W numerze 21/2016

Kierunek: kosmos

Od czasów gen. Mirosława Hermaszewskiego (wtedy majora) w polskiej astronautyce nastała kosmiczna pustka. Aż do 2004 r., kiedy to wystartowała sonda kosmiczna Rosetta. W konstrukcji penetratora lądownika Philae, który w 2014 r. wylądował na jądrze komety 67P/Czuriumow-Gierasimienko, uczestniczyli polscy naukowcy. W 2012 r. wysłano na Marsa zautomatyzowane i autonomiczne laboratorium naukowo-badawcze - Curiosity Rover, którego elementy opracowała polska firma VIGO System. W tym samym roku na orbicie znalazł się PW-Sat – zaprojektowany i wykonany przez studentów Politechniki Warszawskiej, z pomocą specjalistów z Centrum Badań Kosmicznych PAN.

Ale o polskich studentach – pasjonatach astronautyki - jest głośno od 2009 r., gdy zbudowany łazik marsjański zajął VI miejsce w organizowanych po raz 3. na pustyni w Stanie Utah (USA) międzynarodowych zawodach University Rover Challenge. W następnych latach polskie łaziki stawały na podium, także na najwyższym. Swego rodzaju kulminacją były tegoroczne zawody, kiedy to do finału URC zakwalifikowało się 28 zespołów, w tym z Białegostoku, Rzeszowa, Częstochowy, Łodzi, Warszawy i dwa z Wrocławia! Po raz drugi wygrała drużyna Legendary Rover Team z Politechniki Rzeszowskiej, a trzecie miejsce zajął zespół Continuum z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Sukcesy te przyczyniły się do przyznania Polsce prawa organizacji European Rover Challenge - europejskiej edycji URC. Pierwsza odbyła się w 2014 r. w Podzamczu k. Chęcin, a tegoroczna w Centrum Wystawienniczo-Kongresowym w Jasionce (Podkarpackie). Uczestniczyły w niej 23 drużyny m.in. z Australii, Kanady, Bangladeszu, Indii, Turcji i po raz pierwszy Nepalu. Polskę reprezentowało 15 drużyn z 13 uczelni wyższych i jedna z Młodzieżowego Domu Kultury. Wygrała ekipa Raptors z Politechniki Łódzkiej, a II miejsce zajęła drużyna Impuls z Politechniki Świętokrzyskiej.

Zawodom towarzyszył pierwszy Europejski Kongresu Robotyczny i debata Europejskiej Agencji Kosmicznej, której Polska jest członkiem od 2012 r. - w 2014 r. Powołano Polską Agencję Kosmiczną (POLSA).

Upubliczniono również założenia Polskiej Strategii Kosmicznej, które przedstawiła wiceminister rozwoju Jadwiga Emilewicz: - Sektor kosmiczny jest jednym z najbardziej innowacyjnych i zaawansowanych technologicznie obszarów, mającym coraz większe znaczenie dla gospodarki europejskiej i światowej. Dlatego uważamy, że wspieranie m.in. tej branży umożliwi realizację Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Z dokumentu wynika, że w 2030 r. obroty polskich firm sektora kosmicznego mają wynosić co najmniej 3% ogólnych obrotów tej branży w Europie – wg. szacunków ESA w 2014 r. wyniosły one 8,3 mld euro - o 9% więcej niż rok wcześniej. Wzrost konkurencyjności polskiego sektora kosmicznego ma zapewnić jego większy udział m.in. w programach ESA i programach kosmicznych UE. Strategia ma też doprowadzić do tego, żeby krajowy sektor kosmiczny był dostawcą podsystemów, a nie elementów satelitarnych, ale już od przystąpienia Polski do ESA polski przemysł kosmiczny dynamicznie się rozwija. Kiedy Polska została członkiem ESA, to na jej portalu internetowym zarejestrowanych było niespełna 50 polskich podmiotów zainteresowanych udziałem w przetargach, a obecnie jest ponad 300. W większości MŚP, dla których działalność kosmiczna stanowi coraz ważniejszy obszar ich działalności. Podsekretarz stanu J. Emilewicz zaznaczyła, że jednym z warunków rozwoju polskiego sektora kosmicznego jest budowa kadr dla tej branży (nowe kierunki kształcenia, staże, praktyki w firmach i organizacjach międzynarodowych), a także utworzenie inkubatora biznesowego, wspierającego firmy z branży kosmicznej na wczesnych etapach ich rozwoju.

Uważam, że tworzenie polskiego sektora kosmicznego jest zdecydowanie lepsze od “zagłębia” samochodów elektrycznych.

Jerzy Bojanowicz

Komentuje Waldemar Rukść