W numerze 21-22/2018

Z prof. dr. hab. inż. Janem Szmidtem, rektorem Politechniki Warszawskiej, rozmawia Irena Fober.

Najważniejsze zmiany dla uczelni

Przegląd Techniczny po odzyskaniu niepodległości wiele miejsca poświęcał tematom przygotowania inżynierów i techników do odbudowy przemysłu i gospodarki Niepodległej. Dla przypomnienia wybraliśmy ciekawy artykuł pt. „Politechnika a odrodzenie kraju” z PT nr 5-9 z 1919 r., zachowując oryginalną pisownię.

Wybór i oprac. Bronisław Hynowski

Żadne państwo w Europie nie może pochwalić się takimi zasobami surowcowymi jak Polska – stwierdził podczas inauguracyjnego spotkania konsultacyjnego, dotyczącego opracowania polityki surowcowej państwa (PSP), prof. Mariusz Orion Jędrysek, główny geolog kraju, a zarazem pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa.

Marek Bielski

Wody geotermalne są wykorzystywane już od wielu lat. Najczęściej do napełniania basenów kąpielowych, które stają się magnesem przyciągającym turystów skuszonych możliwością kąpania się w ciepłej wodzie. Niekiedy przez cały rok!

boj.

Artykuł dyskusyjny

Jedna z komercyjnych radiostacji nagrodziła niedawno grupę osób, nazywających się ekologami, za „Obronę Puszczy Białowieskiej”. Kilka tygodni wcześniej, przy Dworcu Śródmieście w Warszawie pewna młoda dama dała mi do podpisu list protestacyjny w sprawie obrony „prastarej Puszczy Białowieskiej”. Odpowiedziałem jej, że tego listu nie podpiszę, bo prastara część Puszczy jest dobrze chroniona, znajduje się na terenie zwanym Białowieski Park Narodowy, który był już poszerzany, a ta część, której ochrony domaga się woluntariuszka, jeszcze nie ukończyła pierwszej setki.

Henryk Piekut    

Większość długoterminowych planów przeciwdziałania zmianom klimatycznym i powstrzymywania ocieplenia klimatu Ziemi o więcej niż 2°C, co jest powszechnie akceptowanym limitem, po przekroczeniu którego konsekwencje dla klimatu będą katastrofalne, nie zakłada, że można to zrobić, zmniejszając ilość spalanych paliw kopalnych czy inwestując więcej w energię odnawialną. Zamiast tego prawie każdy program ochrony klimatu opiera się na strategii zwanej wychwytywaniem i składowaniem dwutlenku węgla CCS (carbon capture and storage). To jedno z rozwiązań, które mogą mieć wpływ na ograniczenie niebezpiecznych zmian klimatu. Jednak jako realna technologia CCS istnieje od niedawna.

Maciej Kamyk

Zniszczenie przyrody, zatrucie środowiska, zabór ziemi rolnej i nieruchomości. Takie skutki budowy megalotniska przewiduje KOD, zbierający podpisy przeciwników budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK), który ma dziennie obsługiwać 700 samolotów, nisko przelatujących nad sąsiednimi miastami. Planowane są też nowe węzły drogowe i kolejowe.

boj.

Uniwersytet Techniczny w Eindhoven (TU/e) założony w 1956 r. jako Technische Hogeschool Eindhoven (THE) jest młodą uczelnią, może jednak poszczycić się wybitnymi absolwentami, a wśród nich współwynalazcą płyty CD, DVD i Blu-Ray, uhonorowanym Medalem Edisona Keesem Schouhamerem Imminkiem czy wykładowcami, jak pionier informatyki Edsger Wybe Dijkstra, laureat Nagrody Turinga w 1972 r.

Dzisiaj w TU/e zaczynają powstawać pierwsze na świecie domy mieszkalne z drukarki.

Anna Bielska

Nie jest łatwo w to uwierzyć, ale Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) alarmuje, że dzisiaj czwartą przyczyną zgonów na świecie jest... brak ruchu. Zaniedbywanie aktywności fizycznej wyprzedziło już nadwagę, otyłość i hipercholesterolemię. Dobra wiadomość jest taka, że zaledwie 30 minut chodzenia może wydłużyć życie o 3,5 roku. Jeżeli będziemy się ruszać 1 godzinę dziennie, nasze życie wydłuży się o 4 lata. A zatem chodźmy na spacer.

Irena Fober

Kilka lat temu zdarzyła się taka wiosna, że w okresie kwitnienia sadów padały przez dwa tygodnie tzw. zimne deszcze. Pszczoły siedziały w ulach i nie zapylały kwiatów. To, że pszczelarze nie zebrali wiosennego miodu, nie stanowiło takiego problemu gospodarczego, jak związane z tym wysokie ceny: jabłek, gruszek, czereśni, wiśni i śliwek. To był jeden z dowodów na to, że wartość uzyskiwanych produktów pszczelich jest wielokrotnie mniejsza niż wartość efektów ich pracy, jako zapylaczy.

Henryk Piekut, pszczelarz amator

Wskazówki dla zarządców i mieszkańców

Oddział Warszawski Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP)

Jednym z głównych, globalnych czynników, których szybki rozwój wpływa na rozwój układów napędowych pojazdów samochodowych, są obecnie trendy w zmianach światowych norm i metodyk badawczych emisji spalin, spowodowane rzeczywistą emisją związków szkodliwych spalin z samochodów w czasie ich eksploatacji i metodami jej ograniczenia. Wprowadzenie nowych norm emisji w krajach Unii Europejskiej określanych jako Euro 6d, zawierających nowe metodyki badawcze WLTP i RDE, jest poważnym wyzwaniem dla przemysłu motoryzacyjnego, ze względu na trudności techniczne oraz czynniki polityczne i socjologiczne. Problem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, szczególnie dwutlenku węgla, emitowanych przez pojazdy drogowe, pozostaje również ważnym czynnikiem, ze względu na wpływ na globalne ocieplenie klimatu. Nowe normy emisji muszą być spełnione w szerokim zakresie warunków otoczenia i w rzeczywistej eksploatacji pojazdu na drodze. Ta problematyka i metody rozwoju układów napędowych pojazdów samochodowych były prezentowane i dyskutowane w czasie 6. Międzynarodowego Sympozjum Ograniczania Emisji z Pojazdów Samochodowych zorganizowanego przez Instytut BOSMAL w Bielsko-Białej. Podczas obrad dokonano syntezy obecnego i przyszłego statusu oraz rozwoju silników spalinowych, napędów hybrydowych i elektrycznych i tego, co najbliższe lata mogą przynieść w tej dziedzinie.

dr inż. Piotr Bielaczyc, Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji BOSMAL Sp. z o.o., Bielsko-Biała

Po pięciu miesiącach wyjątkowo długiego w tym roku klimatycznego lata, wraz z nadejściem jesieni, zapewne nie od razu pogodę zdominują chłody i szaruga. Tegoroczna astronomiczna jesień nastała nocą z 22 na 23 września o godz. 3.54, wraz z osiągnięciem przez Słońce punktu Wagi, czyli punktu jesiennej równonocy.

Jan Desselberger