Grupa absolwentów (293 osoby) Politechniki Kijowskiej (KPI) zebrała się w Warszawie 20.11.1922 r. pod przewodnictwem Wojciecha Świętosławskiego i powołała Koło Wychowanków KPI. Działało ono przy Stowarzyszeniu Techników, które później przyjęło nazwę Stowarzyszenie Techników Polskich. Pierwszy zjazd wychowanków KPI odbył się w 1928 r., z udziałem 250 osób, na 30-lecie uczelni.
Po wojnie pierwsi polscy stypendyści wyjechali na studia do KPI w 1950 r. i powrócili jako absolwenci w 1955 r. We wrześniu 1957 r., na II zjeździe wychowanków z udziałem 60 osób, pod honorowym przewodnictwem światowej sławy uczonego Wojciecha Świętosławskiego, wznowiła działalność organizacja absolwentów. Na spotkaniu w maju 1958 r., 150 absolwentów nadało jej nazwę: Sekcja Wychowanków Politechniki Kijowskiej przy ZG NOT. Przewodniczącym został Stanisław Grzymałowski. Zapisane w regulaminie sekcji cele: rozwijanie współpracy między polskimi i ukraińskimi środowiskami naukowo-technicznymi, zacieśnianie więzi wychowanków z ich macierzystą uczelnią oraz umacnianie kontaktów między absolwentami uczelni. Sekcja zorganizowała w Warszawie w 1959 r. uroczystą akademię poświęconą 60-leciu KPI, z udziałem jej prorektora prof. Iwana Czyżenki.
We wrześniu 1966 r. odbył się w Warszawie III Zjazd Wychowanków KPI z udziałem 70 absolwentów. Na czele 10-osobowej delegacji wykładowców z KPI stał rektor Aleksandr Płygunow, który został wówczas odznaczony Krzyżem Oficerskim OOP. W 1968 r. studia w KPI przedłużono do 5 i pół roku – ich koniec przypadł na styczeń, to oznaczało kres czerwcowych bali absolwentów. Politechnika zaczęła świętować początek roku nauki w ostatnim dniu sierpnia. Rektorat wprowadził nową formę uroczystości: spotkania studentów I roku na wielkim zgromadzeniu, z programem widowiskowo-artystycznym.
Ta forma inauguracji nauki jest kontynuowana. Dostosowując się do tej zmiany Sekcja od 1968 r. zaczęła organizować w sierpniu każdego roku wyjazdy do KPI wychowanków z rodzinami. W drugiej połowie sierpnia 1981 r. przebywała w Kijowie największa w historii taka grupa, licząca 67 osób. Po śmierci S. Grzymałowskiego (1968 r.) Sekcji przewodniczyli kolejno: Jerzy Siatecki, Eugeniusz Lecyk i Ryszard Andrzejak. W lutym 1974 r. na zebraniu w Warszawie wybrano nowy Zarząd z Januszem Fuksą jako przewodniczącym. W 1976 r. w Domu Technika we Wrocławiu odbyła się konferencja na temat polsko-radzieckiej współpracy naukowo-technicznej. Dała ona początek konferencjom, później seminariom, zwoływanym przez Sekcję corocznie, w różnych miejscowościach, na ogół z udziałem delegacji rektoratu KPI, według tradycyjnego programu. Ostatnio takie seminaria odbyły się w: Iwoniczu-Zdroju, Miłocinie k. Trzebnicy, Katowicach i Dąbrówce k. Kluczborka. Co 4 lata wraz z seminarium odbywa się zjazd wychowanków KPI, dokonujący wyboru nowego Zarządu Sekcji. W 2018 r. odbył się XIV zjazd. Postacią szczególną dla naszego ruchu absolwenckiego był prof. W. Świętosławski (1881 –1968), absolwent KPI z 1906 r. Pracował w Kijowie, Moskwie, Warszawie, USA i po wojnie znów w Warszawie – był rektorem PW, ministrem, senatorem, akademikiem, działaczem polskich i międzynarodowych towarzystw naukowo-technicznych. Wychował licznych pracowników naukowych, przygotował setki prac naukowych, opatentował dziesiątki wynalazków. Nagradzano go orderami, medalami i tytułami doktora honoris causa. Pięćdziesiąt lat swojego życia poświęcił chemii. Jego odkrycia i wynalazki stały się etapem w rozwoju fizykochemii. W. Świętosławski był działaczem polskiego ruchu inżynierskiego, początkowo w Stowarzyszeniu Techników Polskich, po wojnie w NOT. Ostatnia grupa polskich stypendystów ukończyła KPI w 1995 r. W 2001 r. tylko 1 Polak był absolwentem tej uczelni, po studiach na własny koszt. W ewidencji Sekcji liczba 327 osób – absolwentów, byłych studentów, stażystów – już nie rośnie. Całą nadzieję na wzrost naszej absolwenckiej organizacji wiążemy obecnie z realizacją umów KPI z polskimi uczelniami (np. z politechnikami: warszawską, poznańską, wrocławską) o wymianie stażystów i młodych pracowników naukowych. Jesteśmy dobrej myśli. Jeżeli nie nasze dzieci, to wnuki zajmą kiedyś miejsca w audytoriach i laboratoriach największej i najlepszej w rankingach ukraińskiej uczelni, która stała się dla nas uczelnią macierzystą.
Chcemy, by 2022 r. zapisał się w naszych dziejach w sposób szczególny. Planujemy 2 spotkania absolwentów w związku z jubileuszem. Urządziliśmy 4 wystawy fotograficzne przedstawiające dzieje Sekcji: 2 w Warszawie, po 1 we Wrocławiu i w Kijowie. W bibliotece KPI ma się odbyć wystawa prac polskich absolwentów uczelni. Czterej profesorowie z naszego grona już wysłali do Kijowa swoje dzieła. Biblioteka rozpoczęła cykl wykładów o związkach polskich i ukraińskich środowisk naukowo-technicznych, w trybie zdalnym przez Internet. Gazeta „Kijowski Politechnik” rozpoczęła druk artykułów o wybitnych polskich absolwentach. Wydaliśmy medal jubileuszowy, wydrukowaliśmy pocztówki pamiątkowe. Pracujemy nad albumem jubileuszowym, który stanie się podsumowaniem stulecia dziejów naszej organizacji, najstarszej, jaka skupia absolwentów jednej szkoły zagranicznej.
Janusz Fuksa
