W numerze 4/2017
Złoty Inżynier 2016
Laureaci XXIII edycji Plebiscytu Czytelników "Przeglądu Technicznego"
List wiceministra Rady Ministrów, ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina
Inżynierowie w nauce i gospodarce. Wypowiedź prof. dr. hab. inż. Macieja Chorowskiego, dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju
Wypowiedź prof. dr. hab. inż. Macieja Chorowskiego, dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju:
Kształcić kreatorów. Wypowiedź prof. dr. hab. inż. Jan Szmidta, rektora Politechniki Warszawskiej.
Wypowiedź prof. dr. hab. inż. Jan Szmidta, rektora Politechniki Warszawskiej:
Wypowiedzi Laureatów
dr inż. Tadeusz Rzepecki
„Diamentowy Inżynier Przeglądu Technicznego 2016”
dr inż. Janusz Bronisław Berdowski
"Złoty Inżynier 2016" w kategorii "Jakość"
inż. Tadeusz Chęsy
„Złoty Inżynier 2016” w kategorii "Menedżer"
prof. dr hab. inż. Edward Gacek
“Złoty Inżynier 2016” w kategorii "Innowacje"
prof. dr hab. Jerzy Lis
"Złoty Inżynier 2016" w kategorii "Nauka"
mgr inż. Jan Olczak
"Złoty Inżynier 2016" w kategorii "Zarządzanie"
mgr inż. Jan Skalski
„Złoty Inżynier 2016” w kategorii „Ekologia”
dr inż. Marek St. Węglowski
„Złoty Inżynier 2016” w kategorii „High-tech”
dr hab. inż. Zdzisław Czaplicki
„Srebrny Inżynier 2016” w kategorii „High-tech”
inż. Ryszard Czupryński
„Srebrny Inżynier 2016” w kategorii „Menadżer”
lek wet. Mirosław Grzęda
„Srebrny Inżynier 2016” w kategorii „Jakość”
prof. dr hab. inż. Jacek Hilszczański
„Srebrny Inżynier 2016” w kategorii „Ekologia”
dr inż. Zbigniew Stępień
„Srebrny Inżynier 2016” w kategorii „Nauka”
dr inż. Arkadiusz Stojecki
„Srebrny Inżynier” w kategorii „Zarządzanie”
dr inż. Adam Baryłka
„Wyróżniony inżynier 2016” w kategorii „Nauka”
mgr inż. Tadeusz Bombrych
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii Menedżer”
mgr inż. Dorota Klęk
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Jakość”
mgr inż. Marek Kotarba
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Zarządzanie”
Ryszard Marek Kowalski
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Ekologia”
mgr inż. Marcin Sęk
„Wyróżniony 2016” w kategorii „Innowacje”
mgr inż. Jakub Gmurczyk
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Młody Inżynier”
inż. Michał Grześ
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Młody Inżynier”
mgr inż. Stanisław Kruk
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Młody Inżynier”
dr inż. Rafał Mrzygłód
„Wyróżniony Inżynier 2016” w kategorii „Młody Inżynier”
prof. dr hab. inż. Jerzy Klamka
„Złoty Inżynier 2016” w kategorii „Działacz FSNT-NOT"
mgr inż. Piotr Kuczyński
„Honorowy Złoty Inżynier 2016”
Etos zawodu leśnika
mgr inż. leśnik ks. kanonik Wiktor Ojrzyński „Honorowy Złoty Inżynier 2016”
Budowniczy mądrego pomagania
mgr inż. ks. Jacek Stryczek „Honorowy Złoty Inżynier 2016”
GOSPODARKA
Ku dobrym zmianom w przestrzeni
Z wiceministrem infrastruktury i budownictwa Tomaszem Żuchowskim rozmawia Zygmunt Jazukiewicz.
NAUKA
Dubna po przejściach
Henri Becquerel, fizyk francuski, w 1896 r. zauważył zjawisko naturalnej promieniotwórczości. W niespełna dwa lata później para uczonych: Maria Skłodowska-Curie i jej mąż Piotr Curie wiedzieli już co jest jej źródłem, skąd pochodzi. To oni ogłosili, że rad i polon, mają m.in. takie właściwości. Świat dowiedział się, że istnieje promieniotwórczość naturalna, a przełom wieku XIX i XX miał nam dostarczyć jeszcze wielu, także tragicznych, doświadczeń związanych z tymi odkryciami.
Marek Peryt
Zadanie rządowe jako instrument formalno-prawny w procedurze uzyskiwania koncesji na wydobywanie węgla brunatnego (cz. I)
Uzyskanie koncesji na wydobywanie węgla brunatnego, jak pokazuje praktyka, jest zadaniem bardzo trudnym. Bez uruchomienia instrumentu formalno-prawnego, jakim jest zadanie rządowe, prawdopodobieństwo przeprowadzenia procedury uzyskania koncesji z wynikiem pozytywnym bliskie jest zeru. Dzieje się tak pomimo, iż wydobywanie kopalin stanowiących własność górniczą zgodnie z ustawą z dnia 21 sierpnia 1990 r. o gospodarce nieruchomościami stanowi cel publiczny. Uruchomienie nowego kompleksu wydobywczo–energetycznego w obecnych uwarunkowaniach formalno–prawnych, przy negatywnym stanowisku samorządu terytorialnego na poziomie gminy, wymaga zdecydowanego wsparcia od strony rządowej w postaci przyjęcia do realizacji zadania rządowego wpisanego do Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju.
Zbigniew Kasztelewicz, prof. dr hab. inż. Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie, Miranda Ptak, dr. Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu, Mateusz Sikora, mgr inż., Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie.
Zastosowanie spektrometrii gamma w fizyce plazmy. Wieloparametryczne funkcje wydajności rejestracji fotonów – zastosowania praktyczne (cz. II)
Numeryczna charakterystyka detektora promieniowania g daje nieograniczone możliwości zastosowania wieloparametrycznych funkcji wydajności rejestracji fotonów. W fizyce plazmy technika aktywacyjna używa spektrometrii promieniowana g jako podstawowego narzędzia badawczego. Wykorzystując obie techniki, zbadano anizotropię i asymetrię radialną emisji neutronów z urządzenia PF-1000. Wykonano i zainstalowano nową diagnostykę neutronową opartą na reakcji jądrowej wywoływanej przez neutrony w aktywowanej tarczy itrowej. W przypadku tokamaka do badania plazmy zastosowano próbki aktywacyjne o mieszanym składzie wieloatomowym.
dr Sławomir Jednoróg, Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy
Z ŻYCIA FSNT
Więcej lokalnej energii!
Podstawowym założeniem rynku energii elektrycznej jest oddzielenie energii elektrycznej jako produktu od jej dostaw jako usług sieciowych. Zasady rynku detalicznego należy uznać za stosunkowo proste. Na rynku hurtowym już się bardziej komplikują. Problemom tym poświęcono konferencję „Lokalne uwarunkowania rynku energii w Polsce”, 24.11. 2016 r. w warszawskim Domu Technika.
Marek Bielski
EDUKACJA
Talenty ze „złotych szkół”
Gdy rodzice muszą podjąć decyzję o dalszej edukacji swej pociechy, to -podobnie jak przymierzając się do kupna jakiegoś kosztownego produktu czy zamówienia usługi u fachowca - proszą o zdanie rodzinę i znajomych oraz czytają stosowne rankingi i opinie w mediach społecznościowych, choć mogą być celowo podrasowane.
Jerzy Bojanowicz
OWT czyli można poszaleć
Poważnie pracujemy dla postępu od ponad czterdziestu lat. Tak dojrzała jest Olimpiada Wiedzy Technicznej. Nigdy nie wypisujemy na sztandarach, że rozwijamy, wspieramy, inicjujemy innowacyjność. Nie wpisujemy tego także do Regulaminu Zawodów OWT. Nie sprawdzamy wiedzy. Promujemy natomiast pewną biegłość uczestników w naukach podstawowych.
Andrzej Bieniek
STAŁE POZYCJE
Co pan na to, inżynierze? Perły Ceramiki 2016
Wydarzenia
Fedlieton. Nadzieje biznesowe 2017
Giełda wynalazków i projektów. Wirtuozi cieplnego widzenia
Filozofia pojęć technicznych (102). Budowa
Wino dla inżyniera (177). Winarskie ciekawostki z Izraela (1)
Parlament 500 milionów. Wybory na dwa i pół roku. Z robotami do dzieła. Na unijnych torach.
Kandydaci do tytułu "Złoty Inżynier 2017": Dominik Sankowski, Piotr Smiatacz
Wątpię, więc jestem. Nikt nie jest wykluczony
Już XXIII „Złoty Inżynier”
Przed 24 laty rozpoczęliśmy na naszych łamach systematyczną prezentację wybitnych twórców techniki, którzy odnieśli sukces w nowej rzeczywistości ustrojowej. Na jej początku społeczność techniczna czuła się mocno zdominowana przez ekonomistów i pracowników. Akceptując konieczność prywatyzacji środowisko techniczne nie było zadowolone ze sposobu jej prowadzenia. Uważało, iż bez analizy uwzględniającej potencjał technologiczny i produkcyjny na potęgę sprzedawano zakłady przemysłowe i to nie tylko nieefektywne. Wątpliwości budziło hasło, iż “najlepszą polityką gospodarczą jest jej brak”.
Zastrzeżenia do metody wprowadzania przemian wcale nie oznaczały, iż twórcy techniki byli im przeciwni. To oni już wcześniej wskazywali na niewydolność gospodarki centralnie sterowanej. Wyrażali te poglądy na różnych forach, a także w prasie technicznej. Najlepszym przykładem są analityczne raporty pokazujące stan branż przemysłowych, publikowane od końca lat siedemdziesiątych w Przeglądzie Technicznym. Ich autorzy, pomimo cenzury, wykazywali wszystkie negatywy gospodarki socjalistycznej. Polscy inżynierowie akceptując przemiany uważali, iż ich głos powinien być bardziej uwzględniany, gdyż to oni są aktywnym uczestnikiem, twórcą życia gospodarczego.
Dlatego na początku przemian uznaliśmy, iż warto nie tylko pokazywać inżynierów - ludzi sukcesu, ale również ich promować. Tak zrodziła się idea organizacji plebiscytu czytelników Przeglądu Technicznego o tytuł Złotego Inżyniera. Bardzo szybko zyskał on uznanie w środowisku technicznym, a jego laureaci cieszą się dużym prestiżem. Jest ich już ponad 500, część z nich zawiązała stowarzyszenia pod nazwą “Klub Złotego Inżyniera Przeglądu Technicznego”. Jego członkowie aktywnie uczestniczą w wypracowywaniu stanowiska środowiska technicznego w odniesieniu do “Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”. Było ono prezentowane na XXV Kongresie Techników Polskich (Wrocław, czerwiec 2016) oraz na uroczystości 150-lecia Przeglądu Technicznego (listopad 2016). Społeczność techniczna wyrażała zadowolenie z faktu powstania strategii (co wielokrotnie postulowała) oraz złożyła ofertę włączenia się w dopracowywanie szczegółowych rozwiązań.
Tegoroczni laureaci reprezentują bardzo bogate spektrum różnych dziedzin nauki i gałęzi gospodarki. Nawet pobieżna analiza kategorii, jakie dominowały przez 23 edycje plebiscytu, pokazuje, iż obecnie dużą rolę odgrywa jakość związana z nowym podejściem do systemów zarządzania oraz ekologia. Tej ostatniej nie można bowiem oddzielić od techniki. Coraz bardziej też jest widoczna rola, jaką w gospodarce odgrywają inżynierowie pracujący w zapleczu b+r.
Jednocześnie widać, iż polscy inżynierowie otworzyli się na nowoczesne pojmowanie twórczości technicznej. Biorą pod uwagę nie tylko poprawność i doskonałość techniczną, ale również wpływ ich dzieł - niezależnie od ich wielkości i powtarzalności - na rozwój społeczny oraz poziom życia pojedynczego człowieka. Wymaga to interdyscyplinarnego podejścia do rozwiązań technicznych, często wykraczającego poza nauki ścisłe i techniczne.
Wielu polskich inżynierów odnosi poważne sukcesy poza granicami kraju. Staramy się także ich dostrzegać, prezentować, ale też nobilitować – “posrebrzając” lub “złocąc”. Chcemy, by ich sukcesy rozsławiające nasz kraj były powodem do dumy dla nas wszystkich. Pomimo bowiem pewnej zmiany w społeczeństwie atmosfery wokół techniki i dostrzegania korzyści płynących z bycia inżynierem, ciągle większą estymą cieszy się wojownik niż budowniczy. Nie ujmując nic temu pierwszemu, chciałoby się, aby ten drugi znalazł się również na cokołach pomników.
Liczymy, że tegoroczni laureaci, wzorem swoich poprzedników, wstąpią do Klubu Złotego Inżyniera, do czego gorąco zachęcam. Jego celem, oprócz wspomnianej roli zbiorowego eksperta w sprawach relacji między: nauką, techniką, gospodarką jest bowiem przybliżanie społeczeństwu wybitnych twórców techniki.
Wszystkim l aureatom gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów.
Ewa Mańkiewicz-Cudny
Komentuje Waldemar Rukść
