Odbywający się 30 marca 2022 r. w Warszawskim Domu Technika XXVII finał prestiżowego Konkursu „Złoty Inżynier 2021” zwany od kilku lat „Świętem Inżynierskim” był pod wieloma względami inny niż 26 poprzednich.
Henryk Piekut
Zdęcia: Janusz M. Kowalski
W numerze 4/2022
INŻYNIER
Wojna zmienila wszystko - Złoty Inżynier 2021
Listy gratulacyjne
Listy gratulacyjne nadeslane przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę, Ministra Infrastruktury Andrzeja Adamczyka, Prezesa Głównego Urzędu Miar, prof. dr. hab. Jacka Semaniaka i Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika.
30 lat Akademii Inżynierskiej w Polsce
Akademia Inżynierska w Polsce jest stowarzyszeniem grupującym osoby o wybitnych osiągnięciach inżynierskich. W swoim gronie skupia niezwykle zasłużonych dla rozwojunauki i techniki profesorów polskich uczelni technicznych, a także przedsiębiorców o wyjątkowym dorobku inżynierskim.Od Polskiej Akademii Nauk różni się jedynie tym, że mogą do niej należeć znakomici twórcy techniki bez tytułów naukowych. O cennych inicjatywach i podsumowaniu 30 lat działalności stowarzyszenia, z prof. dr hab. inż. Jerzym Barglikiem, prezesem Akademii Inżynierskiej w Polsce rozmawia Jolanta Czudak.
Jubileusz SITPMB i „Materiałów Budowlanych”
26 listopada 2021 r. w unikatowych wnętrzach zabytkowego Warszawskiego Domu Technika NOT odbyła się uroczysta Gala Jubileuszowa z okazji 75-lecia działalności Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych (SITPMB) oraz miesięcznika „Materiały Budowlane”. Honorowy Patronat nad wydarzeniem objęło Ministerstwo Rozwoju i Technologii.
oprac. Jaz.
Państwowe Zakłady Inżynierii (ZM „Ursus”) – początki działalności
Bogata historia Zakładów Mechanicznych „Ursus” rozpoczęła się jeszcze w okresie zaborów – w 1893 r. Wtedy to siedmiu przyjaciół założyło „Towarzystwo Udziałowe Specyjalnej Fabryki Armatur” z siedzibą w Warszawie przy ul. Siennej 15. Założycielami byli inżynierowie: K. Matecki, L. Rossman, K. Schönfeld oraz przedsiębiorcy: A. Fijałkowski, A. Radzikowski, S. Rostocki i K. Strassburger.
Oprac. Bronisław Hynowski
GOSPODARKA
Nagrodzony faworyt
Na Wystawie Światowej Expo 2020 Dubai, pierwszej na Bliskim Wschodzie, Pawilon Polski uzyskał dwie prestiżowe nagrody.
boj.
Czy koniec mocy dyspozycyjnej?
Z Arkadiuszem Krakowiakiem, dyrektorem Departamentu Monitorowania Rynku w Urzędzie Regulacji Energetyki rozmawia Zygmunt Jazukiewicz
Ginące zawody (27): Od podkowy do kowalstwa architektonicznego
Czy wymieniając w kwietniu zimowe opony na letnie, przychodzi nam na myśl, że nasi prapradziadkowie dokonywali również podobnej operacji? Tylko nie dotyczyła kół pojazdów mechanicznych, ale końskich podków! Przed nadejściem lata zamieniano podkowy zimowe z hacelami (czes. –kolec), na podkowy o powierzchni gładkiej.
Marek Bielski
Panu Putinowi dziękujemy!
Importujemy ok. 80% gazu, prawie 100% ropy i ok. 20% zużywanego w Polsce węgla, którego głównym dostawcą jest Rosja (w 2020 r. – 75%). Wojna na Ukrainie przyspiesza transformację energetyczną w Europie: kolejne kraje deklarują zwiększony rozwój i szybsze przejście na energetykę odnawialną.
Jerzy Bojanowicz
Skarby polskiej ziemi (21): Gaz „stowarzyszony"
Gaz ziemny stał się w ostatnich latach surowcem krytycznym dla gospodarki nie tylko w Polsce. Poszukiwanie nowych źródeł oraz kierunków importu do Europy jest jednym z głównych problemów energetyki. Z pewnością zachęci to do nowego spojrzenia na ważne źródło – metan z pokładów węgla. W Polsce jest to źródło bogate i ciągle nie wykorzystane.
jaz
INNOWACJE
Inspiracja pochodzi z natury
Czego może nauczyć ludzi przyroda? Czy możemy wykorzystać rozwiązania występujące w naturze do tworzenia innowacyjnych produktów? Na te pytania próbuje odpowiedzieć dziedzina wiedzy zwana bioniką.
Józef Trzionka, Erwin Halentz
EDUKACJA
Lider z Kleszczowa
Technikum Nowoczesnych Technologii im. Jana Pawła II działające w Zespole Szkół Ponadpodstawowych w Kleszczowie zostało. zwycięzcą XXIV rankingu szkół technicznych. O tym jak osiąga się takie wyniki mówi jego dyrektor, mgr Agnieszka Nagoda-Gębicz, w rozmowie z red. Januszem M. Kowalskim.
Z ŻYCIA FSNT
Pomoc Ukrainie
V Światowy Zjazd Polskich Inżynierów
NAUKA
Autonomiczny system zbierania i analizy danych przeznaczony do monitorowania zadań realizowanych na stacjach diagnostycznych i naprawczych
W artykule zaprezentowano innowacyjny projekt pn. „Opracowanie autonomicznego systemu do zbierania i analizy danych wraz z aplikacją WEB do zarządzania i monitorowania zadań realizowanych w wielostanowiskowej stacji naprawczej samochodów”. Głównym elementem badań w ramach projektu było opracowanie modelu rozpoznawania obrazu, który stał się podstawą opracowania oprogramowania do rozpoznawania numerów rejestracyjnych pojazdów w ramach laboratoryjnego zestawu warsztatowego. Podczas badań wykazano znaczny potencjał rozwiązania, które otrzymano na podstawie prawidłowo zaplanowanych i wykonanych prac badawczych, walidacji wyników oraz realizacji wszystkich głównych i pobocznych celów badawczych.
Adam Targowski, Mariusz Jagura,Adam Gołąbek SoHo ART Sp. z o.o.
RELAKS
Konesera „szturm obyczajowy”
Picie wódki to temat w Polsce ryzykowny i dwuznaczny. Trudno nie potknąć się tu o banał. Wódka po prostu jest zbyt głęboko osadzona w historii i tradycji oraz w życiu codziennym naszego obszaru geograficznego. Ale warto zajrzeć do Muzeum Polskiej Wódki, na warszawskiej Pradze. To ciekawa próba przełamania utartych od wieków przekonań i nawyków.
Jaz.
STAŁE POZYCJE
Felieton. Transformacja energetyczna w cieniu wojny
Wydarzenia
Filozofia pojęć technicznych (182). Rysunek techniczny
Kandydaci do tytułu "Złoty Inżynier 2022": Jarosław Kuba, Tomasz Stankiewicz, Antoni Wysocki
Wino dla inżyniera (262): Co po świątecznym obiedzie?
Efekty-defekty
Technika na co dzień
Jaka energia dla Polski?
Wraz z nadejściem wiosny powoli kończy się sezon grzewczy, ale wielu konsumentów już się zastanawia jaki będzie następny. Problem dotyczy nie tylko odbiorców indywidualnych, ale przede wszystkim przemysłu.
Energia, jej ceny, źródła pozyskiwania są tematem dyskusji nie od dziś. Jednak w ostatnich miesiącach temat nabrał szczególnego znaczenia – do czego przyczyniła się inwazja Rosji na Ukrainę i kwestia sankcji nałożonych na Rosję, głównego dostawcę surowców energetycznych do Europy.
Jeśli chodzi o Polskę, to bez przesady można powiedzieć, że polska energetyka węglem stoi. Udział tego surowca w krajowym miksie energetycznym wynosi bowiem łącznie 65% (48% – węgiel kamienny, 17% – brunatny). Udział OZE w tym miksie wynosi 25%, gazu ziemnego – 6%, 3% stanowią elektrownie szczytowo-pompowe. Odnawialne źródła energii w Polsce to przede wszystkim śródlądowe farmy wiatrowe (13%) oraz fotowoltaika (8%). Sytuacja, jaka powstała po agresji Rosji na Ukrainę i deklaracja polskiego rządu o odchodzeniu od zakupu rosyjskich surowców do końca 2022 r. Oznacza to konieczność znalezienia alternatywnych źródeł energii. To oczywiście jest zadanie dla rządzących. Jednak warto też wspomnieć o długoterminowych planach rozwoju polskiej energetyki. W tym kontekście należałoby zadać pytanie: co powinno stać się podstawą systemu elektroenergetycznego w Polsce i zapewnić w przyszłości niezależność energetyczną. Może warto byłoby przyspieszyć realizację projektów związanych z rozwojem energetyki jądrowej, również przez budowanie poparcia społecznego dla tego kierunku transformacji polskiej energetyki.
Nie można też zapominać o nowych technologiach i wdrażaniu innowacji w energetyce. Szczególnie należy tu wspomnieć o technologiach magazynowania energii elektrycznej, czy technologiach związanych z „zielonym wodorem”.
Ostatnio, szczególnie technologie wodorowe cieszą się dużym zainteresowaniem. Rok 2020 r. był rekordowy pod względem działań politycznych w obszarze gospodarki wodorowej. Jak zaznacza Międzynarodowa Agencja Energii, dziesięć rządów na całym świecie przyjęło strategie wodorowe. Polska również dołączyła do tego grona, przyjmując w ubiegłym roku Polską Strategię Wodorową. która zakłada, że do 2030 r. w Polsce ma zostać zainstalowanych 2 GW mocy elektrolizerów do produkcji zielonego wodoru ze źródeł odnawialnych. Polska może też już się pochwalić pierwszym w Unii Europejskiej porozumieniem sektorowym na rzecz rozwoju gospodarki wodorowej, które uszczegóławia krajową strategię wodorową. Do inicjatywy przystąpiło już ok. 200 podmiotów. W ramach realizacji strategii wodorowej w kolejnych regionach Polski tworzone są doliny wodorowe. Trwają także prace nad „konstytucją dla wodoru” – czyli pakietu ustaw i rozporządzeń dotyczących funkcjonowania tego nowego sektora.
Znaczenie innowacji w sektorze energetycznym znajduje odzwierciedlenie w dofinansowywaniu obiecujących projektów przez państwo. Przykładem może być druga już edycja konkursu w ramach programu strategicznego „Nowe technologie w zakresie energii”. Na najlepsze projekty przeznaczono w tym konkursie ponad 390 mln zł. Kwota ta zostanie podzielona między konsorcja przemysłowo-naukowe z zakresu energetyki solarnej, energetycznego wykorzystania odpadów i ciepła z gazów poprocesowych oraz geotermii. Wydatki poniesione na dofinansowanie projektów powinny się zwrócić w postaci konkretnych wdrożeń.
Wszystkie podjęte już działania, ale także te podejmowane w najbliższym czasie powinny mieć na celu zapewnienie Polsce bezpieczeństwa energetycznego w dłuższej perspektywie. Nie ulega wątpliwości, że powinno ono opierać się na dywersyfikacji źródeł energii, ale też na wykorzystywaniu zaawansowanych technologicznie rozwiązań w obszarze energetyki.
Martyna Jachimowicz
Przegląd Techniczny w wersji cyfrowej jest dostępny na www.sigma-not.pl
Komentuje Waldemar Rukść
