Jednym z „mocnych” wydziałów mechanicznych na naszych uczelniach jest Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa na Politechnice Rzeszowskiej, tradycyjnie związanej z regionalnym przemysłem lotniczym m.in w PZL Rzeszów i PZL Mielec.
Wydział wystąpił w ostatnich latach z serią ciekawych wynalazków już nagrodzonych na krajowych i zagranicznych wystawach. Z ostatnich targów INTARG w Katowicach w maju 2023 r. Uczelnia również przywiozła liczne nagrody, nie tylko z dziedziny mechaniki. Zwraca uwagę kilka wynalazków zarówno o zastosowaniu powszechnym, jak i z przemysłowym.
Ratują schorowane nogi
Urządzenie rehabilitacyjne z mikroprocesorowym sterowaniem z napędem pneumatycznym do ćwiczeń biernych kończyn dolnych stworzyli: Marta Żyłka, Marcin Biskup, Wojciech Żyłka z Katedry Inżynierii Lotniczej i Kosmicznej. Urządzenie umożliwia wykonanie ćwiczeń biernych kończyn dolnych. Ćwicząc, pacjent nie musi angażować swoich mięśni. Urządzenie jest przeznaczone głównie do rehabilitacji stawów kolanowych i biodrowych, i służy do przywracania sprawności nóg. Na projekt składają się dwa patenty: Urządzenie do rehabilitacji kończyn dolnych oraz Układ sterowania prędkością i współbieżnym wysuwem tłoczysk dwóch siłowników pneumatycznych. Urządzenie rehabilitacyjne symuluje naturalny ruch kończyn za pomocą siłowników i dodatkowo reaktywuje funkcje sprawnościowe kończyn dolnych. Układ sterowania umożliwia jednoczesny ruch dwóch tłoczysk siłowników pneumatycznych, a nowatorskie sterowanie reguluje współbieżny ruch siłowników. Jednoczesne wykonywanie ruchu obu kończyn dolnych w ćwiczeniach biernych oraz czynnych ma na celu m.in. wyrobienie i utrzymanie pełnego zakresu ruchu w stawach, zabezpieczenie przed powstaniem przykurczów mięśniowych oraz zapobieganie odleżynom.
Alternator silnikiem
Turboalternator lotniczy zintegrowany z bębnem/wałem i statorem sprężarki autorstwa dr. inż. Arkadiusza Bednarza, dr. inż. Michała Kuźniara, mgr. inż. Piotra Krauza pozwala na bardziej ekologiczne i ekonomiczne uruchamianie silnika, odzyskiwanie energii w trakcie pracy silnika lotniczego, zmniejszenie masy silnika oraz ewentualne jego hamowanie w sytuacjach awaryjnych/niebezpiecznych. Wynalazek został też wyróżniony przez World Inventions Intellectual Property Association z siedzibą w Tajwanie. Turboalternator jest wynikiem prac w ramach projektu Inkubator Innowacyjności 4.0. W trakcie pracy ustalonej zespół turboalternatora produkowałby prąd na potrzeby płatowcowe i silnikowe. Nadwyżki mogłyby być gromadzone w akumulatorach do rozruchu napędu dodatkowego silnika elektrycznego lub do wyeliminowania turbiny niskiego ciśnienia napędzającej wentylator kanału zewnętrznego. Przedstawiony projekt proponuje wykorzystanie stopnia sprężarki i jej bębna jako silnika indukcyjnego. Jest to propozycja stworzenia silnika hybrydowego – turbinowo-elektrycznego, a więc koncepcja bardzo oryginalna.
Na pomoc sanatoriom
Zupełnie nietypowym zagadnieniem zajął się pierwszy na uczelni start-up SUNTRAIL związany z Wydziałem Elektrotechniki i Informatyki. Opracował system gromadzenia i analizy danych do wspomagania oceny skuteczności kuracji kosmetykami w terapii uzdrowiskowej „Suntrail”. Dominik Strzałka Paweł Kuraś i Bartosz Kowal postanowili pomóc uzdrowiskom i spa, posiadającym własne kosmetyki, zbadać ich skuteczność, w trakcie całej kuracji na pacjentach testowych, zebrać informacje zwrotne od pacjentów, a także magazynować pozyskane w ten sposób dane i sformułować wnioski. Wynalazek zawiera system gromadzenia i analizy danych do wspomagania oceny skuteczność kuracji kosmetykami w terapii uzdrowiskowej. niedostateczne wykorzystanie potencjału uzdrowisk obniża ich finansową efektywność. Dotyczy to kuracji na miejscu, ale także zalecanych dodatkowo poprzez stosowanie kosmetyków uzdrowiskowych. System IT składa się z aplikacji komputerowej (także w wersji na telefony), serwera do gromadzenia danych oraz bazy danych, do której na podstawie specjalistycznej ankiety uzgodnionej z lekarzami i fizjoterapeutami możliwe będzie sukcesywne wprowadzanie danych przez kuracjuszy oraz lekarzy. System wykona wstępne analizy statystyczne oraz dokona prezentacji i przygotowania danych tak, aby mogły następnie zostać poddane analizom w celu zastosowania odpowiednich rekomendacji. Zarówno pacjenci jak i rząd oraz uzdrowiska są zainteresowani wydatkowaniem środków w możliwie jak najefektywniejszy sposób.. Wielu pacjentów uznaje, że zakup odpowiedniego kosmetyku leczniczego to zbędny wydatek, gdy tymczasem odpowiednio dobrana kuracja lecznicza w domu może przynieść o wiele lepsze rezultaty i przedłużyć efekty kuracji w uzdrowisku.
Pięć bytów kompozytu
Katedra Przeróbki Plastycznej wystąpiła z wynalazkiem: Wielokrotnie przetwarzany biokompozyt polimerowy PHBV-włókno lniane jako materiał stosowanym w produkcji wyrobów użytkowych. Zespół dr inż. Grzegorz Janowski, dr hab. inż. Wiesław Frącz prof. PRz, dr inż. Łukasz Bąk, dr inż. Anna Czerniecka-Kubicka wziął na warsztat Poli(3-hydroksymaślan – ko -3-hydroksywalerianian) , znany jako PHBV, polimer typu polihydroksyalkanian. Jest to biodegradowalne, nietoksyczne, biokompatybilne tworzywo sztuczne wytwarzane przez bakterie. Może mieć zastosowanie w procesach formowania wtryskowego i wytłaczania jako substytut tworzyw sztucznych pochodzenia petrochemicznego. Materiał ten ma dobre właściwości mechaniczne i przetwórcze, a jego koszty wytwarzania są niższe w stosunku do czystego, tworzywa PHBV. Istotną cechą tego kompozytu jest możliwość jego, minimalnie 5-krotnego, ponownego przetworzenia w ramach recyklingu, co obniża koszty wytwarzania wyrobów.
jaz.
