W numerze 9-10/2017
ŚWIATOWY DZIEŃ TELEKOMUNIKACJI I SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO 2017
Przesłanie Sekretarza Generalnego ITU Houlin Zhao
Dajmy radę masie danych
Rozmowa z dr. inż. Piotrem Szymczakiem, prezesem Stowarzyszenia Elektryków Polskich
Słowo przed Konferencją Okrągłego Stołu
Bezpieczne dane
Wypowiedź prof. dr. hab. inż. Mariana Nogi, prezesa Polskiego Towarzystwa Informatycznego, profesora w Katedrze Automatyki Napędu i Urządzeń Przemysłowych na Wydziale Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, członka Komitetu Informatyki Polskiej Akademii Nauk.
Nowy paradygmat programowania
Sztuczna inteligencja to typ oprogramowania. Jego cechy funkcjonalne w pełni uzasadniają nazwę. Zmieni ono świat nauki i techniki, zmieni też kształt ustrojów społeczno-politycznych i sposób życia ludzi.
dr inż. Jarosław Tworóg, wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji
Perspektywy technologii 5G
Na początku lat 90. pierwsi operatorzy i dostawcy radiowego sprzętu telekomunikacyjnego opracowali zasady budowy sieci w technologii 2G. Od tego czasu standardy te ewaluowały do technologii 3G oraz 4G, udostępniając użytkownikom coraz wyższą jakość usług głosowych, transferu danych oraz wideo. W przypadku standardu 5G jest inaczej.
Martin Mellor, Arkadiusz Tracz - Ericsson
GOSPODARKA
Nie czekając na zmianę klimatu
Zmiany klimatu będą miały wpływ na dynamikę rozwoju miast, kondycję ekonomiczną państw, a także na jakość życia (w polskich miastach mieszka ponad 60% populacji kraju). W przystosowaniu się do nich mają pomóc dwa projekty.
Jerzy Bojanowicz
Zaścianki czy metropolia?
Legionowo to 54-tysięczne miasto, o największej gęstości zaludnienia w Polsce, położone 22 km od centrum Warszawy i doskonale z nią skomunikowane. Na 1 mieszkańca przypada prawie dwa razy mniejszy dochód niż w gminie warszawskiej, jedną trzecią stanowią dotacje i subwencja oświatowa. Znaczna część mieszkańców codziennie dojeżdża do pracy i nauki w stolicy. Należałoby oczekiwać, że gmina doceni rolę ścisłego związku ze strukturą znacznie bogatszą, o szerokich perspektywach typowych dla metropolii, tzn. żywych kontaktach biznesowych, naukowych, kulturalnych z Europą, ze światem.
Zygmunt Jazukiewicz
Długie czekanie na atom
Budowa elektrowni jądrowej w Polsce cieszy się coraz większym poparciem społecznym – oświadczył na konferencji „Promieniujemy na całą gospodarkę. Polski przemysł dla energetyki jądrowej” Krzysztof Tchórzewski, minister energii.
Marek Bielski
INFRASTRUKTURA
Żeglugowe progi i bariery
Z Leszkiem Bagińskim, prezesem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych, rozmawia Zygmunt Jazukiewicz.
NAUKA
Struktura sprzedaży silosów zbożowych na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego
Przeanalizowano główne kierunki produkcji ziarna zbóż w Polsce. Na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego dokonano analizy sprzedaży silosów zbożowych z uwzględnieniem ich ładowności. Wyniki przedstawiono na mapkach geograficznych i w formie diagramów. Stwierdzono wysoki udział w sprzedaży (pod względem liczby sztuk i sumarycznej pojemności) silosów o ładowności w granicach od 20 do 100 t ziarna.
dr inż. Lesław Janowicz, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Inżynierii Produkcji
dr hab. inż. Monika Janowicz, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Wydział Nauk o Żywności
Zanieczyszczenia fizyczne: zagrożenia dla ekosystemów śródlądowych
Artykuł omawia wpływ zanieczyszczeń fizycznych na stan wód śródlądowych oraz zamieszkujących je populacji zwierząt. Organizmy bytujące w wodach słodkich są wrażliwe na hałas, sztuczne oświetlenie nocą i nadmierne zmętnienie wody. W artykule przedstawione zostały akty prawne normujące poziomy zanieczyszczeń fizycznych w polskich wodach, a także sposoby zmniejszania presji czynników szkodliwych na środowisko.
mgr inż. Agnieszka Stradecka, absolwentka ochrony środowiska w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz zdrowia publicznego na uniwersytecie w Cranfield (Wielka Brytania).
Legnicki węgiel brunatny to skarb czy przekleństwo dla tej Ziemi? cz. I
W artykule przedstawiono analizę obecnego i przyszłego stanu branży węgla brunatnego w Polsce z pokazaniem ewentualnych scenariuszy rozwoju w horyzoncie czasowym do 2050 r. Omówiono stan zasobów węgla brunatnego w rejonie Legnicy wraz z podaniem uwarunkowań co do jego przyszłościowego wykorzystania w energetyce i w zgazowaniu naziemnym. Autorzy zwracają się z apelem do stron odpowiedzialnych za ewentualne przyszłościowe decyzje co do zagospodarowania bardzo bogatych legnickich złóż węgla brunatnego, a w tym o racjonalną analizę problemu zbudowania „drugiej nogi biznesowej” dla KGHM Polska Miedź S.A. i Dolnego Śląska.
prof. dr hab. inż. Zbigniew Kasztelewicz, Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie,
prof. dr hab. inż. Antoni Tajduś, Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica w Krakowie,
dr Miranda Ptak, Okręgowy Urząd Górniczy we Wrocławiu
INNOWACJE
Robopszczoła pracuje z miotełką
Inżynierowie z Politechniki Warszawskiej mają powód do dumy: B-Droid w semestrze letnim celująco zaliczył swój pierwszy egzamin, samodzielnie zapylając truskawki i czosnek.
Irena Fober
Przewaga dzięki technologii
Od dłuższego już czasu samochody Renault imponują technologią i elektroniką. Ostatnio na rynku pojawiło się kilka nowych modeli Megane, nowy Talisman, a uzupełnia je SUV Kadjar.
Józef Trzcionka
Przyjazna dłoń automatu
Jeśli wierzyć organizatorom tegorocznych Targów Automaticon (XXIII edycja, 14-17 marca), to głównym ich problemem jest narastająca konkurencja imprez mających w tytule automatykę, robotykę, sterowanie, pomiary, systemy IoT, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Nie ma jednak realnych powodów do narzekań, ponieważ fala automatyzacji „unosi wszystkie łodzie". Hale Expo XXI niemal szczelnie wypełniły rozwiązania ponad 700 firm (309 wystawców). jaz
ZDROWIE
Temperatura raka
Niemal w każdej domowej apteczce znajdziemy termometr paskowy, który przyłożony do czoła, wskazuje gorączkę. A gdyby tak każda kobieta miała podobny tester, który przyłożony do piersi, da odpowiedź, czy pierś jest zdrowa czy też zaczyna się w niej rozwijać rak?
Irena Fober
Pierś pod elektronami
Złośliwe komórki nowotworowe, które pozostały w ciele pacjenta po usunięciu guza, można skutecznie niszczyć już w trakcie operacji. Jedną z najnowocześniejszych metod walki z nowotworami złośliwymi, stosowaną przez kilka ośrodków onkologicznych w Polsce, jest napromienianie pola operacji w końcowej fazie usuwania guza. if
INŻYNIER
Początki piśmiennictwa technicznego (6)
STAŁE POZYCJE
Felieton. Co my wiemy o podatkach?
Filozofia pojęć technicznych (106). Plastik
Giełda wynalazków i projektów. Chipy, które leczą
Wino dla inżyniera (182). Kilka łyków szampana
Parlament 500 milionów: Bezpieczna medycyna. Uczciwe materiały
Kandydaci do tytułu "Złoty Inżynier 2017": Janusz Kotowicz, Wojciech Żurowski
Wątpię, więc jestem. Kwiatki polskie
Wydarzenia
Informacja, ale jaka?
Termin „społeczeństwo informacyjne” pewien Japończyk wprowadził już w 1963 r., by uzasadnić ideę narodowego planu modernizacyjnych przekształceń społecznych. Obecna nazwa Światowego Dnia Telekomunikacji jako Dnia Społeczeństwa Informacyjnego jest inicjatywą Organizacji Narodów Zjednoczonych (Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny ITU nie ma zamiaru rezygnować z członu „Telekomunikacji” w nazwie). Jednak od lat punkt ciężkości obchodów przesuwa się coraz bardziej od zagadnień łączności do problemów operowania technologią cyfrową.
Tego roku mamy kolejny krok: hasło przewodnie Dni brzmi: „Big Data for Big Impact”, czyli telekomunikacja z przesłania wyparowała. Wielkie bazy danych dają wielkie wpływy, to oczywiste. Gdy przyjrzymy się jednak bliżej takim pojęciom jak „społeczeństwo informacyjne” czy „wartość informacji”, to oczywistość znika. Sceptyczni teoretycy już dawno zauważyli, że każde społeczeństwo jest „informacyjne”, ponieważ istotą życia społecznego jest wymiana informacji. Można niczego między sobą nie wymieniać, żadnego dobra materialnego, ale informację trzeba (inna sprawa, że wymiana informacji najczęściej służy wymianie innych dóbr). Nawet stada zwierząt są „informacyjne”, ponieważ wymieniają wewnątrz grupy znaczące sygnały. Dlatego nie istnieje żadna kanoniczna definicja społeczeństwa informacyjnego. Jest ich wiele. Łatwiej podać cechy takiego społeczeństwa: dominacja sektora nowoczesnych usług (bankowość, finanse, telekomunikacja, informatyka, b+r, zarządzanie) oraz wysoki poziom edukacji i aktywność społeczności lokalnych.
Nietrudno się przekonać, że „społeczeństwo informacyjne” ma ukryte konotacje polityczne, bowiem wszelkie opracowania na jego temat prowadzą do konkluzji, że jest ważnym czynnikiem powstania „społeczeństwa otwartego” wg znanej formuły Karla Poppera, a więc w największym skrócie takiego, które rozwija się w sposób harmonijny, sukcesywny i inkluzywny, wchłaniając nowe idee, nie zaś drogą krwawych przewrotów lub rewolucji. Jeśli zaś wziąć pod uwagę zawartość merytoryczną corocznych obchodów Dni, to nie ulega wątpliwości, że najwięcej miejsca poświęca się narzędziom informatycznym i trybom ich użytkowania, a zwłaszcza ich finansowaniu. Zagadnienia społeczne i kulturowe ustępują przed fascynacją możliwościami technologii, jak choćby tym, co obiecuje generacja 5G komórek. „Dni” powinny więc się nazywać „Dniami społeczeństwa narzędzi informatycznych”, czyli takiego społeczeństwa, które narzędzia te uważa za naturalne w codziennym funkcjonowaniu.
Jeżeli hasłowa „wielkość wpływu” wynika z wielkości baz danych, to umyka nam zagadnienie prawdziwości lub fałszywości danych. Teoretycy opisujący wartość informacji w ogóle przechodzą nad tym do porządku! Wartość informacji można ich zdaniem ocenić jedynie w sposób pośredni, tzn. poprzez różnicę korzyści, jakie wynikają z decyzji po przyjęciu takiej informacji i decyzji podjętej bez tej informacji. Zakłada się więc, że informacja musi tworzyć wartość dodaną! To błąd. Bowiem, jak mawiał Stanisław Lem, informacja fałszywa jest ujemna, a więc gorsza od braku informacji. Jeżeli przy okazji Dni tak wiele mówi się o edukacji, to może zamiast przekonywać się nawzajem o pożytkach z nauczania softwaru, zwrócić też uwagę, jak uczyć młodzież selekcji nabywanej wiedzy o świecie, jak oddzielać ziarno od plew. Poza informacją ważną infosfera niesie niestety wiele wiadomości pokrętnych, zmanipulowanych, sfałszowanych lub wręcz fałszywych. Tej pracy selekcyjnej żaden software za ludzi nie wykona. Informatycy mawiają: włożysz śmiecie, wyjmiesz śmiecie.
Zygmunt Jazukiewicz
Komentuje Waldemar Rukść
