w Krakowie projekt CREDO. Omówiona jest metoda oraz znaczenie rejestracji i analizy promieniowania kosmicznego i radioaktywnego za pomocą małych detektorów znajdujących się np. w popularnych smartfonach. Rejestracja ta ma służyć wielkoskalowemu badaniu, między innymi różnorodnego promieniowania dochodzącego nieprzerwanie z kosmosu do Ziemi, które ma ogromne znaczenie naukowe i wywiera wpływ np. na życie biologiczne na Ziemi i na funkcjonowanie nowoczesnego sprzętu elektronicznego. Dla astrofizyków rejestracja ta może być nieocenionym źródłem informacji o mało znanym wysokoenergetycznym widmie promieniowania kosmicznego i przez to dostarczyć niezbędnych informacji do rozwiązania największych zagadek współczesnej kosmologii jak np. ciemnej materii i energii. Zaproponowana metoda, ze względu na jej formę tzw. nauki obywatelskiej (popularne citizen science) ma także duże znaczenie socjologiczne i może obejmować wszystkich mieszkańców Ziemi.
prof. nzw. dr hab. Robert Kamiński, Instytut Fizyki Jądrowej PAN im. Henryka Niewodniczańskiego, projekt CREDO, mgr inż. Michał Niedźwiecki,Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, projekt CREDO
STAŁE POZYCJE
Wydarzenia
Co pan na to, inżynierze? "PERŁY" na ściany i podlogi
Felieton. Jedwabny szlak – wykorzystać geopolityczne atuty
Filozofia pojęć technicznych (135): Naprawa
Giełda wynalazków i projektów. Mariaż medyczno-morski
Parlament 500 milionów. Droga zwierząt. Wyborcze przewidywania
Recenzja "PT": Noblista z Nowolipek
Kandydaci do tytułu "Złoty Inżynier 2019": Jacek Jaworski, Stanislaw Świetlicki
Wątpię więc jestem. Przed wyborami
Efekty-defekty
Sygnały o technice
Energetyczne puzzle
Na pewno ten rekord nie zelektryzuje naszego społeczeństwa tak mocno, jak loty polskich skoczków narciarskich tej zimy, ale jednak padł i jest wart "uwiecznienia". Polskie Sieci Energetyczne – nie bez satysfakcji poinformowały - że w dniu 25 stycznia 2019 r. wystąpiło najwyższe w polskiej historii zapotrzebowanie na moc. Wyniosło one 26 504 MW. Poprzedni rekord z 28 lutego 2018 r. wynosił 26 448 MW.
W komunikacie PSE oficjalnie podano, że tego dnia w okresie rannego szczytu obciążenia, zasadnicza część zapotrzebowania została pokryta mocą krajowych elektrowni węglowych i gazowych, oraz w niewielkim stopniu wodnych (265 MW) i wiatrowych (273 MW), uruchomiono też trzy duże jednostki wytwórcze, znajdujące się w godzinie szczytowego zapotrzebowania w postoju awaryjnym (1 143 MW). Ponadto - w tym rekordowym momencie szczytowego zapotrzebowania - PSE dysponowały nadwyżką mocy w wysokości 5 393 MW!
Optymiści mogliby poprzestać wyłącznie na tej części komunikatu, gdyż kreuje on udanie sen o naszej energetycznej potędze. Tymczasem nie wszystko jest tak piękne. W energetyce nadwyżka mocy nominalnej niewiele znaczy, jeśli jej szybko nie można uruchomić.
Podołanie temu rekordowemu popytowi na energię, nastąpiło dzięki wykorzystania przez uczestników rynku zdolności importowych oferowanych na wszystkich połączeniach międzysystemowych. To także był efekt wyjątkowo – jak informuje PSE - korzystnych rozpływów mocy w połączonych systemach europejskich, gdzie wystąpiły niewielkie nieplanowane przepływy na granicy polsko-niemieckiej i braku potrzeby odciążania profilu synchronicznego z wykorzystaniem redispatchingu, pracy testowej nowego bloku w elektrowni Opole (416 MW).
Oczywiście dobrze, że sprawnie podjęto środki zaradcze w postaci uruchomienia zdolności importowych w wysokości 1000 MW. Jednak wiązało się to z bardzo dużym prawdopodobieństwem przekroczenia dopuszczalnych przepływów mocy na liniach granicznych. Tym razem się udało. Krajowego bezpieczeństwa energetycznego nie sposób opierać na korzystnym splocie uwarunkowań. Liczy się nie łut szczęścia, ale konkretne realia techniczne.
Wiadomo, że konieczność rozbudowy transgranicznych połączeń między systemowych zapewni bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej i zlikwiduje barierę swobodnego handlu energią na rynku wewnętrznym i międzynarodowym. We wszystkich krajowych scenariuszach energetycznych zakłada się wysoki wzrost zdolności importowych i eksportowych. Przeprowadzona dodatkowo analiza wrażliwości wykazała, że handel transgraniczny wpływa na zmniejszenie ogólnych kosztów systemowych.
Jeśli ta "oczywista oczywistość" nie zmaterializuje się, należy spodziewać się wielu przykrych niespodzianek. A można ich uniknąć. Tym bardziej, że rysuje się możliwość podjęcia kluczowych inwestycji sieciowych PSE z ponad 300 mln zł unijnego dofinansowania.
W jakim kierunku planować rozwój sektora energetycznego? W codziennym języku nazywamy ten proces przewidywaniem, w konwencji aspirującej do naukowości – prognozą. Jednak konia z rzędem dla temu, kto bezbłędnie złoży energetyczne puzzle! Energetyka węglowa zaczyna być coraz większym kłopotem dla gospodarki. Energetyka wiatrowa na lądzie - w defensywie. Projekty offshorowe dla Polski – daleka perspektywa. Energetyka prosumencka - w powijakach. A inwestycje w przesył opłacą się zarówno w okresie energetycznego boomu jak i niedoboru energii z krajowych źródeł. Tę ostatnią opcję proponuję odpukać – jak przystało na zatwardziałego racjonalistę!
Marek Bielski
Komentuje Waldemar Rukść
