9 maja 2024 r. w gmachu Ministerstwa Rozwoju i Technologii odbyły się uroczyste obchody Jubileuszu 100-lecia Polskiego Komitetu Normalizacji. Uroczystości rozpoczęła międzynarodowa konferencja pt.: „Normalizacja w obliczu nowych wyzwań. Normy jako narzędzie wspierające europejską politykę konkurencyjności i cele zrównoważonego rozwoju”.
100 lat wcześniej…
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 r. i scaleniu ziem trzech zaborów, w nowopowstałym państwie stosowano różne miary, różne waluty, różne myśli i rozwiązania techniczne. Pojawiła się więc potrzeba unifikacji przepisów. Dlatego powołanie krajowej jednostki normalizacyjnej stało się priorytetem. Trzy lata po odzyskaniu niepodległości – w 1921 r. sprawę normalizacji poruszyło Koło Inżynierów-Mechaników w Warszawie.
Głównym inspiratorem powołania Polskiego Komitetu Normalizacyjnego był inż. Piotr Drzewiecki – pierwszy prezydent Warszawy w II Rzeczpospolitej, szef Polskiego Banku Komunalnego, przewodniczący Zarządu Związku Miast, prezes Stowarzyszenia Techników Polskich i wreszcie pierwszy prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego. Starania o zorganizowanie działalności normalizatorów zakończyły się w 1923 r., powołaniem Komitetu Technicznego dla normalizacji wytworów przemysłowych oraz ich dostawy. Pierwsze posiedzenie Komitetu odbyło się w 1924 r. i wtedy przyjęto nazwę Polski Komitet Normalizacyjny P.K.N. (tak wówczas zapisywano ten skrót) – 1924 r. jest zatem oficjalnie uznaną datą powstania PKN. Istotny wkład w przedwojenną normalizację miał prof. inż. Henryk Mierzejewski – założyciel i pierwszy prezes Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Mechaników Polskich. Czynnie uczestniczył w tworzeniu Polskiego Komitetu Normalizacyjnego i wyszkolił kadrę normalizatorów.
…i dziś
Podczas jubileuszowej konferencji gości przywitał Waldemar Sługocki – sekretarz stanu w MRiT. Podkreślił, że to nie przypadek, że wydarzenie PKN odbywa w gmachu Ministerstwa Rozwoju i Technologii, ministerstwa odpowiedzialnego za sprawy gospodarcze, ponieważ efektywna współpraca między Ministerstwem a PKN trwa nieprzerwanie już od ponad 100 lat. Wyraził nadzieję, że będzie kontynuowana przez kolejne lata i z korzyścią dla rozwoju polskiej gospodarki.
Ewa Zielińska – Prezes PKN oraz Teresa Sosnowska – Zastępca Prezesa PKN ds. Normalizacji przybliżyły historię instytucji oraz dotychczasowe osiągnięcia, a także plany na przyszłość. Podziękowały również za dotychczasową współpracę i zaangażowanie w rozwój normalizacji na poziomie krajowym i międzynarodowym.
| Od swojego powstania w 1924 r. PKN nieustannie realizuje misję ustanawiania, rozwijania i wdrażania norm technicznych, pełniąc istotną rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa, jakości oraz interoperacyjności produktów i usług na rodzimym rynku. W obliczu dynamicznego rozwoju technologicznego i globalizacji PKN nieustannie poszerza swoją działalność, promując nowoczesne podejście do standardów jakości i interoperacyjności. Obecnie PKN współpracuje z ponad 300 Organami Technicznymi (OT), w których działa ponad 1000 firm i instytucji, a zbiór Polskich Norm ma już ponad 80 000 dokumentów normalizacyjnych. Współczesne opracowanie norm to proces w pełni elektroniczny, który umożliwia tworzenie produktów i usług zgodnych z potrzebami klientów. |
Panele dyskusyjne
W pierwszym panelu zatytułowanym Doświadczenia i wyzwania związane ze wstąpieniem PKN w struktury europejskich organizacji normalizacyjnych CEN i CENELEC poruszono kwestie dotyczące doświadczeń i wyzwań związanych z rozszerzeniem europejskich organizacji normalizacyjnych CEN i CENELEC o nowych członków – w tym PKN, co było związane z wstąpieniem tych krajów do Unii Europejskiej. Prelegentami tej części konferencji byli: Elena Santiago Cid – Dyrektor Generalna Centrum Zarządzania CEN-CENELEC, Priit Kikas – Dyrektor Zarządzający Estońskiego Centrum Normalizacji i Akredytacji, Olivier Peyrat – Dyrektor Generalny AFNOR, Wiceprezydent Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN ds. Polityki, Ewa Zielińska – Prezes PKN, Wiceprezydent CENELEC ds. Polityki.
Od 1 stycznia 2004 r. PKN jest członkiem Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN i Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego Elektrotechniki CENELEC. Umożliwiło to polskim interesariuszom aktywny udział w opracowywaniu Norm Europejskich, które mają kluczowe znaczenie dla jednolitego rynku i ułatwiają usuwanie barier handlowych. Transformacja ta wymagała jednak znaczących zmian zarówno w krajowych organach normalizacyjnych, jak i w samych organizacjach.
W drugim panelu dyskusyjnym: Wyzwania stojące przed normalizacją – rola norm w kontekście „zielonej” Europy oraz wspierania celów zrównoważonego rozwoju wzięli udział: dr hab. inż. Marek Roszak, prof. PŚ, Prezes Klubu Polskie Forum ISO 9000, Stefano Calzolari – Prezydent Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN, Wolfgang Niedziella – Prezydent Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego Elektrotechniki CENELEC, Luis Jorge Romero – Dyrektor Generalny Europejskiego Instytutu Norm Telekomunikacyjnych ETSI, Sergio Mujica – Sekretarz Generalny Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej ISO, Philippe Metzger – Sekretarz Generalny Międzynarodowej Komisji Elektrotechnicznej IEC. Dyskutowano o wyzwaniach stojących przed normalizacją we wspieraniu celów zrównoważonego rozwoju, o tym, że normalizacja powinna ewoluować zgodnie z aktualnymi trendami oraz w jaki sposób PKN i polscy eksperci mogą się do tego przyczynić. Jubileusz PKN swoją obecnością uświetnił Krzysztof Gawkowski – Wicepremier i Minister Cyfryzacji. Podkreślił swoje doświadczenie z normalizacją oraz docenił wiedzę, doświadczenie i zaangażowanie polskich specjalistów w rozwój normalizacji.
Nagrody PKN
Jak co roku PKN uhonorował także osoby i podmioty, które szczególnie wyróżniły się wspieraniem systemu normalizacyjnego. PKN przyznaje następujące nagrody – Promotor Edukacji Normalizacyjnej oraz Kompas Normalizacji. Nagrody zostały ustanowione w 2015 r. z inicjatywy ówczesnego Prezesa PKN – Tomasza Schweitzera.
Podczas konferencji jubileuszowej nagrody PKN zostały wręczone przez wicepremiera Krzysztofa Gawkowskiego prezes Ewę Zielińską. Tytułem Promotora Edukacji Normalizacyjnej została nagrodzona Agnieszka Podrazik z Biblioteki Głównej AGH, Kompas Normalizacji zaś otrzymali – dr hab. inż. Marek Pawlik z Instytutu Kolejnictwa oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych.
Obchody jubileuszu zakończyła wieczorna uroczysta Gala, podczas której zaproszeni goście mieli okazję złożyć gratulacje i życzenia na ręce prezes PKN Ewy Zielińskiej.
