Henryka Mościcka-Dendys, Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
Tegoroczny VI Światowy Zjazd Inżynierów Polskich oraz XXVIII Kongres Techników Polskich to ważne wydarzenia, które pozwalają polskim inżynierom i technikom pracującym poza granicami Polski, nawiązać bezpośrednie relacje z partnerami w kraju oraz zbudować bliskie relacje z polskimi uczelniami, instytutami badawczymi i innowacyjnymi przedsiębiorstwami. Te cele wpisują się w priorytety i założenia prowadzonej przez Ministra Spraw Zagranicznych polityki polonijnej. Pokazują one, że dialog pomiędzy środowiskami polonijnymi i ich krajowymi odpowiednikami może być prowadzony na partnerskich zasadach, przynosząc korzyści i pożytki obu stronom. Dlatego z przyjemnością objęliśmy oba wydarzenia patronatem MSZ.
Historia spotkań polskich inżynierów i techników wiąże się nieodłącznie z historią polskiej emigracji. Pierwszy Kongres Techników Polskich, zorganizowany w 1882 r., zgromadził delegatów z trzech zaborów i z emigracji. XIX wiek to czas masowej emigracji z ziem polskich, tak politycznej, jak i ekonomicznej. Emigrowano wówczas do państw Europy Zachodniej, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Brazylii i Argentyny. Wśród emigrantów znaleźli się również wybitni polscy inżynierowie – Ernest Malinowski, budowniczy wysokogórskiej kolei w Peru, czy Rudolf Modrzejewski, pionier w konstrukcji nowoczesnych mostów wiszących. 100 lat później sympozja pod hasłem „Polacy Razem” nawiązały do tej tradycji dialogu między stowarzyszeniami działającymi na emigracji i w kraju, co dało asumpt do zwołania w 2010 r. I Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich. Były to pierwsze lata członkostwa Polski w Unii Europejskiej, które wielu Polakom otworzyły zupełnie nowe możliwości zawodowe. Z drugiej strony wsparcie polonijnych inżynierów dla zwiększenia innowacyjności polskiej gospodarki okazało się bezcenne i bezsprzecznie przyczyniło się do polskiego sukcesu gospodarczego po 1989 r.
Gdy w ubiegłym roku świętowaliśmy 20. rocznicę członkostwa Polski w Unii Europejskiej, podkreślaliśmy nie tylko sukcesy ekonomiczne naszego kraju, ale także towarzyszące im zmiany społeczne. Po raz pierwszy w historii Polska przestała być tylko krajem pochodzenia emigrantów, a stała się atrakcyjnym celem przyjazdu dla osób poszukujących lepszych warunków życia i dobrej pracy.
Zmiany te znalazły odzwierciedlenie w przyjętej przez Radę Ministrów w dniu 1 kwietnia 2025 r. „Rządowej strategii współpracy z Polonią i Polakami za granicą na lata 2025 – 2030”. Strategia zakłada, że Polonia i Polacy za granicą są tą grupą, która może odpowiedzieć na potrzeby polskiej gospodarki, zarówno jako atrakcyjny zasób ludzki o wysokich kompetencjach, jakich brakuje na polskim rynku pracy, ale też grupa, której powrót do kraju może być istotnym narzędziem dalszej modernizacji w kierunku gospodarki opartej na wiedzy. Z tego powodu polityka powrotowa, oparta o nowoczesne programy mobilności akademickiej, zawodowej i badawczej, to jeden z głównych priorytetów Strategii polonijnej rządu. Skupimy się w najbliższym czasie w szczególności na uproszczeniu systemu uznawania kwalifikacji zawodowych, aby powrót do kraju nie wiązał się z uciążliwościami biurokratycznymi, ale stał się możliwie łatwy. Będziemy też zabiegać o upowszechnianie oferty edukacyjnej polskich szkół wyższych, w tym w naukach technicznych, medycynie czy naukach przyrodniczych wśród młodej Polonii. Wreszcie, zaoferujemy programy stażowe w kraju dla młodej Polonii – pierwsza edycja programu stypendialnego Poland. Business Adventure odbędzie się już w tym roku. Liczymy, że zachęcimy młodych przedstawicieli Polonii do przeżycia przygody zawodowej w polskich firmach, a być może do podjęcia decyzji o powrocie do Polski na stałe.
Aby kontynuować dotychczasowy sukces ekonomiczny, Polska gospodarka potrzebuje jakościowej zmiany. Wyczerpują się dotychczasowe źródła przewag komparatywnych, doświadczamy coraz większych wyzwań w obszarze demografii. Potrzebujemy więcej innowacji i digitalizacji. Środowiska polonijne, zwłaszcza zaś inżynierowie i technicy mają w tym zakresie kluczową rolę do odegrania nie tylko dzięki wiedzy, ale też doświadczeniu pracy w wielokulturowym środowisku w oparciu o najlepsze wzory nowoczesnej organizacji pracy.
Jesteśmy otwarci na Państwa konkretne sugestie i propozycje dotyczące polityki polonijnej państwa, tak w aspekcie powrotowym jak i aktywnego kształtowania partnerstw z krajami, w których mieszkacie i pracujecie na co dzień. Zachęcam do współpracy z MSZ i dzielenia się doświadczeniami, pomysłami i propozycjami. Życzę udanych obrad i inspirujących spotkań podczas Zjazdu i Kongresu!
