W numerze 2-3/2017

Z prof. dr. hab. Maciejem Żyliczem, prezesem Zarządu obchodzącej w minionym roku 25-lecie Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, rozmawia Jerzy Bojanowicz.

Węgiel brunatny jest ważnym surowcem energetycznym wykorzystywanym do produkcji energii elektrycznej i przyczyniającym się do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Polska jako jeden z nielicznych krajów na świecie ma wszystkie atuty do kontynuacji wydobycia węgla z możliwością znacznego jego zwiększenia za 20–30 lat.

prof. dr hab. inż. Zbigniew Kasztelewicz, Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie, kasztel@agh.edu.pl; dr inż. Miranda Ptak, Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu; mgr inż. Mateusz Sikora, Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowieektrycznej i przyczyniającym się do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Polska jako jeden z nielicznych krajów na świecie ma wszystkie atuty do kontynuacji wydobycia węgla z możliwością znacznego jego zwiększenia za 20–30 lat.

Żywność jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na jakość życia człowieka. Obecność występujących w niej składników odżywczych warunkuje prawidłowy rozwój i funkcjonowanie organizmu ludzkiego. Często zdarza się jednak, że zawarte w niej substancje są szkodliwe lub wręcz niebezpieczne dla zdrowia. Artykuł ten ma za zadanie przybliżenie Czytelnikom podstawowe zagadnienia związane z toksykologią żywności.

mgr inż. Agnieszka Stradecka, absolwentka ochrony środowiska w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz zdrowia publicznego na uniwersytecie w Cranfield. agnieszka.stradecka@gmail.com

Numeryczna charakterystyka detektora promieniowania g daje nieograniczone możliwości zastosowania wieloparametrycznych funkcji wydajności rejestracji fotonów. W fizyce plazmy technika aktywacyjna używa spektrometrii promieniowana g jako podstawowego narzędzia badawczego. Wykorzystując obie techniki, zbadano anizotropię i asymetrię radialną emisji neutronów z urządzenia PF-1000. Wykonano i zainstalowano nową diagnostykę neutronowa opartą na reakcji jądrowej wywoływanej przez neutrony w aktywowanej tarczy itrowej. W przypadku tokamaka do badania plazmy zastosowano próbki aktywacyjne o mieszanym składzie wieloatomowym.

dr Sławomir Jednoróg, Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w Warszawie, slawomir.jednorog@ifpilm.pl

W artykule omówiono przepisy prawa regulujące proces budowlany, w zakresie odnoszącym się do obiektów budowlanych niezbędnych na cele bezpieczeństwa i obronności państwa lokalizowanych na terenach zamkniętych (ustalonych zgodnie z przepisami ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne) oraz lokalizowanych poza tymi terenami. Przedstawione przepisy mają na celu ułatwienie procesu budowlanego na etapie działalności inwestycyjnej i eksploatacyjnej oraz ograniczenie dostępu do informacji związanych z ww. obiektami budowlanymi.

dr inż. Adam Baryłka, Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego, Warszawa

W Polsce ma miejsce pełzający kryzys energetyczny. Z wielu różnych przyczyn - ekonomicznych, technicznych czy ekologicznych grozi nam uzależnienie energetyczne od innych, a więc utrata podstawy bezpieczeństwa gospodarczego. Odpowiedzialny za to jest węgiel, a raczej wieloletnie zaniedbanie technologii jego wykorzystania. Istnieją jednak już koncepcje, które mogą odwrócić to zagrożenie. Jedną z najciekawszych jest C-GEN.

Zygmunt Jazukiewicz

Z mgr. inż. Józefem Zubelewiczem, członkiem Zarządu ERBUD SA, rozmawia Henryk Piekut

Systematycznie docierają do nas reklamy japońskich wytworów techniki, z których wynika, że ich produkty są najwyższej jakości, trwałe, ekonomiczne w eksploatacji i mają same zalety. Nic dziwnego, że gdy informuję jakiegoś inżyniera lub ekonomistę, że w Polsce, a konkretnie w Rawie Mazowieckiej funkcjonuje firma produkująca maszyny odnoszące sukcesy nawet w… Japonii, a niemieccy eksporterzy włączyli je do swoich zestawów, to rozmówca robi duże oczy. A to jednak prawda. Firmą taką jest spółka METALBUD założona przez Henryka Nowickiego.

Henryk Piekut

„Gateway to Space” to wystawa największych na świecie zbiorów radzieckich i amerykańskich eksponatów związanych z eksploracją Kosmosu.

Jerzy Bojanowicz

Firma Fiat, działająca obecnie w ramach włosko–amerykańskiego koncernu Fiat Crysler Automobiles, przyzwyczaiła nas w ostatnich latach do wypuszczania na rynek aut kompaktowych o stosunkowo małych gabarytach. Takie samochody w stylu „500” są produkowane w fabryce w Tychach oraz w Serbii.

Henryk Piekut

Gdy studiuję plan zrównoważonego rozwoju Polski wicepremiera Mateusza Morawieckiego, jako historyk gospodarczy porównuję go do planów realizowanych przez mojego mistrza, inż. Eugeniusza Kwiatkowskiego, do jego doświadczeń. Mija właśnie 80 lat od rozpoczęcia budowy Centralnego Okręgu Przemysłowego, przy którym rola Kwiatkowskiego była decydująca.

prof. dr hab. Marian Marek Drozdowski

Seniorze, idziesz do lekarza i czekając na wizytę, spędzasz kilka godzin w przychodni, czy też wolisz zbadać się sam w domu? Włączasz tablet, wybierasz urządzenie, a o wynikach informowany jest twój lekarz rodzinny. Taki wybór mają od niedawna niektórzy łódzcy pacjenci.

oprac if na podst. materiałów Nauka w Polsce oraz Comarch

Znaczenie tego odkrycia dla medycyny można porównać do przełomu, jakie przyniosło odkrycie radu i wykorzystanie promieniotwórczości – tak światowi eksperci oceniają osiągnięcie naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego.

Orena Fober

Patrząc przez pryzmat światowych imprez motoryzacyjnych, prezentowanych tam nowości, w tym koncepcji nowych pojazdów, wydawałoby się, iż kwestią krótkiego czasu jest podbój dróg przez różnego rodzaju samochody ekologiczne. Nie jest to jednak prawda. Konieczna jest bowiem budowa ogromnej sieci infrastrukturalnej, potrzebnej do „tankowania” samochodów prądem. A to wymaga dłuższego czasu.

Józef Trzionka

Korzystając z interesujących publikacji, zamieszczonych przed ponad wiekiem, w historycznych numerach 150-letniego „Przeglądu Technicznego” rozpoczynamy nowy cykl artykułów, poświęconych niemal nieznanym lub bardzo mało znanym początkom piśmiennictwa technicznego w Polsce.