Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

Innowacje motorem postępu

Polski Produkt Przyszłości (PPP) to prestiżowy konkurs od 25 lat promujący przełomowe rozwiązania rodzimych przedsiębiorców i naukowców. Uczestnicy rywalizują w nim o nagrody w trzech kategoriach: produkt przyszłości przedsiębiorcy, instytucji szkolnictwa wyższego i nauki oraz wspólny projekt podjęty w ramach współpracy biznesu z nauką. Do elitarnego grona ponad 214 nagrodzonych i wyróżnionych zwycięzców w poprzednich edycjach konkursu PPP, organizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, dołączyło 18 tegorocznych laureatów. Kapituła wręczyła trzy nagrody główne, trzy nagrody specjalne oraz osiem wyróżnień. Cztery nagrody przyznane zostały przez instytucje.

Do rywalizacji w jubileuszowej XXV edycji konkursu o tytuł Polskiego Produktu Przyszłości zgłoszono 148 nowatorskich rozwiązań. Aż 129 z nich wpłynęło od przedsiębiorców, 9 od instytucji nauki i szkolnictwa wyższego (uczelnie, instytuty naukowe i badawcze itd.) oraz 10 wspólnych prac od przedsiębiorców i naukowców. Wśród zgłoszeń dominowały projekty o wysokim – europejskim, a nawet światowym poziomie innowacyjności z obszaru biotechnologii, medycyny, inżynierii materiałowej, automatyki i robotyki, energetyki, a także wyroby i technologie dla przemysłu, m.in. chemicznego, elektronicznego, optycznego, spożywczego i wielu innych. Licznie reprezentowane były również rozwiązania informatyczne wykorzystujące sztuczną inteligencję, uczenie maszynowe czy przyczyniające się do optymalizacji produkcji.

Przy ocenie produktów kapituła konkursowa XXV edycji brała pod uwagę przede wszystkim poziom innowacyjności i przydatność dla użytkowników końcowych, potencjał rynkowy, stopień zaawansowania prac i strategię wprowadzenia produktu na rynek, a także jego wpływ na środowisko naturalne. Dodatkowo punktowano także posiadane patenty i zgłoszenia patentowe.

 – Każda edycja konkursu Polskiego Produktu Przyszłości utwierdza nas w przekonaniu, że polscy przedsiębiorcy i naukowcy w zawrotnym tempie dostosowują się do zmieniającej rzeczywistości i tworzą rozwiązania odpowiadające potrzebom współczesnego człowieka i świata – zaznaczył Dariusz Budrowski, prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. – Tytuł Polskiego Produktu Przyszłości przyznajemy projektom przygotowanym do wdrożenia, a także wprowadzonym do obrotu albo do przemysłu, które już podbijają krajowy i globalny rynek i stają się naszą najlepszą wizytówką za granicą. Patronat nad konkursem objęły m.in.: Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Ministerstwo Edukacji i Nauki. Podczas uroczystej gali, która odbyła się 20 kwietnia w Auli Fizyki na Politechnice Warszawskiej, przedstawiciele patronów, gratulując laureatom kreatywności w realizacji innowacyjnych projektów, wskazywali na kluczowe znaczenie ich rozwiązań dla rozwoju cywilizacyjnego. – Bez tej niezwykłej determinacji i wytrwałości przedsiębiorców i naukowców byłoby to niemożliwe. Składam wyrazy ogromnego uznania dla wszystkich uczestników konkursu Polski Produkt Przyszłości – zaznaczył minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. W swoim wystąpieniu Grzegorz Puda, minister funduszy i polityki regionalnej, podkreślił: – Niezwykle istotne jest to, że nagroda przyznawana jest przedsiębiorcom, jednostkom naukowym, uczelniom, a także, co bardzo chciałbym podkreślić, projektom wspólnie zrealizowanym przez przedsiębiorców i naukowców. Państwa sukcesy są niepodważalnym dowodem na to, jak wielki potencjał tkwi w polskiej nauce i przedsiębiorczości.

W liście skierowanym do uczestników XXV edycji konkursu Polski Produkt Przyszłości premier Mateusz Morawiecki napisał m.in.: – Dziękuję Państwu za to, że swoją umiejętnością adaptacji, imponującą wiedzą i kreatywnością budujecie pomyślność naszego kraju. Wierzę, że zaprezentowane przez Państwa rozwiązania będą skutecznie przyczyniały się do postępu technologicznego i gospodarczego. Szczególne słowa wdzięczności kieruję także do organizatorów przyznających te szczególne nagrody i wyróżnienia od 25 lat. Dziękuję za przyczynianie się do promocji wspaniałych osiągnięć Polaków w kraju i na świecie.

NAJLEPSZE NAGRODZONE PRODUKTY

PRODUKT PRZYSZŁOŚCI PRZEDSIĘBIORCY

NAGRODA GŁÓWNA: „EndoRNA qRT-PCR test” – test umożliwiający diagnozę endometriozy, opracowany przez Diagendo Sp. z o.o.

Ponadto przyznano cztery WYRÓŻNIENIA:

● MMB SmartGridEnabler – regulator napięcia i symetryzator prądu przeznaczony do sieci niskiego napięcia dla operatorów systemu dystrybucyjnego, na których terenie istnieje dużo instalacji fotowoltaicznych, opracowany przez MMB Drives Sp. z o.o.;

● wielkogabarytowe drukarki 3DCP (3D Concrete Printing) automatycznie wytwarzające zbrojone struktury betonowe z kruszywem, wykorzystujące autorską technologię druku 3D betonem, opracowane przez REbuild Sp. z o.o.;

● Wood Pack – system konstrukcji szkieletowych budynków, składający się z modułowych elementów gotowych do montażu, opracowany przez Wood Core House Sp. z o.o.;

● innowacyjna platforma do nieinwazyjnej diagnostyki choroby wieńcowej, opracowana przez Hemolens Diagnostics Sp. z o.o.

W KATEGORII WSPÓLNY PRODUKT PRZYSZŁOŚCI INSTYTUCJI SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I NAUKI ORAZ PRZEDSIĘBIORCY

NAGRODA GŁÓWNA: „W2H2” – reaktor i sposób pirolizy odpadów przemysłowych lub komunalnych oraz redukcji i oczyszczania gazu pirolitycznego z ciężkich węglowodorów i cząstek węgla, opracowane przez W2H2 Sp z o.o. oraz Politechnikę Gdańską.

W kategorii tej przyznano także dwa WYRÓŻNIENIA dla produktów:

● system SARUAV do detekcji ludzi na zdjęciach lotniczych, opracowany przez Uniwersytet Wrocławski i SARUAV Sp. z o.o.;

● MesoCellA-Ortho – komórkowy produkt leczniczy terapii zaawansowanej dla zastosowań w ortopedii, opracowany przez Uniwersytet Jagielloński i GALEN-ORTOPEDIA Sp. z o.o.

PRODUKT PRZYSZŁOŚCI INSTYTUCJI SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I NAUKI

NAGRODA GŁÓWNA: Instytut Wysokich Ciśnień Polskiej Akademii Nauk za bezpieczny hybrydowy (dwupłaszczowy) zasobnik wodoru o wysokiej gęstości zmagazynowanej energii z ciągłym monitorowaniem szczelności.

WYRÓŻNIENIA w tej kategorii zdobyły projekty:

● HydroGEN – innowacyjny stałotlenkowy elektrolizer do wytwarzania bezemisyjnego wodoru, opracowany przez Instytut Energetyki – Instytut Badawczy;

● Hogweed – urządzenie do mikrofalowego niszczenia roślin inwazyjnych, opracowany przez Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.

NAGRODY SPECJALNE

● za produkt z branży technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT): Holo4Labs Sp. z o.o. za innowacyjne oprogramowanie w technologii rozszerzonej rzeczywistości, korzystające z algorytmów AI, które wspiera laboratoria w skutecznym przeprowadzaniu badań;

● za produkt zgłoszony przez młodego przedsiębiorcę: Osmia Future Sp. z o.o. za rozwiązanie Osmia 4.0 do profesjonalnego zapylania upraw sadowniczych;

● Nagroda specjalna Ministra Edukacji i Nauki: W2H2 Sp. z o.o. oraz Politechnika Gdańska za projekt: W2H2 – reaktor i sposób pirolizy odpadów przemysłowych lub komunalnych oraz redukcji i oczyszczania gazu pirolitycznego z ciężkich węglowodorów i cząstek węgla;

● Nagroda specjalna Ministra Rozwoju i Technologii oraz nagroda specjalna za produkt w obszarze ekoinnowacji: MMB Drives Sp. z o.o. za rozwiązanie MMB SmartGridEnabler – aktywny regulator napięcia i symetryzator prądu w sieciach niskiego napięcia dla operatorów systemu dystrybucyjnego, na których terenie istnieje dużo instalacji fotowoltaicznych;

● Nagrodę specjalną Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Nagrodę PARP i NCBR przyznano autonomicznemu, elektrycznemu minibusowi Blees od Blees Sp. z o.o., który służyć może jako uzupełnienie komunikacji publicznej.

Pełna lista nagrodzonych i wyróżnionych projektów znajduje się

na stronie: https://www.parp.gov.pl/konkursPP

Nagrodę główną w kategorii PRODUKT PRZYSZŁOŚCI INSTYTUCJI SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I NAUKI otrzymał Instytut Wysokich Ciśnień PAN za bezpieczny, hybrydowy zasobnik wodoru o wysokiej gęstości zmagazynowanej energii z ciągłym monitorowaniem szczelności.

– Nagrodzone rozwiązanie to nowatorska konstrukcja zbiornika, który ma odpowiadać na coraz większe zapotrzebowanie na paliwo nowej generacji, jakim jest wodór – wyjaśnia dr inż. Andrzej Morawski, kierownik projektu i laboratorium Instytutu Wysokich Ciśnień Polskiej Akademii Nauk. – Zbiornik, złożony z dwóch komór, wewnętrznej i zewnętrznej, pozwala na przetrzymywanie tego paliwa w bardzo wysokim ciśnieniu. Można w nim zmagazynować znaczne ilości wodoru dzięki większej gęstości energii. Jednocześnie zredukowany został rozmiar zbiornika względem konkurencyjnych rozwiązań i podniesiony poziom bezpieczeństwa eksploatacji. Produkt do przetrzymywania wodoru zaprojektowano z myślą o samochodach, jest już opatentowany. Jak dotąd powstało kilkanaście sztuk, ale chcemy, żeby zbiornik szybko trafił na rynek, do zakładów przemysłowych, które będą w stanie wyprodukować ich więcej. W tej chwili szukamy kogoś, kto się tego podejmie. Nagroda w konkursie Polski Produkt Przyszłości z pewnością nam w tym pomoże.

W kategorii WSPÓLNY PRODUKT PRZYSZŁOŚCI INSTYTUCJI SZKOLNICTWA WYŻSZEGO I NAUKI ORAZ PRZEDSIĘBIORCY nagrodę główną otrzymało rozwiązanie opracowane przez spółkę W2H2 oraz Politechnikę Gdańską.

Nagrodzona technologia może zmienić sposób gospodarowania odpadami. Umożliwia bowiem utylizację niesortowanych odpadów przemysłowych lub komunalnych, z którymi już nic nie da się zrobić, do postaci karbonizatu (ok. 60 proc. węgla). Pozwala to na odzysk energii w postaci gazu o dużej zawartości wodoru.

– W Polsce na wysypiskach leży około miliona ton węglowodorów, w których tkwi duży potencjał energii. Można ją z nich wydobyć i optymalnie wykorzystać – mówi prof. dr hab. inż. Bogusław Kusz z Politechniki Gdańskiej, jednocześnie współwłaściciel W2H2. – Nasz pomysł polega na tym, żeby metodą pirolizy te niepotrzebne odpady zamienić na wodór, czyli czyste i bezemisyjne paliwo, które w przyszłości będzie wykorzystywane do zasilania samochodów i autobusów. Badania laboratoryjne próbek gazu uzyskanego w prototypowym i opatentowanym reaktorze potwierdzają, że w jego składzie dominuje H2 (około 50 proc.), a inne gazy palne stanowią około 45 proc. To jest olbrzymi potencjał, bo takie instalacje mogą powstawać w każdym średnim i większym mieście, gdzie są sortownie i wysypiska śmieci.

Po przetestowaniu prototypu budowany jest obecnie reaktor w skali przemysłowej. Równolegle jest też testowany podajnik pod kątem różnych rodzajów surowca i bezpiecznych warunków pracy. Kompletny reaktor o wydajności przemysłowej będzie gotowy do testów w drugiej połowie 2023 r.

Za najlepsze rozwiązanie w kategorii PRODUKT PRZYSZŁOŚCI PRZEDSIĘBIORCY kapituła uznała EndoRNA qRT-PCR test, umożliwiający szybką diagnozę endometriozy, opracowany przez spółkę Diagendo.

Endometrioza to wyjątkowo uciążliwa choroba ginekologiczna, która dotyka kobiety w wieku reprodukcyjnym. Szacuje się, że może na nią chorować od 10 do 15 proc. populacji. Spółka Diagendo, wykorzystując przełomowe odkrycie, opracowała test rewolucjonizujący diagnostykę endometriozy.

– Nasz test skraca cały proces diagnostyczny z kilku lat do zaledwie miesiąca – mówi dr Ilona Kalaszczyńska, wiceprezes zarządu Diagendo. – Obecnie średni czas diagnozy od wystąpienia objawów do ustalenia rozpoznania choroby wynosi nawet do 12 lat. Odkrycie naszego zespołu będzie miało realny wpływ na zdrowie pacjentek. Dzięki znacznie skróconej ścieżce diagnostycznej przyniesie oszczędności finansowe zarówno kobietom, jak i budżetowi państwa. Ten test jest już właściwie wdrożony. Ma odpowiednie certyfikaty i od połowy maja br. będzie dostępny w pierwszej sieci Diagnostyka. Kolejni partnerzy przechodzą obecnie proces wdrażania. Trwają również negocjacje z innymi krajami. Nagroda w konkursie PPP daje nam bodziec do dalszego działania w dziedzinie diagnostyki medycznej.

NAGRODY SPECJALNE

Nagrodę specjalną za produkt zgłoszony przez młodego przedsiębiorcę, który działa na rynku nie dłużej niż 3 lata, kapituła konkursu przyznała produktowi Osmia 4.0 – profesjonalne zapylanie upraw sadowniczych.

Jest to unikatowy w skali globalnej system służący zapyleniu i usprawnieniu pracy w gospodarstwie sadowniczym. Doświadczenia i badania we własnych gospodarstwach sadowniczych pozwoliły na stworzenie rozwiązania składającego się z trzech elementów ułatwiających zarówno optymalizację procesu zapylenia, jak i codzienną pracę w produkcji owoców i warzyw.

– Zaprojektowane przez nas siedlisko dla pszczół to opatentowane rozwiązanie, które zapewnia automatyczne czyszczenie, dezynfekcję i wyciągnięcie kokonów kolejnej populacji pszczół przy jednoczesnej gwarancji lepszego zapylenia roślin – wyjaśnia Przemysław Kapka, kierownik projektu. – Nie ryzykuję, mówiąc, że jako Osmia Future oferujemy najbardziej profesjonalny, innowacyjny system do optymalizacji zapylania na świecie. Dodatkowo aplikacja mobilna BeeGrow pozwoli sadownikowi na unowocześnienie i usprawnienie zarządzania swoim gospodarstwem.

Nagroda specjalna za produkt z branży technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) w XXV edycji konkursu PPP przypadła spółce Holo4Labs za innowacyjne oprogramowanie w technologii rozszerzonej rzeczywistości, korzystające z algorytmów AI (Voice Recognition, Computer Vision, Spatial Anchoring), wspierające laboratoria w skutecznym przeprowadzaniu badań.

Technologia rzeczywistości rozszerzonej pomaga laboratoriom podnosić jakość i wydajność poprzez cyfryzację procesów. Holo4Labs jest najnowocześniejszą innowacją procesową. – Naukowcy nie muszą już zapamiętywać ani drukować procedur – zapewnia Filip Szczęsny, prezes spółki. – Wszystkie potrzebne informacje są wyświetlane krok po kroku, na ich oczach, w odpowiednim momencie i kontekście. Holo4Labs chroni czas i budżet firmy przed nieefektywnymi i żmudnymi zadaniami. Dzięki opcji szybkiego skanowania próbek uzyskujemy potrzebne dane szybciej i bez błędów.

Autonomiczny minibus Blees, który może służyć jako uzupełnienie komunikacji publicznej, otrzymał Nagrodę specjalną Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Nagrodę Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w XXV edycji konkursu Polski Produkt Przyszłości.

– Prototypowy elektryczny pojazd to efekt współpracy spółki Blees z Politechniką Śląską – mówi Łukasz Wójcik, dyrektor ds. technologii w spółce Blees. – Został w nim wykorzystany najnowocześniejszy system zdalnego sterowania i monitorowania, nowatorski system informacji pasażerskiej oraz dostosowany do potrzeb pasażerów system zarządzania transportem na życzenie. Ambicją naszej firmy jest zbudowanie pierwszego na świecie homologowanego elektrycznego i autonomicznego minibusa, zgodnie z rygorystycznymi normami dla przemysłu motoryzacyjnego.

Główny problem, jaki może rozwiązać minibus Blees, to ograniczony dostęp do komunikacji publicznej, zwłaszcza na terenach słabo zaludnionych przedmieść. Wkrótce rozpoczynają się testy poprzedzające wdrożenie pojazdu do ruchu w komunikacji publicznej.

Nagrodę specjalną Ministra Edukacji i Nauki otrzymały: firma W2H2 Sp z o.o. oraz Politechnika Gdańska za projekt W2H2.

Nagrodę specjalną Ministra Rozwoju i Technologii oraz nagrodę specjalną za produkt w obszarze ekoinnowacji przyznano: MMB Drives Sp. z o.o. za rozwiązanie MMB SmartGridEnabler.

W każdej z kategorii główna nagroda wyniosła 100 tys. zł i 25 tys. zł za wyróżnienia. Wśród takich rozwiązań znalazły się m.in.: technologia umożliwiająca wysokowydajną produkcję zeroemisyjnego wodoru, symetryzator prądu w sieciach niskiego napięcia, urządzenie do mikrofalowego niszczenia roślin inwazyjnych, system detekcji SARUAV, wspierający poszukiwanie osób zaginionych w miejscach trudno dostępnych, oraz platforma do nieinwazyjnej diagnostyki choroby wieńcowej.

W sumie do zwycięzców XXV edycji konkursu PPP trafiły nagrody o wartości 500 tys. zł. Sfinansowano je ze środków Unii Europejskiej – z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój.

Za wszystkimi nagrodami i wyróżnieniami kryją się prawdziwe sukcesy i geniusz polskich odkrywców, inżynierów i naukowców, którzy są najlepszymi ambasadorami polskich produktów na światowych rynkach. ¢

Jolanta Czudak

Innowacje motorem postępu