Jubileuszowy, V Światowy Zjazd Inżynierów Polskich po raz pierwszy odbywa się w Gliwicach, w murach Politechniki Śląskiej. Jest wydarzeniem unikatowym w skali międzynarodowej, a wynika z potrzeby i tradycji kontaktów polskich inżynierów na obczyźnie, będąc znakomitą okazją do integracji środowiska i wymiany wiedzy oraz doświadczeń niezależnie od miejsca zamieszkania i pracy. Istotą tego przedsięwzięcia jest stworzenie swego rodzaju platformy, łączącej osoby wywodzące się z naszego kraju i odnoszące sukcesy w naukach i branżach technicznych na całym świecie oraz przedstawicieli wielu polskich środowisk akademickich. To także promocja naszego dorobku inżynierskiego poza granicami kraju. Polscy inżynierowie i technicy wnoszą znaczny, często niedoceniany, wkład w rozwój nauki, o czym warto nie tylko pamiętać, ale także mówić, promując nasze osiągnięcia.
Współcześnie zmienia się zarówno postrzeganie, jak i zakres działalności inżynierskiej. W sposób naturalny pojawiają się nowe zawody i gałęzie techniki, które są wynikiem rozwoju cywilizacyjnego i oddziaływania twórców techniki na bliższe oraz dalsze otoczenie, na ludzi i naszą planetę. Na Politechnice Śląskiej, jednej z dziesięciu uczelni będących laureatami konkursu w programie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia badawcza w Polsce”, działalność inżynierska wspierana jest w ramach sześciu Priorytetowych Obszarów Badawczych, do których należą: Onkologia obliczeniowa i spersonalizowana medycyna, Sztuczna inteligencja i przetwarzanie danych, Materiały przyszłości, Inteligentne miasta i mobilność przyszłości, Automatyzacja procesów i Przemysł 4.0 oraz Ochrona klimatu i środowiska, nowoczesna energetyka.
Hasło tegorocznego Zjazdu, połączonego z XXVII Kongresem Techników Polskich: „Inżynierowie dla zdrowej planety” jest zapowiedzią dyskusji, którą mamy obowiązek, jako technicy, podjąć zarówno w związku z obecną sytuacją epidemiczną na świecie, jak i wielosetletnim, często bezkrytycznym i nadmiernym, wykorzystywaniem osiągnięć nauki i techniki do eksploatacji zasobów naturalnych. Wydarzenia ostatnich kilku lat wyraźnie pokazały, że nie możemy odwracać się od ekologii, a wręcz przeciwnie – uświadomiły nam, że ochrona środowiska naturalnego powinna być naszym priorytetem.
Zjazd podejmuje w tym roku wiele kwestii kluczowych dla zdrowia i ochrony środowiska. W obszarze dyskusji znajdują się m.in. medycyna, przyszłość nowoczesnej energetyki, sztuczna inteligencja, cyberbezpieczeństwo, badania nad kosmosem, nowoczesne budownictwo czy też ekologiczny transport.
Przed naukami technicznymi pojawiają się wciąż nowe wyzwania, które od inżynierów wymagają działań w zakresie zapewnienia społeczeństwu komfortu życia, a nawet rozrywki. W związku z tym rodzą się również liczne pytania m.in. o koszty społeczne osiągnięcia takich celów, etykę prowadzonych badań naukowych, świadomość i odpowiedzialność za ich efekty, a także o przewidywanie skutków wdrażania do naszego życia coraz nowocześniejszych rozwiązań technicznych. Ważne kwestie dotyczą tego, jakie powinny być kierunki rozwoju cywilizacji w świetle konieczności ochrony naszego środowiska naturalnego i co pozostawimy po sobie przyszłym pokoleniom.
Ewolucja techniki ma ogromny wpływ na postęp cywilizacyjny oraz funkcjonowanie społeczeństw, o czym nikogo nie trzeba przekonywać. Nowe obszary otwierają rozwijające się technologie cyfrowe i sztuczna inteligencja, które dają nam szansę na rozwój na niespotykaną dotychczas skalę. Jednak gromadzenie, przetwarzanie i wykorzystanie ogromnej ilości danych w nowatorski sposób niesie ze sobą również zagrożenia, w tym np. wojną i terroryzmem, o których należy dyskutować, by móc podejmować świadome i właściwe decyzje. Współpraca na rzecz optymalnego wykorzystania osiągnięć techniki powinna zatem odbywać się na wielu płaszczyznach i obok badań naukowych obejmować także kształcenie czy szeroką współpracę społeczno-gospodarczą.
O przewadze współczesnych inżynierów i inżynierów przyszłości będą decydować nie tylko wiedza i umiejętności twarde zdobyte w procesie kształcenia, lecz także – a może przede wszystkim – elastyczność i umiejętność stałego uczenia się oraz szybkiego dostosowywania się do nowych sytuacji, czyli tzw. kompetencje miękkie. Prognozuje się, że w perspektywie najbliższej dekady będą one nabierać jeszcze większego znaczenia, a współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym w zakresie kształcenia oraz naukowego ruchu studenckiego już dziś jest jednym z głównych zadań współczesnej uczelni.
Cały rozwój technologiczny bazuje na synergii technologii z różnych obszarów badawczych, w związku z czym trzeba inaczej podejść do samego procesu kształcenia. Nie wystarcza kształcenie wąskich specjalistów, tym bardziej, że nowoczesna wiedza fachowa jest trudno dostępna i podlega szybkim zmianom. Konieczne jest takie kształcenie inżyniera, które da mu niezbędne kompetencje w zakresie ciągłego uczenia się, poznawania nowych technologii, przekwalifikowania się, dostosowania do wymogów postępu technologicznego i zdobywania wiedzy poprzez kontakt z przemysłem zaawansowanych technologii. Studia na kierunkach technicznych, które przeważają w ofercie edukacyjnej Politechniki Śląskiej, dostarczają podstawowej wiedzy o otaczającym świecie oraz rozwijają kreatywność niezbędną do tworzenia skutecznych i nowatorskich rozwiązań problemów praktycznych, przy jednoczesnym rozwijaniu umiejętności komunikowania się i współpracy.
Polscy inżynierowie, także dzięki dobremu przygotowaniu i edukacji, skutecznie konkurują na arenie międzynarodowej ze swoimi kolegami z innych krajów, zdobywając uznanie i prestiż dzięki współpracy z najlepszymi specjalistami na świecie.
V Światowy Zjazd Inżynierów Polskich i XXVII Kongres Techników Polskich są doskonałą okolicznością do wymiany doświadczeń i ugruntowania dobrych postaw w procesie rozwoju techniki, co pozwoli zachować zdrową planetę dla przyszłych pokoleń.
