Giełda wynalazków i projektów. Górniczy ratunek dla środowiska

Już niejednokrotnie zauważyliśmy, że prace badawczo-wdrożeniowe w Głównym Instytucie Górnictwa coraz częściej zwracają się ku ekologii, recyclingowi oraz bezpieczeństwu zdrowotnemu zarówno pod ziemią jak i na powierzchni. Ostatnio wdrożone i bliskie zakończeniu projekty to potwierdzają.

Najbardziej znanym osiągnięciem w ostatnich latach, już wielokrotnie nagradzanym (także srebrnym Laurem Innowacyjności 2019) jest pyłomierz osobisty Dust Air autorstwa Adama Szade i Marcina Fisiora.

Pyłomierz już na rynku

Działa już darmową aplikacja mobilną Pyłomierz DustAir, , a pyłomierz jest produkowany seryjnie. Dane przesyłane są też do serwera obsługującego serwis internetowy dustair.gig.eu. Aplikacja, korzystając z GPS - precyzyjnie lokalizuje pyłomierz osobisty, przesyła dane pomiarowe do serwera, nanosi wyniki na mapę pomiarów i wizualizuje je na ekranie smartfona. GIG gromadzi informacje pochodzące ze wszystkich działających pyłomierzy. Pyłomierz we współpracy z aplikacją daje więc pełny obraz zanieczyszczeń, na które właściciel był narażony przez cały dzień, mierząc stężenia pyłów PM 1, PM2,5 i PM10 oraz temperaturę powietrza, ciśnienie atmosferyczne, wilgotność. Daje to wskaźnik IAQ (Indoor Air Quality, czyli Jakość powietrza w pomieszczeniu.

Nagradzano też Mechaniczny stojak ratowniczy, szczególnie pomocny w trakcie akcji ratowania górników w strefie zawału. Podjęcie akacji ratowniczej wiąże się z koniecznością wykonania w rumowisku tzw. chodnika ratowniczego, o gabarytach pozwalających na dotarcie ratowników do poszkodowanych oraz ich późniejszy transport. Dotąd stosowane stojaki miały szereg  wad, związanych m.in. z awaryjnością układu hydraulicznego. Innowacja eliminuje te wady.

Na ratunek osadowi czynnemu

Nie mniej ważne są projekty pozakopalniane, związane bezpośrednio z ochroną środowiska. Jednym z nich jest BioCargo - Urządzenie do analizy stanu fizjologicznego osadu czynnego i toksyczności ścieków oraz transportu środowiskowych próbek biologicznych. Autorzy Jan Bondaruk i Marcin Głodniok skonstruowali proste w obsłudze urządzenie do wielokrotnego zastosowania, posiadające moduł do analiz respirometrycznych. Dzięki temu możliwe jest kontrolowanie stanu osadu czynnego oraz przeprowadzanie analiz jego toksyczności. Optymalizuje to pracę oczyszczalni służąc do stałej kontroli bezpieczeństwa osadu czynnego i ochrony przed potencjalnym negatywnym oddziaływaniem toksycznych ścieków. Odprowadzanie ścieków oczyszczonych o niedostatecznej jakości powoduje narażenie oczyszczalni na kary, oraz negatywnie oddziałuje na ekosystemby. Dodatkowo, w przypadku konieczności precyzyjnego transportu próbek, do laboratorium można wysłać całe urządzenie i tym samym zapewnić bezpieczny transport w zaprogramowanych warunkach tlenowych, z jednoczesną wstępną analizą respirometryczną.

Folie rolnicze wykorzystane

W 2019 r zakończono projekt badawczy pod kierunkiem dr. hab. inż. Jerzego Korola - Wielowarstwowa folia do konserwacji pasz na bazie odpadów z procesu recyklingu folii rolniczych, o niskim wpływie na środowisko w całym cyklu życia. Opracowano metody przetwarzania odpadów z linii recyklingu folii od produkcji kiszonek i ich ponownego wykorzystania, jako surowca w procesach produkcji wielowarstwowych foli polimerowych dla rolnictwa. Posłuży do konserwacji pasz w rękawach foliowych o mniejszym negatywnym wpływie na środowisko w całym cyklu życia folii.

Podczas realizacji projektu zostanie opracowany innowacyjny system czyszczenia i separacji odpadów powstających na linii recyklingu folii oraz sposób ich przetwarzania metodą wytłaczania. Opracowana technologia pozwoli na zwiększenie skuteczności recyklingu folii rolniczych oraz na wytworzenie nowego surowca do produkcji foli rolniczych.

Kolejny projekt tego zespołu zamknie się w 2021 r. To nowy materiał polimerowy na bazie odpadów, do produkcji trudnopalnych folii o podwyższonej wytrzymałości i niskim wpływie na środowisko w całym cyklu życia. Powstanie folia o zwiększonej wytrzymałości dla przemysłu budowlanego i wydobywczego. Podczas realizacji projektu zostanie opracowany innowacyjny sposób przetwarzania odpadów foliowych z wykorzystaniem procesu wytłaczania reaktywnego. Opracowana technologia pozwoli na zwiększenie skuteczności recyklingu folii oraz na wytworzenie nowego surowca o większej trudnopalności i zwiększonej wytrzymałości. Podczas realizacji projektu będą prowadzone oceny środowiskowe techniką oceny cyklu życia LCA (Life Cycle Assessment) i kosztowe LCC (Life Cycle Cost), które pozwolą wskazać rozwiązanie które jest najbardziej korzystne z punktu widzenia środowiska i ekonomii.

jaz.

Urządzenie BioCargo do badania toksyczności ścieków

Schemat mechanicznego stojaka ratunkowego

Co roku rolnictwo zużywa ok. 200 tys.t folii.