W numerze 7/2022

GOSPODARKA

Jest broń na suszę, ale...

Jak co roku powtarza się ubolewanie nad suszą. Zbyt mało opadów ogranicza rzekomo wydajność rolnictwa w Polsce, więc ceny płodów rolnych muszą rosnąć. Czy jesteśmy bezradni?

Z  prof. dr hab. Edmundem Kacą z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego Państwowego Instytutu Badawczego w Falentach rozmawia Zygmunt Jazukiewicz.


Nowoczesność w branży beauty

Jednym z najnowocześniejszych w branży i największych na świecie zakładów L’Oréal jest ten pod Warszawą: rocznie powstaje w nim ok. 360 mln kosmetyków znanych na świecie globalnych marek eksportowanych do 29 państw – z czego 92% to europejskie – najwięcej do Francji, Niemiec, Wlk. Brytanii i Włoch.

Jerzy Bojanowicz


Skarby polskiej ziemi (23): Ceramika na solidnej bazie

Na pytanie: z czego zrobiona jest cegła, automatycznie odpowiemy: z gliny. Ale fachowcy odpowiedzą inaczej: przemysł ceramiki budowlanej, kruszywa lekkiego i cementu korzysta z minerałów ilastych – iłów, iłowców, iłołupków, mułków, glin i ilastych zwietrzelin. Dzięki bogactwie tej grupy kopalin polski przemysł ceramiczny zajmuje jedną z czołowych pozycji w Europie.

jaz.


Ginące zawody (31): Od mielerza do retorty

Bez mała dwa wieki liczący tzw. Słownik Wileński - pełna nazwa złożona z ... pięćdziesięciu ośmiu wyrazów byłaby najdłuższym leadem nie tylko w „PT”– opisuje mielerzysko jako obszar leśny pokryty resztkami węgla drzewnego. I tam należy właśnie szukać mielerza.

Marek Bielski


INŻYNIER

Czy społeczeństwo potrzebuje kultury technicznej?

Nikt dzisiaj nie wątpi, że żyjemy w czasach kiedy rozwój i zagłada cywilizcji coraz mocniej zależy od technicznego i naukowego potencjału jakim dysponuje ludzkość. Tempo wzrostu  i dostępność tego potencjału nie ma sobie równych w przeszłości. Czy idzie to w parze ze społeczną świadomością? Uczestnicy debaty podczas V Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich w Gliwicach, poszukiwali odpowiedzi na wiele pytać nurtujących nie tylko środowisko twórców techniki, ale także społeczeństwo. Prezentujemy jedną z opinii na ten temat sformułowaną przez mgr inż. Krzysztofa Ruszczyńskiego ze Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, z-cy Sekretarza Generalnego Europejskiej Federacji Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo Technicznych.


V ŚZIP i XXVII KTP przeszły do historii

Za nami V Światowy Zjazd Inżynierów Polskich (V SZIP) tradycyjnie odbywający się razem z XXVII Kongresem Techników Polskich ( XXVII KTP ) w Politechnice Śląskiej (Gliwice 23–25.06.2022). Wprawdzie liczebnik piąty nie robi wrażenia, ale 140 lat od pierwszego Kongresu Techników Polskich z 1882 r. w Krakowie, już tak. Zjazd pod hasłem „Inżynierowie dla zdrowej planety” odbył się pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy.

Janusz M. Kowalski

 


Polski ślad w Peru

18 lipca br., w 146. rocznicę założenia pierwszej i do dziś jednej z najlepszych wyższych uczelni technicznych na kontynencie południowoamerykańskim, odbyło się w Limie uroczyste odsłonięcie muralu z wizerunkiem polskiego naukowca Edwarda Jana Habicha, którego zasługi dla andyjskiego kraju są niepodważalne.

boj.

 


INNOWACJE

Polski Produkt Przyszłości – rozstrzygnięto XXIV edycję konkursu

Konkurs Polski Produkt Przyszłości, organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), co roku nagradza najbardziej innowacyjne polskie produkty i technologie. 5 lipca 2022 r. organizatorzy, wraz z Kapitułą Konkursu wręczyli na uroczystej Gali nagrody i wyróżnienia w XXIV już edycji PPP.

 


Paliwa przyszłości

Gdybyśmy wykonali krótką ankietę wśród znajomych, zaczynając od stwierdzenia, że w komunikacji drogowej wiek XX był wiekiem paliw ropopochodnych i pytając o paliwa wieku XIX i XXI, to większość respondentów odpowie, że wiek XIX, to wiek pary, a w XXI wieku już niedługo będziemy jeździć wyłącznie na prąd. Wiemy z historii motoryzacji, że pierwsza część tej odpowiedzi nie jest zupełnie prawdziwa, a możemy przypuszczać, że podobnie jest z jej częścią drugą.

Rafał Dmowski


Technologie kwantowe na co dzień

Quantum machine learning to jedna z nowszych dziedzin badań naukowych, która próbuje wykorzystać moc komputera kwantowego, aby zwiększyć szybkość klasycznych algorytmów uczenia maszynowego.

Erwin Halentz i Józef Trzionka


Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej”

NCBR uruchomiło nowy Rządowy Program Strategiczny Hydrostrateg „Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej”. Niedawno instytucja upubliczniła zasady zgłoszeń do pierwszego konkursu, zapraszając do udziału przedsiębiorców i naukowców, którzy mają pomysł na wdrożenie nowych rozwiązań poprawiających efektywność użytkowania i zarządzania zasobami wody w Polsce.


Z ŻYCIA FSNT

Olimpijczycy na Gali zwycięzców

Zanim nastąpiły wakacje i młodzież mogła się cieszyć wypoczynkiem, zyskała też satysfakcję z sukcesu na XLVIII Olimpiadzie Wiedzy Technicznej. Oczywiście dotyczy to zwycięzców i ich opiekunów, którzy pojawili się na uroczystej Gali 8 czerwca br. w Warszawskim Domu Technika NOT.

jaz.


Zielone światło z Brukseli dla europejskich inżynierów

We współczesnym świecie budowanie pomostu między edukacją a przemysłem wymaga od inżynierów stałego poszerzania umiejętności i kompetencji, które pozwolą sprostać nowym wyzwaniom jakie pojawiły się w wyniku pandemii i wojny na Ukrainie. W realizacji zadań kluczowych dla Europy ważne będą zintegrowane i spójne działania środowisk inżynierskich. Takie są założenia projektu Engineers for Europe (E4E),przygotowanego przez europejską federację krajowych stowarzyszeń inżynierów FEANI. Komisja Europejska bardzo dobrze oceniła ten projekt i zadeklarowała dotację w wys. 1,5 mln euro na jego realizację. Swoje stanowisko w tej sprawie KE ogłosiła na tydzień przed majowym Forum FEANI w Berlinie. Z uczestnikiem Forum, wiceprezesem FSNT-NOT, Kamilem Wójcikiem rozmawia Jolanta Czudak.


EDUKACJA

Politechnika Kijowska w czasie wojny – wizja przyszłości

W PT6/2022 opublikowaliśmy część wywiadu z rektorem KPI Mychajłem Zgurowskim o działalności Politechniki w warunkach wojny. Poniżej trochę historii i wizja przyszłych inżynierów – absolwentów KPI. Rozmawiali: Janusz Fuksa – przewodniczący Sekcji Wychowanków Politechniki Kijowskiej i Dmytro Stefanowycz – redaktor naczelny gazety uniwersyteckiej Kijowski Politechnik.


INFOTECHNOLOGIE

SEP w Internecie o cyfrowym wspomaganiu seniorów

Technologie cyfrowe na rzecz osób starszych i zdrowego starzenia się – pod tym hasłem szczegółowym obradowała, po raz trzeci w przestrzeni wirtualnej na platformie Zoom, doroczna, XXIII Konferencja Okrągłego Stołu (KOS) „Polska w drodze do społeczeństwa informacyjnego”.

dr inż. Andrzej M. Wilk, Przewodniczący Sekcji Technik Informacyjnych SEP, andrzej.wilk@wilnet.pl

dr inż. Jacek Nowicki, Sekretarz Generalny SEP, jacek.nowicki@sep.com.pl


Z KART HISTORII

Zakłady Azotowe w Mościcach

Centralny Okręg Przemysłowy to z pewnością największa inwestycja w okresie II Rzeczypospolitej. Tworzyło go wiele nowych fabryk i zakładów produkcyjnych, do których należą też Zakłady Azotowe w Mościcach koło Tarnowa. Powstały z inicjatywy ówczesnego prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego w latach 1927–1929, który dostrzegał olbrzymie potrzeby krajowego rolnictwa a także możliwości eksportu produktów chemicznych.

Opr. Bronisław Hynowski


KULTURA

Niezapomniany wieczór autorski

W uroczystej premierze książki Motyl w środku zimy. W poszukiwaniu niestraconego czasu Krystyny Woźniak-Trzosek, zorganizowanej 29.06.22 w warszawskiej kulturotwórczej restauracji Florian Ogień i Woda, wzięło udział kilkadziesiąt osób, a wśród nich m.in. reprezentujący różne opcje polityczne ministrowie resortów „okołogospodarczych” oraz twórcy kultury!

Jerzy Bojanowicz


STAŁE POZYCJE

Recenzja PT: Trzydziestu wspaniałych...

Tradycjonalistom parafraza tytułu kultowego filmu „Siedmiu wspaniałych” w odniesieniu do wielce szacownych postaci – w tym wypadku nauki polskiej – może wydać się nie na miejscu. Wiadomo, nauka rzeczą nader poważną jest! Ale i może zostać też uznana za zbyt... banalną.

Marek Bielski


Gielda wynalazków i projektów: Grafen, który zapewni przyszłość

Informowaliśmy w ub. roku o wynalazku z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu „3D róże grafenowe" autorstwa dr. Piotra Kamedulskiego, mgr. Wojciecha Zielińskiego i prof. dr hab. Jerzego P. Łukaszewicza nagrodzonym w konkursie „Eureka! DGP – Odkrywamy Polskie Wynalazki". Ci sami autorzy wchodzą w skład zespołu, który odniósł sukces na Targach INTARG 2022 w Katowicach za kolejne rozwiązania angażujące grafen do przedsięwzięć o przełomowym znaczeniu gospodarczym.

jaz.


Wino dla inżyniera (265): Włoska biel na lato


Filozofia pojęć technicznych (185): Resurs


Kandydaci do tytułu "Złoty Inżynier 2022": Ireneusz Krupa, Anna Boczkowska, Przemysław Wojciech Wachulak


Efekty-Defekty


Wydarzenia


Dostojni Goście,

Szanowni Państwo,

Drogie Koleżanki i Koledzy!

Nasze spotkanie polskich inżynierów mieszkających i pracujących w kraju i poza nim odbywa się w trudnym okresie po dwuletniej światowej pandemii COVID-19 i w czasie okrutnej agresji Rosji w Ukrainie. Wojny, która wydawałaby się, że odeszła wraz z XX stuleciem.

Fakt, iż pomimo tych wszystkich zagrożeń udaje się nam kontynuować 140 -letniątradycję kongresów i spotkań polskich inżynierów, której ważnym akcentem jest organizowany po raz piąty Światowy Zjazd Inżynierów Polskich, napawa optymizmem.

 Jego tematyka „Inżynierowie dla zdrowej planety” nawiązuje do wyzwań, jakie przed inżynierami stawia zrównoważony rozwój, ale także tychjakie wiążą się z problemami wynikającymi ze stanu po Covidzie-19 i obaw czy nie będzie następnych pandemii.Niepokój budzi także bezpieczeństwo zarówno bezpośrednie, będące wynikiem wojny w Ukrainie i innych konfliktów zbrojnych, jak również ich skutki gospodarcze i społeczne. A do tego dochodzą zagadnienia zmian klimatycznych, gospodarki surowcowej i energetycznej.

Organizatorzy V Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich i XXVII Kongresu Techników Polskich przygotowując jego program starali się uwzględnić te trudne do rozwiązania problemy, wskazując na rolę inżynierów w edukacji i przygotowaniu społeczeństwa do zaakceptowania nie zawsze łatwych ograniczeń konsumpcji dóbr. Wiele postulatów i wniosków, jakie będą padały w dyskusjach panelowych i kuluarowych,stowarzyszenia naukowo-techniczne zgłaszały już wcześniej,ale jednak ciągle nie straciły one nic na aktualności.Środowisko techniczne wciążzwraca na nie uwagę,gdyż trzeba je przypominać i powtarzać decydentom,a także upowszechniać w społeczeństwie.

W tym dziele dużo do zrobienia mają stowarzyszenia naukowo-techniczne i te działające w kraju, i te skupiające polskich inżynierów poza jego granicami. Nasze działanie jestkonieczne i potrzebne, chociaż z pewnością wymaga nowych treści i form, aby dotrzeć do ludzi młodych i zachęcić ich do działalności społecznej. Nie oznacza to wcale, iż odcinamy się od ogromnego historycznego dorobku ruchu stowarzyszeń naukowo-technicznych, który tworzył się na fundamencie współpracy całej społeczności technicznej – twórców techniki ze środowisk akademickich, instytutów, przedsiębiorców, wynalazców, projektantów i wszystkich, których twórczość i praca ma wpływ na kondycję planety, zdrowie i poziom życia jej mieszkańców.

Nasze tegorocznespotkanie jest tego najlepszym potwierdzeniem. W jego organizacji uczestniczą uczelnie techniczne, a szczególnie Politechnika Śląska, której w tym miejscu serdecznie dziękuję. Duży wkład mają Polonijne Stowarzyszenia z Europy i Ameryki Północnej, które niezmiennie dokumentują swoje związki z ojczyzną, a działalność zawodowa i społeczna ich członków rozsławia imię Polski. Społeczne działania na rzecz podnoszenia prestiżu zawodu inżyniera i jego znaczenia dla wszystkich aspektów działalności człowieka to przestrzeń działań stowarzyszeń naukowo-technicznych tworzącychFederację NOT.

ZjazdyPolskich Inżynierów mają długą historię. Pierwszy odbył się jeszcze w czasie zaborów w Krakowie w 1882 r. i miał na celu integrację społeczności technicznej oraz debatę o najważniejszych problemach cywilizacyjnych Polski, której nie było na mapach, ale tkwiła w sercach Polaków. I tak jest do dziś. Inżynierowie polscy czują się odpowiedzialni za postęp zgodny ze zrównoważonym rozwojem zarówno w odniesieniu do Polski i drugich ojczyzn do których rzuciły ich losy,jak również w stosunku do całego naszego globu.

Szanowni Państwo, w pragmatyzmie inżynierskiego projektowania nie udało mi się przewidzieć zdarzeń losowych, takich jak choroba. Uniemożliwia mi ona fizyczną obecność wśród uczestników V Zjazdu Inżynierów Polskich i XXVII Kongresu Techników Polskich. Trudno mi słowami wyrazić, jak wielka to dla mnie przykrość.Będzie mi niezmiernie brakować zarówno naszych merytorycznych debat, jak i koleżeńskich spotkań.

Życzę, wszystkim by to wspaniałe, inżynierskie święto jakim jest nasze spotkanie spełniło oczekiwania uczestników, zaowocowało dalszą współpracą różnorodnych środowisk inżynierskich w Polsce i poza nią. Życzę, by nasza inżynierska twórczość służyła sprostaniu obecnym i przyszłym wyzwaniomi budowaniu lepszego świata. Życzę uczestnikom i organizatorom, by cele Zjazdu i Kongresu zostały zrealizowane, a wnioski z merytorycznych dyskusji  wysłuchane.  Życzę wielu następnych merytorycznych i integracyjnych spotkań, w których mam nadziejęjuż uczestniczyć osobiście.

Dziękuję wszystkim za przybycie,autorom referatów, moderatorom i panelistom za merytoryczny wkład w Zjazdi Kongres, Koleżankom i Kolegom
ze stowarzyszeń naukowo-technicznych (niezależnie, czy działają w kraju, czy poza nim) satysfakcji z pracy społecznej, a wszystkim polskim inżynierom sukcesów w przekształcaniu planety, tak by mogła służyć jeszcze wielu pokoleniom ludzkości.

Do zobaczenia i osobistego spotkania z Państwem, na co bardzo liczę.

Ewa Mańkiewicz-Cudny

Prezes FSNT-NOT

 

Publikujemy list Prezes FSNT NOT, Ewy Mańkiewicz-Cudny skierowany do uczestników V Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich i XXVII Kongresu Techników Polskich, która z powodu nagłej niedyspozycji zdrowotnej nie uczestniczyła w tym wydarzeniu i nie mogła go odczytać osobiście.


Komentuje Waldemar Rukść

Przegląd Techniczny Gazeta FacebookPrzegląd Techniczny Gazeta LinkedIn
eNOT.pl - Portal Naczelnej Organizacji Technicznej | eNOT.pl