Za nami pierwszy Festiwal Filmów Naukowych zorganizowany przez Politechnikę Warszawską. W kategorii filmów pełnometrażowych laureatem został Thor Klein za obraz „Geniusze” o polskim matematyku Stanisławie Ulamie. Natomiast za najlepszy film krótkometrażowy jury festiwalu uznało realizację Karoliny Juszczyk „Sztuka naskalna – z Polski do Wenezueli. Historia odnalezionego manuskryptu”.
Od 18 do 19 listopada br. miłośnicy filmów naukowych mogli śledzić pokazy 12 produkcji uczestniczących w pierwszej edycji Festiwalu Filmów Naukowych. Celem wydarzenia była popularyzacja wiedzy naukowej i pokazanie jej osiągnięć. – Jednocześnie chcieliśmy zaprosić widzów do rozmowy o najnowszych technologiach i odkryciach – powiedziała Marta Klewińska z Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CEZAMAT Politechniki Warszawskiej, organizatora FFN. Jej zdaniem zgłoszone filmy zaskoczyły różnorodnością gatunków, stylistyki oraz tematów, ale przede wszystkim pokazały zaangażowanie i pasję naukowców.
Festiwal rozpoczęło spotkanie z gościem specjalnym Krzysztofem Zanussim (na zdjęciu z prawej) oraz premierowy pokaz jego najnowszego dzieła „Liczba doskonała” (z Andrzejem Sewerynem i Janem Marczewskim w rolach głównych).Jest to opowieść o młodym matematyku, który podporządkował swoje życie badaniom nad liczbami pierwszymi. Film dotyka tematów znajdujących się w kręgu zainteresowań Zanussiego od dawna – przemijania i sensu życia. Reżyser zadaje pytania na temat porządku świata oraz czym jest i czy w ogóle istnieje coś takiego jak przypadek.
Najlepsi z najlepszych
Na konkurs festiwalowy wpłynęło 18 filmów. Do udziału w nim zakwalifikowano 5 pełnometrażowych realizacji oraz 7 krótkometrażowych. Warto zauważyć, że o główne nagrody w obu kategoriach rywalizowały filmy kinowe, amatorskie, fabularne i dokumentalne.
Festiwalowe jury postanowiło nagrodzić w kategorii filmów krótkometrażowych Karolinę Juszczyk za film „Sztuka naskalna – z Polski do Wenezueli. Historia odnalezionego manuskryptu” (nagroda 5 tys. zł). Jest to opowieść o tym, jak pasja pomogła Karolinie przenieś swoje marzenia z archiwów i bibliotek do rzeczywistości. Odbyła podróż do Wenezueli i odnalazła ryty naskalne uwiecznione na starym manuskrypcie.
Natomiast w kategorii filmów pełnometrażowych laureatem i zdobywcą nagrody 10 tys. zł został Thor Klein twórca dramatu biograficznego „Geniusze”. Opowiada on o genialnym polskim matematyku Stanisławie Ulamie, który podczas II wojny światowej pracował w USA i był współtwórcą bomby wodorowej. W główną rolę wcielił Philippe Tłokiński (znany m.in. z „Kuriera”).
Nagrody wręczył dr Marcin Zarzecki, prezes Zarządu Polskiej Fundacji Narodowej, która była mecenasem wydarzenia i sponsorem nagród.
Według członków jury misja popularyzowania nauki w Polsce potrzebuje poszukiwania nowych kanałów i form dotarcia do społeczeństwa, dlatego tak ważnym jest spotykanie się dookoła projektów audiowizualnych poświęconych budowaniu społeczeństwa opartego na wiedzy. Jurorzy podkreślali, że nie kierowali się rozmachem filmów czy ich walorami estetycznymi, a raczej funkcją, jaką pełnią w misji popularyzacji nauki.
Historie prawdziwe
Nagrody były dwie, ale interesujących filmów znacznie więcej.
Wielkie wrażenie zrobił dokument Magdaleny Zagały “Neurochirurg”. Pokazał pracę i pacjentów wybitnego polskiego lekarza, prof. Mirosława Ząbka. Profesor przeprowadził blisko 10 tysięcy operacji i jako pierwszy w Polsce zaczął wszczepiać do mózgu elektrody w chorobie Parkinsona i zespole Tourette’a. Z kolei dokument „Zdążyć przed rakiem piersi” Joanny Matuszewskiej i Pawła Sudary uzmysłowił, jak dzisiejsza nauka jest w stanie wspierać i ratować ludzkie życie w przypadku raka piersi. Dramatyczne skutki tsunami w 2011 roku Japonii, gdzie żywioł nie oszczędził wielkiej elektrowni atomowej, festiwalowym widzom pokazał film „Fukushima. Wstęp wzbroniony” ( reż. Jakub Baryga i Piotr Dziemdziela).
Podsumowaniem dwudniowego FFN był panel dyskusyjny „Gatunki zmącone. Czy film naukowy istnieje?”.
Pierwszy Festiwal Filmów Fabularnych odbył się w ramach projektu „Kampus CEZAMAT – miejsce inspiracji i edukacji. Sztuka przyciągania do nauki i wiedzy”. Projekt dofinansowano ze środków budżetu państwa w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki”.
Lidia Sosnowska
Laureaci FFN: Karolina Juszczyk oraz Philippe Tłokiński (w środku), Mariusz Wielec, dyrektor CEZAMAT PW (po prawej) , Marcin Zarzecki – prezes Polskiej Fundacji Narodowej (po lewej)
Laureaci i jury
