W poprzednim artykule z tej serii, zatytułowanym „Polscy pionierzy elektrotechniki”, opisywałem dokonania uczonych, którzy w naszym kraju (podzielonym zaborami!) ambitnie stawiali pierwsze kroki na drodze do poznania fenomenów elektryczności. Dzisiaj opiszę osiągnięcia dalszych polskich badaczy.
W poprzednim felietonie pisałem (między innymi) o dokonaniach krakowskich naukowców. Uniwersytet Krakowski (w tamtych czasach nie nazywany Jagiellońskim) był ważnym ośrodkiem naukowym. Nie można jednak zapominać, że pod zaborem austriackim największym i najważniejszym polskim miastem był Lwów. Nic więc dziwnego, że właśnie pracownicy Uniwersytetu Lwowskiego oraz Lwowskiej Politechniki znaleźli się w gronie tych, którzy uzupełniali polski wkład do wiedzy o elektryczności – chociaż (podobnie jak ich krakowscy koledzy) często czynili to za granicą.
Na upamiętnienie zasługuje tu postać Augusta Witkowskiego, docenta Politechniki Lwowskiej, który pracował w Berlinie pod kierunkiem wymienianego już we wcześniejszych felietonach Hermana Helmholtza, a także u lorda Kelvina w Glasgow. Witkowski swoje wyniki publikował po polsku (na przykład w pracy „O prądach polaryzacyjnych” wydanej w 1880 r.), ale głównie po angielsku „Effect of Strain on Electric Conductivity” (Wpływ naprężenia na przewodnictwo elektryczne, 1881) i po niemiecku „Zur Theorie der galvanischen Kette” (Teoria łańcucha galwanicznego, 1883).
Ryszard Tadeusiewicz, prof. AGH
Czytaj więcej: https://www.sigma-not.pl/publikacja-151081-dalsze-dzieje-polskiej-elektryczno%C5%9Bci-przeglad-techniczny-2024-10.html
