Parlament 500 milionów. Polityczna energia. Przyjazny horyzont

Polityczna energia

Posłowie postanowili, że nie przyjmą raportu i rezolucji na temat strategii europejskiego bezpieczeństwa energetycznego. Okazało się, że kontrowersje i rozbieżności interesów są zbyt duże.

Dobrze, że raport został odrzucony, ponieważ gdy zaczęto nad nim pracować i wnosić poprawki, coraz mniej zostawało w nim bezpieczeństwa energetycznego, za to pojawiało się coraz więcej ograniczeń związanych z racjami polityki klimatycznej, które nie sprzyjają konkurencyjności gospodarki – uważa Janusz Lewandowski (Grupa Europejskiej Partii Ludowej). Jak dodaje Jerzy Buzek, pierwotnie w raporcie znalazło się wiele dobrych rozwiązań, jednak po wprowadzeniu poprawek jest on nie do przyjęcia. Początkowo w raporcie podkreślano rolę rodzimych źródeł energii, zalecano rozwój nowych technologii energetycznych, integrację unijnego rynku i większą solidarność. Zmiany, wprowadzone m.in. przez lobby ekologiczne, zniekształciły intencje raportu. Podważają zasadność wykorzystywania węgla, eksploatacji gazu łupkowego i budowy elektrowni jądrowych.

Jak podkreślono w raporcie, impulsem, żeby nadać bezpieczeństwu energetycznemu wysoki priorytet, była wojna na Ukrainie, energia bowiem ma znaczenie strategiczne i może zachwiać demokracją. Uzależnienie Europy od źródeł energii utrudnia prowadzenie niezależnej polityki zagranicznej i wpływa na konkurencyjność naszego przemysłu oraz na życie codzienne obywateli – mówił w debacie poprzedzającej głosowanie poseł sprawozdawca Algirdas Saudargas (Grupa Europejskiej Partii Ludowej; Litwa). Dzisiaj Europa importuje 53% potrzebnej jej energii, większość z regionów o niestabilnej sytuacji geopolitycznej, wiele państw uzależnionych jest od jednego źródła dostaw. Rosja, dzisiaj największy unijny dostawca ropy, gazu, węgla i uranu, przestała być wiarygodnym partnerem, ponieważ „wyraźnie kwestionuje przepisy unijne i wykorzystuje energię do celów politycznych”. Unia Europejska każdego dnia wydaje ponad miliard euro na zakup energii ze źródeł zewnętrznych. Pieniądze te można by wykorzystać efektywniej, chociażby przeznaczając je na rodzime inwestycje w energię odnawialną.  Podkreślono rolę innowacji, inteligentnej infrastruktury oraz większej efektywności w przemyśle i budownictwie (np. ograniczenie strat energii w budynkach mieszkalnych, na których ogrzewanie trafia ponad 60% importowanego gazu, może być szybkim i relatywnie niedrogim sposobem ograniczenia zużycia gazu w całej Unii).

Nie wiadomo, kiedy do Parlamentu trafi nowa wersja raportu.

Przyjazny horyzont

W Brukseli zakończyły się negocjacje Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich w sprawie tzw. Planu Junckera. Szef Komisji Europejskiej zapowiedział przesunięcie części budżetu programu Horyzont 2020, największego w historii Unii Europejskiej programu w zakresie badań naukowych i innowacji. Do Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych (EFSI) miało trafić 2,7 mld euro z Horyzontu 2020 oraz 3,3 mld euro z programu Łącząc Europę. Ostatecznie kwotę tę zmniejszono o 1 mld euro (KE będzie musiała znaleźć te środki w marginesie budżetu UE). W ramach Funduszu już od lata będzie można uruchomić środki na inwestycje, które mają dać nowe miejsca pracy i generować innowacje. Jest to 21 mld euro, których część zostanie przeznaczona na badania i rozwój. EFIS ma wygenerować inwestycje warte 315 mld euro.

Dzięki zabiegom prof. Leny Kolarskiej-Bobińskiej i sześciu innych europejskich ministrów nauki, przesunięcie to nie dotknie pakietu na rzecz poszerzania udziału polskich naukowców w unijnym programie badań naukowych i innowacji. To bardzo ważne dla Polski, ponieważ pakiet ten obejmuje takie instrumenty, jak Teaming, Twinning czy ERA Chairs. Ich celem jest zmniejszenie nierówności pomiędzy regionami UE w zakresie sięgania po środki Horyzontu 2020, aby można było pełniej wykorzystać potencjał naukowy całej Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA). Zwiększenie polskiego udziału w Horyzoncie 2020 jest jednym ze strategicznych celów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

oprac. if

Na podst. Serwisu prasowego Parlamentu Europejskiego