Z prof. dr. hab. Maciejem Cesarskim z Katedry Polityki Społecznej w Instytucie Gospodarstwa Społecznego Kolegium Ekonomiczno-Społecznego w Szkole Głównej Handlowej rozmawia Zygmunt Jazukiewicz
W numerze 8/2023
GOSPODARKA
Gordyjski węzeł mieszkaniowy
INFRASTRUKTURA
Rowerem bliżej?
Z uwagi na typ budowy i rodzaj konstrukcji wyróżniamy 8 typów rowerów, ale aż 19 ze względu na ich przeznaczenie. W krajach UE kupuje się rocznie 22 mln rowerów. W ich produkcji europejskim liderem jest Portugalia – 2,6 mln rocznie, na II miejscu są Włochy – 2,1 mln szt. Na podium są jeszcze Polska i Niemcy, z podobną produkcją ok. 1,2 mln rocznie.
Marek Bielski
ZDROWIE
SI w medycynie – wyzwania i dylematy
Sztuczna inteligencja to obecnie gorący temat. Występuje zarówno w roli pozytywnego bohatera, jak i „czarnego charakteru”. Obawy, że w wielu gałęziach produkcji i usług odbierze pracę wielu zatrudnionym, przeplatają się z doniesieniami o tym, jak bardzo jej wykorzystanie pomaga nam, ludziom. Tak jest też w przypadku jej stosowania w medycynie, gdzie pełni coraz większą rolę w diagnozowaniu pacjenta, czy analizie danych.
Lidia Sosnowska
Sztuczna inteligencja nie wyręczy lekarza w postawieniu diagnozy
Zastosowanie sztucznej inteligencji w profilaktyce może przyczynić się do wcześniejszego wykrywania chorób i szybszego skierowania pacjenta na odpowiednie leczenie – mówi „Przeglądowi Technicznemu” dr inż. Piotr Sobecki, kierownik Laboratorium Stosowanej Sztucznej Inteligencji w Ośrodku Przetwarzania Informacji-Państwowym Instytucie Badawczym (OPI PIB) w rozmowie z Lidią Sosnowską.
Nowe technologie w medycynie
Drukowane wkładki do monitorowania chodu pacjentów, opatrunek do leczenia trudno gojących się ran, to przykłady rozwiązań przedstawionych przez zespoły naukowe kilku uczelni podczas warsztatów Klastra NTMED w Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii Politechniki Warszawskiej.
Diagnostyka mikrofalowa MediSensonic
Własna ścieżka budowania urządzeń do nieinwazyjnej diagnostyki medycznej i stomatologicznej z wykorzystaniem techniki mikrofalowej, stawia firmę MediSensonic w gronie pionierów na rynku medtech. Przełomowe rozwiązania rozwijane w spółce wyprzedzają w tej dziedzinie krajowe i światowe trendy. O realizacji nowatorskich projektów mówi elektronik Łukasz Pytlarczyk, kierownik zespołu badań i rozwoju w MediSensonic S.A., w rozmowie z Jolantą Czudak.
SPOŁECZEŃSTWO
Biznes oparty na wartościach niematerialnych
Stolica eXperymentu, to najnowszy projekt z obszaru CSR, który otrzymał wsparcie od Fundacji VELUX. Jego celem jest podniesienie jakości kształcenia młodych ludzi z Gniezna i powiatu gnieźnieńskiego, tak aby byli przygotowani do znalezienia atrakcyjnego zatrudnienia w świecie Przemysłu 4.0. Grupa VELUX, lider na rynku produkcji okien, od lat zaangażowana jest w działania na rzecz społeczeństwa, ochrony środowiska, dbając jednocześnie o interesy swoich pracowników.
Lidia Sosnowska
NAUKA
Opracowanie metody suszenia roztworów polisacharydowych dla produktów do pielęgnacji skóry, błon śluzowych i paznokci
W artykule przedstawiono cykl prac badawczych dotyczących opracowania produktów kosmetycznych do pielęgnacji skóry, paznokci oraz błon śluzowych z wykorzystaniem polisacharydów. Wyniki końcowe badań przemysłowych pozwoliły na uzyskanie optymalnych i powtarzalnych filmów polisacharydowych do aplikacji żeli tłuszczowych do pielęgnacji skóry oraz do pielęgnacji paznokci.
Magdalena Piórkowska, Monika Jabłońska, Aleksandra Kęsicka, Joanna Kasperska, Adam Gołąbek, 4MASS S.A.
Projekt autonomicznego parkingu z wykorzystaniem sieci sensorycznych
Artykuł opisuje działanie sieci sensorycznych. Pokazuje jak przesyłane są dane oraz przytacza najpopularniejsze protokoły transmisji. Następnie rozważa zalety i wady takich rozwiązań oraz podaje przykłady wykorzystania sieci sensorycznych na co dzień. Artykuł kończy opis projektu SensoPark, zakładającego użycie sensorów do utworzenia nowoczesnego systemu parkingowego połączonego z siecią Internet.
Patryk Migaj, Marcin Kryjom, Jan Kalak, dr Paweł Sobczak Akademia Nauk Stosowanych w Koninie
STAŁE POZYCJE
Wydarzenia
Giełda wynalazków i technologii: Nie tylko drony
W czerwcu 2023 r. Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych obchodził 70-lecie. Ale prehistoria wojskowych badań lotniczych sięga 1918 r., kiedy to powstała Sekcja Żeglugi Napowietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych. Rozwój tej skromnej jednostki doprowadził do powstania silnego ośrodka badawczego w 10 zakładami wyposażonymi w akredytowane laboratoria.
Zygmunt Jazukiewicz
Historia techniki: Prapoczątki elektrycznego oświetlenia
W poprzednim odcinku tego cyklu artykułów o historii elektrotechniki opowiedziałem o tym, jak zbudowano pierwsze prądnice i uzyskano możliwość dostarczania do odbiorców dużej ilości prądu, o wiele większej, niż w przypadku wcześniej używanych baterii w postaci tzw. stosów Volty.
Ryszard Tadeusiewicz, prof. AGH
Szlakami turystyki industrialnej (6): Do Tczewa przez Paryż (z rekordem Guinnessa)
Nie ma trasy krótszej? Na szczęście nasza propozycja podróży do Tczewa via Paryż ma nade wszystko – za sprawą UNESCO – wymiar symboliczny.
Marek Bielski
Muzea Techniki w Polsce (1): Muzeum Przemysłu i Rolnictwa
Tradycję muzealnictwa związanego z przemysłem na ziemiach polskich zapoczątkowało utworzenie jeszcze w okresie zaborów, w 1875 r. Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, z prywatnych funduszy arystokracji i ziemian, którzy je współtworzyli. Muzeum powstało z inicjatywy księcia Jana Tadeusza Lubomirskiego, a współzałożycielami byli: Feliks Sobański, Józef Zamoyski, Jakub Natanson i Karol Dietrich.
Oprac. Bronisław Hynowski
Wino dla inżyniera (278): Musiaki – idealny kompan do posiłku
Felieton. Czas niepewności
Filozofia pojęć technicznych (197): Odkurzacz
Kandydaci do tytułu "Złoty Inżynier 2023": Andrzej Targowski, Ryszard Piotr Kowski, Józef Korbicz
Efekty-defekty
Sygnały o technice
Tablet Samsung Galaxy Tab S9, Mobilny router ZTE MF79U, Bezprzewodowe słuchawki dokanałowe JBL Tune Buds, Wideorejestrator Mio MiVue 955WD
Jerzy Bojanowicz
WSPOMNIENIE
Odszedł Józef Trzionka
Stanisław Bolkowski
Lekarz, czy inżynier?
W Polsce termin „medycyna” na ogół kojarzy się z niezbyt sprawnie działającym systemem ochrony zdrowia. I tej sytuacji nie zmieni zastąpienie jednego szefa resortu zdrowia innym. Społeczne oczekiwania w tym zakresie dotyczą szerokiej dostępności usług medycznych o wysokiej jakości. Czy możliwe jest spełnienie tych oczekiwań? Pochłonięci oczekiwaniem w kolejce do specjalistów lub na zabieg nie dostrzegamy faktu, że w medycynie dokonuje się rewolucja. I bez przesady można powiedzieć, że jest to rewolucja techniczna. Sztuczna inteligencja, Big Data, robotyka, wirtualna rzeczywistość, druk 3D, technologie teleinformatyczne to tylko niektóre przykłady zastosowania nowych technologii w ochronie zdrowia. Cyfrowe bliźniaki (digital twin) pomogą zaplanować i przeprowadzić małoinwazyjne operacje, a także leczenie farmakologiczne. Analiza dokumentacji pacjentów przez oprogramowanie pracujące na dużych zbiorach danych umożliwi wykrycie niezgodności między stanem zdrowia a przepisanymi lekami. Wirtualna rzeczywistość może pomóc m.in. w przeprowadzaniu operacji na odległość, gdzie chirurg łączy się z robotem w innej części świata i przeprowadza zabieg.
Urządzenia medyczne, będące częścią infrastruktury medycznej zwanej . Internetem Rzeczy Medycznych (IoTM), które można nosić przy sobie, mogą zapewnić bieżące monitorowanie pacjentów wysokiego ryzyka w celu określenia prawdopodobieństwa wystąpienia poważnego incydentu zdrowotnego.
Modele anatomiczne są uważane za jedne z najpopularniejszych zastosowań druku 3D w branży medycznej. Przy użyciu druku 3D, na podstawie skanów 3D można wytworzyć modele m.in. narządów czy części ciała pacjenta albo narzędzi chirurgicznych potrzebnych do przeprowadzenia operacji. W ten sposób powstają spersonalizowane protezy oraz implanty – przystosowane do potrzeb konkretnego pacjenta. Narządy biodrukowane w 3D pełnią również zasadniczą rolę w udoskonalaniu badań klinicznych, ponieważ skuteczność leków można przetestować na tkankach biowydrukowanych przed zastosowaniem na ludziach.
Inteligentne pigułki z nanoczujnikiem spożywane i kontrolowane bezprzewodowo lub wszczepiane nanoczujniki umożliwiające szybsze wykrycie stanu chorobowego to jeden z przykładów zastosowania nanotechnologii w medycynie.
Przykłady wykorzystywania osiągnięć nowoczesnej nauki i techniki w medycynie moglibyśmy mnożyć. O tym, że technika i medycyna coraz bardziej zbliżają się do siebie świadczyć może powstawanie wydziałów medycznych na uczelniach technicznych. Wydział Medyczny został w tym roku utworzony na Politechnice Wrocławskiej i od października zacznie kształcić przyszłych medyków. Politechnika Wrocławska poszła w tym wypadku w ślady dużych, europejskich uczelni technicznych, takich jak niemieckie politechniki w Dreźnie, Monachium i Aachen, Imperial College w Wlk. Brytanii czy szwajcarskie EPFL w Lozannie i ETH w Zurichu. Medycyna jest też obecna na politechnice KTH w Sztokholmie.
Z pewnością opinie o postępującej technicyzacji usług medycznych są uzasadnione. Można spotkać się z opiniami, że postęp techniczny, informatyzacja i biurokratyzacja opieki medycznej dehumanizują medycynę. O tym, czy nowe technologie będą tylko pomagały, czy też zaczną powoli zastępować personel medyczny przekonamy się już w nieodległej przyszłości.
Jednak już dziś zapraszamy do lektury bieżącego wydania Przeglądu Technicznego, w którym dr inż. Piotr Sobecki z Ośrodka Przetwarzania Informacji-PIB mówi o tym, że sztuczna inteligencja nie wyręczy lekarza w postawieniu diagnozy. O perspektywach rozwoju i roli sztucznej inteligencji w polskiej służbie zdrowia piszemy w artykule pt. „SI w medycynie – wyzwania i dylematy”. Praktyczny aspekt wykorzystania techniki, w tym wypadku mikrofalowej, do nieinwazyjnej diagnostyki medycznej i stomatologicznej poruszony jest w wywiadzie z przedstawicielem firmy z branży medtech MediSensonic („Diagnostyka mikrofalowa MediSensonic”).
Martyna Jachimowicz,redaktor naczelna
Komentuje Waldemar Rukść
