W numerze 5/2020

Inżynierowie we współczesnym świecie

Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych jako członek założyciel WFEO
(World Federation of Engineering Organizations), aktywnie uczestniczący w jej działalności, z wielkim zadowoleniem przyjęła inicjatywę ustanowienia Światowego Dnia Inżyniera. Twórcy techniki są autorami dzieł (wynalazków, rozwiązań technicznych), których wszyscy używamy na co dzień zarówno w domu, jak i w pracy. Przez ostatnie dwieście lat nasze życie zmieniali – i nadal to robią – inżynierowie. Ich wpływ na rozwój cywilizacyjny jest ogromny. Jednocześnie ich rola w podejmowaniu decyzji o wykorzystaniu stworzonych przez nich dzieł nie odpowiada odpowiedzialności, jaką się im przypisuje.

Hasło Światowego Dnia Inżyniera – Inżynieria dla Zrównoważonego Rozwoju – zwraca uwagę na negatywne i pozytywne skutki globalizacji oraz kultury wytwarzania i korzystania z wytworów techniki. Na ten temat dyskutowano na VI Światowym Kongresie Inżynierów (Melbourne, listopad 2019 r.). Zgromadzeni na tym największym inżynierskim spotkaniu reprezentanci uczelni, instytutów, stowarzyszeń prezentowali wiele przyszłościowych rozwiązań, zapobiegających degradacji środowiska. Dotyczyły one m.in. zagadnień transportu, urbanistyki i gospodarki zamkniętego obiegu. Podnoszono również sprawę wysychania ogromnych obszarów planety, głodu w jednych krajach i marnowaniu żywności w innych.

Wszyscy prelegenci i dyskutanci przypominali, że w pracowniach naukowców
i inżynierów są prowadzone zaawansowane prace, a często są dostępne już gotowe rozwiązania, mające zahamować niekorzystne zmiany w zagospodarowaniu i korzystaniu z Ziemi. Zwrócono przy tym uwagę, że decydenci zbyt rzadko chcą korzystać z opinii, konsultacji i rozwiązań twórców techniki.

Dlatego w organizację Światowego Dnia Inżyniera włączyła się większość organizacji inżynierskich. Wszyscy mamy bowiem nadzieję, że organizowane po raz pierwszy święto odpowiedzialnej inżynierii zarówno w czasie jej tworzenia, jak i stosowania, przyczyni się do mądrego korzystania z pracy inżynierskiej. Liczymy, że idea tego święta będzie kontynuowana w następnych latach, i to nie tylko jako uroczyste obchody, ale przede wszystkim da impuls do korzystania z potencjału twórczego małych i wielkich twórców cywilizacji, którymi są inżynierowie.

Dziękujemy bardzo Politechnice Poznańskiej za podjęcie się organizacji w Polsce obchodów Światowego Dnia Inżyniera. Wszystkim inżynierom życzymy, by mieli zadowolenie ze swych dzieł, by ich wiedza i doświadczenie przyczyniła się do zrównoważonego rozwoju miejsc ich zamieszkania i aby złożyło się to na zrównoważony rozwój Polski i świata.

Ewa Mańkiewicz-Cudny

Prezes FSNT-NOT

Trwało to wiele lat zanim Organizacja Narodów Zjednoczonych zatwierdziła, że wypada choćby jeden dzień w roku nazwać Światowym Dniem Inżyniera. Doceniono w ten sposób rolę, jaką odgrywają inżynierowie. Z łatwością zauważymy, że rola ta jest szczególna i wiodąca. Jak by wyglądało nasze życie choćby bez prądu, bez środków transportu i budownictwa czy bez środków czystości? A przecież to tylko cząstka codziennej aktywności rzesz inżynierów z całego świata. World Convention of Engineers, reprezentujący prawie sto krajowych federacji inżynierskich, w tym również Federację Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT z Polski, z dumą przyjął ten fakt uznania roli inżynierów we współczesnym świecie.  

Postanowiono, że dzień 4 marca również w Polsce będzie tym szczególnym, w którym społeczeństwo będzie miało szansę dowiedzieć się o aktywności inżynierów i docenić ich codzienną pracę. Pierwsze spotkanie, współorganizowane przez FSNT-NOT, celebrujące to niezwykłe nowe święto, odbędzie się w Politechnice Poznańskiej – uczelni od stu lat budującej tradycje kształcenia inżynierów. Na ten dzień planowane są m.in. dwa wystąpienia. Jedno, historyczne, o światowej roli polskich inżynierów (J. Gawlik, prof. Politechniki Krakowskiej ), drugie zaś rysujące przyszłość inżynierii pod hasłami sztucznej inteligencji (R. Słowiński – wiceprezes PAN i prof. Politechniki Poznańskiej).

Przy okazji celebracji tego wyjątkowego dnia warto sobie zdać sprawę z roli, jaką pełnili i pełnią polscy inżynierowie w rozwoju inżynierii światowej. Wszyscy pewnie znamy wybitnych budowniczych: Ernesta Malinowskiego, którego do dziś wspomina Ameryka Południowa, korzystając z najwyżej położonych tras kolejowych na świecie w Peru, czy Rudolfa Modrzejewskiego, projektanta wielu wspaniałych mostów w USA. Ale przecież ci dwaj reprezentanci to tylko czubek góry lodowej wielkiej rzeszy polskich inżynierów, którzy w historii odegrali przełomową rolę w rozwoju i przemianach świata. Zachęcam, aby z okazji Światowego Dnia Inżyniera przestudiować życiorysy i działalność niezwykłych twórców techniki oraz osiągnięcia polskich inżynierów i ich wpływ na rozwój cywilizacyjny świata.

Myśląc o szczególnej roli inżynierów w społeczeństwie, można sformułować kilka ważnych tematów – zadań, które powinny być ich globalną troską. Wśród nich jest czystość powietrza i dostęp do czystej wody. Pozostawienie tych problemów społecznych w aktualnym stanie może spowodować wielką katastrofę i światowe konflikty. Wspierajmy więc inżynierów, by sprostali nowym światowym problemom!

Prof. dr hab. inż. Tomasz Łodygowski

Rektor Politechniki Poznańskiej

Komentuje Waldemar Rukść