Współczesny świat stoi przed coraz większymi wyzwaniami w dążeniu do zrównoważonego rozwoju. Do rozwiązania jest wiele problemów, w których inżynieria pełni kluczową rolę. Tworzenie nowych technologii i wizja ich wykorzystania jest podstawą myślenia o przyszłości. Okazją do prezentowania dokonań twórców techniki jest Światowy Dzień Inżyniera, który tego roku był obchodzony pod hasłem „Inżynierskie rozwiązania dla zrównoważonego świata”. Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT połączyła to wyjątkowe święto z uroczystymi obchodami 30. Jubileuszowej edycji plebiscytu Przeglądu Technicznego o tytuł „Złotego Inżyniera”.
Twórcy techniki obdarzeni wyobraźnią i kreatywnością decydują o postępie technicznym, społecznym i gospodarczym we wszystkich dziedzinach. Bez ich wynalazków i technologii nie istnieje praktycznie żadna branża. Wszyscy korzystamy z ich dorobku w każdym aspekcie naszego życia od najdrobniejszych, po najbardziej skomplikowane rozwiązania.
– Połączenie Światowego Dnia Inżyniera z podsumowaniem plebiscytu Przeglądu Technicznego o tytuł Złotego Inżyniera nadaje obu uroczystościom charakter wyjątkowy. Po raz pierwszy takiego połączenia dokonaliśmy w ubiegłym roku i to będzie już naszą tradycją, ponieważ w obu tych wydarzeniach pokazujemy wybitne osiągniecia i dokonania twórców techniki – powiedziała Ewa Mańkiewicz-Cudny, prezes FSNT NOT, podczas otwarcia uroczystej Gali w Warszawskim Domu Technika, który powstał ze składek środowisk inżynierskich 119 lat temu.
Uczestniczyli w niej m.in.: Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, Maria Mrówczyńska, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz członkowie rządu RP z różnych lat, a także wysokiej rangą urzędnicy państwowi, rektorzy uczelni, dyrektorzy instytutów badawczych, szefowie innowacyjnych firm, akademicy i laureaci poprzednich i obecnej edycji plebiscytu.
Prezes Federacji w swoim wystąpieniu przypomniała, że z inicjatywą ustanowienia międzynarodowego Dnia Inżyniera, jako wyjątkowego święta, które ma podkreślać rolę twórców techniki i znaczenie ich pracy dla społeczeństwa, wyszła Światowa Federacja Organizacji Inżynierskich (WFEO) na kongresie w Melbourne w listopadzie 2019 r. W obchody tego święta, od początku bardzo aktywnie włączyła się FSNT-NOT wraz z uczelniami technicznymi i organizacjami inżynierskimi. Idea tego święta jest spójna z założeniami plebiscytu Przeglądu Technicznego o tytuł Złotego Inżyniera, w którym czytelnicy od trzech dekad decydują o wyborze laureatów spośród prezentowanych na łamach czasopisma twórców techniki. Sylwetki tegorocznych kandydatów do zaszczytnego tytułu Diamentowy, Złoty, Srebrny i Wyróżniony (Brązowy) Inżynier(PT) a także Młody Inżynier (Junior) prezentowane były w 2023 r. na łamach czasopisma, ukazującego się od 158 lat.
– Jubileuszowy 30. plebiscyt to okazja do przypomnienia jego historii od pierwszej edycji w 1994 roku, aż do dnia dzisiejszego – wspominała prezes Ewa Mańkiewicz – Cudny. – Kiedy nasz plebiscyt skończył pierwsze pięć lat kolegium redakcyjne wspólnie z dotychczasowymi laureatami postanowiło, aby przy okazji okrągłych jubileuszy plebiscytu wręczać specjalne tytuły. Po 10 latach jego istnienia duża grupa laureatów związana z redakcją podpowiadała, w jaki sposób wyróżniać twórców techniki z różnych dziedzin. Tak wprowadzano kategorie i tytuł Młody Inżynier oraz utworzono Klub Złotego Inżyniera PT. Wtedy też uznano za celowe nagradzanie osób z dyplomem technika lub inżyniera, które sukcesy odniosły w innych dziedzinach. Ich dokonania są potwierdzeniem dużych możliwości, jakie daje wykształcenie techniczne.
Wśród laureatów Honorowego Złotego Inżyniera są m.in. znani: śpiewacy operowi, literaci, dziennikarze, kabareciarze, sportowcy, lekarze, bankowcy, a także politycy.
SŁOWA UZNANIA DLA TWÓRCÓW I ORGANIZATORÓW
Uhonorowanie tegorocznych laureatów zaszczytnym tytułem Diamentowy, Złoty, Srebrny i Wyróżniony oraz Młody Inżynier (Junior) poprzedzone było wystąpieniami gości, którzy kierowali słowa uznania do organizatorów obu połączonych ze sobą wydarzeń. – Dzisiejsze spotkanie ma wymiar szczególny ze względu na jubileusz plebiscytu i obchody Światowego Dnia Inżyniera – zaznaczył w swojej wypowiedzi Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP i pogratulował organizatorom pięknego jubileuszu. – Oba te wydarzenia uświadamiają nam ile zawdzięczamy inżynierom, jak ogromny postęp dokonał się dzięki ich twórczej pracy za naszego życia. Wszyscy doceniamy ten wkład, ale mamy też pewne obawy, czy sztuczna inteligencja nas nie osaczy. To jest kolejne wielkie wyzwanie stojące przed ludzkością, z którym twórcy techniki też muszą się zmierzyć i nad tym skutecznie zapanować.
Szacunek dla dokonań twórców techniki przewijał się we wszystkich wystąpieniach i listach skierowanych do organizatorów plebiscytu i obchodów Światowego Dnia Inżyniera. Patronat Honorowy nad tym wydarzeniem objął Marszałek Sejmu Szymon Hołownia, a także Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Dariusz Wieczorek.
W liście skierowanym do organizatorów 30. edycji plebiscytu i uczestników Światowego Dnia Inżyniera marszałek Szymon Hołownia oprócz słów uznania i podziękowań za upowszechnianie dokonań inżynierskich i polskiej nauki napisał m.in.: – Na naszych oczach za sprawą nauki i inżynierskiego doświadczenia oraz kreatywności, kształtuje się historia kolejnej już rewolucji przemysłowej… Obecnie ludzkość stoi przed coraz większymi wyzwaniami jednak bardziej niż kiedykolwiek w historii zdajemy sobie sprawę z tego, że konieczne jest zachowanie równowagi między działalnością człowieka a środowiskiem naturalnym. Wierzę w naukową myśl sprawczą, która służyć będzie zarówno ludzkości jak i przyrodzie. Ufam, że wysiłki polskich inżynierów zaowocują doskonałymi rozwiązaniami i życzę, aby innowacyjna pasja oraz energia, zawsze inżynierom towarzyszyła a wynalazki nie pozostawały tylko w sferze projektów.
W imieniu szefa resortu nauki inżyniera Dariusza Wieczorka głos zabrała wiceminister Maria Mrówczyńska, także inżynier. Pogratulowała wyjątkowego jubileuszu, a wszystkim specjalistom oraz twórcom nowoczesnych rozwiązań a także studentom kierunków technicznych złożyła najlepsze życzenia w realizacji wielu pomysłów i ciekawych projektów, a także satysfakcji z podejmowanych wyzwań. Cytując słowa ministra Wieczorka skierowane w liście gratulacyjnym do organizatorów dodała: bardzo się cieszę, że redakcja Przeglądu Technicznego już po raz 30 nagradza wybitnych twórców techniki w plebiscycie Złotego Inżyniera za dorobek zawodowy i dokonania twórcze, które zasługują na najwyższy szacunek.
Na ręce organizatorów przekazano listy gratulacyjne m.in. od Władysława Kosiniaka-Kamysza, wicepremiera i ministra obrony narodowej, Adama Struzika, marszałka województwa mazowieckiego i Rafała Trzaskowskiego, prezydenta Warszawy.
PREZENTACJE NAUKOWE
W ramach Światowego Dnia Inżyniera wykład wygłosił prof. dr hab. inż. Ryszard Tadeusiewicz, były rektor AGH pt. „Sztuczna inteligencja – szanse czy zagrożenia?”. Głos zabrał także prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski, przewodniczący Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych (KRPUT), rektor Politechniki Poznańskiej, poruszając niezwykle ważny temat „Kształcenia inżyniera przyszłości”.
W swojej prezentacji prof. Ryszard Tadeusiewicz, trzykrotny były rektor AGH w bardzo obrazowy i dowcipny sposób przedstawił informacje, dotyczące historii powstania sztucznej inteligencji (AI) na świecie i w Polsce oraz jej wpływu na życie całych społeczności a także pojedynczych osób. Swój wykład opatrzył mottem „Lepsza sztuczna inteligencja niż naturalna głupota”. Wskazując na strukturę sztucznej inteligencji odwołał się do metafory archipelagu, bo ta dziedzina informatyki składa się z wielu oddzielnych „wysp” – różnych metod, dzięki którym komputery są w stanie działać inteligentnie i skuteczniej nam pomagać. „Archipelag sztucznej inteligencji” to także tytuł jego ostatniej książki. Profesor skomentował też konsekwencje pojawienia się programu Chat GPT, który spowodował, wiele nieporozumień wśród ludzi, którzy nie znają budowy ani działania algorytmów sztucznej inteligencji. Wspomniał też, że na fali szerokiego zainteresowania SI pojawiło się wiele niezbyt mądrych wypowiedzi, często pochodzących od autorytetów naukowych, jednak takich autorytetów, które zostały zyskane w obszarach nauki odległych od informatyki. Podczas wykładu do niektórych takich wypowiedzi prof. Ryszard Tadeusiewicz nawiązywał i wyjaśniał. Swoje wystąpienie zakończył konkluzją, ż nie da się jeszcze dokładnie przewidzieć jak sztuczna inteligencja zmieni nasze życie.
Jak kształcić inżynierów, aby ich kompetencje odpowiadały wymaganiom związanym z nieustannie rozwijającym się postępem technicznym, rewolucją i transformacją przemysłową wskazywał w swojej prezentacji prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski, rektor Politechniki Poznańskiej. Nie ma na to złotego środka, ale można zdefiniować pewne kryteria. Po pierwsze, inżynier musi posiadać niezbędną klasyczną i ugruntowaną wiedzę. Po drugie, winien umieć implementować rozwiązania do budowania lepszych technologii czy urządzeń, a finalnie konkurencyjnych produktów. Dzisiejszy inżynier powinien być przygotowany do dynamicznego przystosowania się do wymagającego środowiska społecznego i gospodarczego. Nasuwa się w związku z tym pytanie o model edukacji „Inżyniera przyszłości”. To obecnie kluczowe wyzwanie dla instytucji akademickich, głównie technicznych. –Subiektywnie wyrażę stanowisko, że stosując niejako model hybrydowy nowoczesnego kształcenia inżynierów w powiazaniu z klasyczną podstawą, można będzie zbliżyć się do założonego optymalnego modelu – podsumował swoją prezentację rektor Politechniki Poznańskiej.
UHONOROWANIE LAUREATÓW
W 30. Jubileuszowym plebiscycie Diamentowym Inżynierem 2023 został prof. dr hab. inż. Jerzy Lis – naukowiec, dydaktyk i organizator nauki, specjalista w zakresie inżynierii materiałowej i technologii chemicznej, członek korespondent PAN, rektor AGH. Działacz Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Materiałów Budowlanych.
Sześciu wybitnych twórców techniki otrzymało tytuł „Złoty Inżynier”, sześciu „Srebrny Inżynier”, trzech zostało wyróżnionych, a czterem przyznano tytuł „Młody Inżynier”.
Tradycyjnie w plebiscycie przyznawany jest także tytuł „Honorowego Złotego Inżyniera”, osobom, które mając dyplom inżyniera lub technika, odniosły imponujące sukcesy w innych dziedzinach. Uhonorowano nim: byłego wiceprezesa Rady Ministrów i Ministra Gospodarki dr. inż. Janusza Steinhoffa, prezesa Krajowej Izby Gospodarczej mgr. inż. Marka Kłoczko, znakomitego kompozytora i autora tekstów mgr. inż. Mirosława Kowalewskiego i pasjonata lotnictwa i kosmonautyki Adama Biska.
W jubileuszowej edycji plebiscytu zaszczytnym tytułem „Złotego Inżyniera 30-lecia” uhonorowano: prof. dr inż. Andrzeja Targowskiego, pioniera zastosowań informatyki w Polsce, prof. dr hab. inż. Ryszarda Tadeusiewicza, trzykrotnego rektora AGH, mgr. inż. Waldemara Pawlaka, senatora, dwukrotnego premiera i posła kilku kadencji oraz Dariusza Kruka, inżyniera budownictwa i pracownika spółek w branży kolejowej.
ZŁOCI INŻYNIEROWIE: inż. Henryk Bukalski, mgr inż. Małgorzata Dulewicz, mgr inż. Grzegorz Kędzierski, prof. dr hab. inż. Leszek Kiełtyka, mgr inż. Ryszard Trykosko
Uwieńczeniem uroczystości był koncert Honorowego Złotego Inżyniera Mirosława Kowalewskiego, przyjęty owacyjnie przez uczestników uroczystej Gali podwójnego święta inżynierów.
Jolanta Czudak
Zdjęcia: Janusz M. Kowalski
