Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

Rozwiązania dla transportu publicznego

Energooszczędne systemy napędowe spółki Medcom, w połączeniu z systemem rekuperacji, pozwalają zmniejszyć zapotrzebowanie energetyczne pojazdu nawet o 30%. Najnowsze generacje urządzeń firmy są wykorzystywane w elektrycznych zespołach trakcyjnych, tramwajach, lokomotywach, a także w elektrycznych i wodorowych autobusach oraz trolejbusach.

Medcom, obchodzący w tym roku 35-lecie istnienia, to obecnie jeden z czołowych europejskich partnerów, nie tylko producentów pojazdów i przewoźników, ale też przedsiębiorstw funkcjonujących w branży przemysłowej i energetycznej. Konstrukcje firmy trafiają do 40 krajów na 6 kontynentach i działają w ponad 10 tys. pojazdów. – Dzisiaj Medcom jest jednym z najbardziej cenionych producentów urządzeń energoelektronicznych dużych mocy do pojazdów szynowych, wodorowych, hybrydowych i elektrycznych – mówi Joanna Nichthauser, szefowa komunikacji marketingowej w Medcom.

Inwestycje w przyszłość

Był rok 1988, kiedy czterech absolwentów Politechniki Warszawskiej podjęło decyzję o założeniu firmy. Produkcja odbywała się w garażu, a cały zespół, łącznie z zarządem, liczył 9 osób. Początkowo wytwarzano UPS-y dla branży medycznej i komputerowej (stąd nazwa Medcom). W 1990 r. premierę miał falownik do podtrzymania krytycznych odbiorników. Pierwsze urządzenia zostały zainstalowane w szpitalach i podtrzymywały zasilanie sprzętu w salach operacyjnych. W 1995 r. rozszerzono produkcję flagowego produktu – zasilaczy buforowych – o zasilacze dużej mocy. Największy pojedynczy wyprodukowany zasilacz o mocy 200 kilowatów zainstalowany jest w elektrowni Turów. Na przestrzeni kolejnych lat Medcom wprowadził na rynek wiele innowacyjnych rozwiązań, m.in. zasilacze buforowe do zadań specjalnych działające w warunkach ekstremalnych, szybkie łączniki bezstykowe, które zabezpieczały m.in. serwery bankowe w Szwajcarii odpowiadające za wszystkie przelewy międzybankowe SWIFT na świecie oraz system automatyki ruchu metra w Szanghaju, a także filtry aktywne oraz zaawansowane przekształtniki do pojazdów transportu publicznego.

 – Od początku istnienia inwestujemy w rozwój działów konstrukcyjnych i produkcję. Dział Badań i Rozwoju oraz zaplecze produkcyjne pozwalają nam zaprojektować, a następnie wdrożyć nowy produkt w rekordowo krótkim czasie – podkreśla Joanna Nichthauser. – Duży nacisk kładziemy też na innowacje i współpracę z innymi pasjonatami energoelektroniki. Dzięki połączeniu sił z firmami Siemens i Corvus w 2014 r. udało nam się pobić światowy rekord Guinnessa w odległości pokonanej przez tramwaj z zasilaniem bateryjnym. Udana współpraca połączonych inżynierskich zespołów zaowocowała następnymi projektami – dodaje.

Dziś Medcom dostarcza rozwiązania wspierające zaawansowane systemy transportu publicznego oraz układy zasilające w instalacjach przemysłowych i energetyce. Spółka zatrudnia obecnie 330 wysokiej klasy specjalistów.

Innowacyjne rozwiązania

   – Uczestnictwo w zrównoważonym rozwoju dla wspierania klimatu to jeden z naszych priorytetów. Oferujmy innowacyjne technologie oraz produkty ograniczające zużycie energii elektrycznej – zapewnia Joanna Nichthauser. – Jedną z nich jest technologia węglika krzemu (SiC). Pozwala ona znacznie obniżyć koszty eksploatacji pojazdów w ruchu miejskim – wyjaśnia.

Systemy napędowe wykorzystujące technologię węglika krzemu spółka – jako pierwszy producent w Europie – wdrożyła do seryjnej produkcji już w 2018 r. Aktualnie po europejskich torach i drogach porusza się ponad tysiąc energooszczędnych tramwajów, e-busów, trolejbusów i lokomotyw z rozwiązaniami w technologii SiC od Medcomu. W 2023 r. urządzenia bazujące na SiC będą stanowić ok. 50 proc. produkcji firmy. Odzyskiwanie energii z hamowania i wielokrotne wykorzystanie jej w trakcie jazdy umożliwiają z kolei systemy odzysku Medcomu oparte na superkondensatorach.

– Każdy pojazd wyposażony w pokładowy zasobnik energii naszej produkcji staje się źródłem darmowej, niskoemisyjnej energii odnawialnej – zaznacza Joanna Nichthauser. – Pierwszy system odzysku energii dla pojazdów trakcyjnych zastosowaliśmy w 2013 r. Został on zainstalowany m.in. w gdyńskiej sieci trolejbusowej, co pozwoliło ograniczyć zużycie energii o 20 proc.

Najnowsze generacje urządzeń umożliwiających odzysk i magazynowanie energii są powszechnie wykorzystywane nie tylko w trolejbusach, ale także w tramwajach, autobusach elektrycznych i elektrycznych zespołach trakcyjnych. Pozwalają one na odzyskanie w trakcie hamowania nawet do 70  proc. energii, zapewniając niższe koszty eksploatacji floty.

Ceniony producent

Z rozwiązań Medcomu korzystają polskie i zagraniczne firmy, m.in. Newag, Pesa Bydgoszcz, Solaris Bus & Coach, Modertrans, SIEMENS USA, Stadler Polska, Tauron, EDF, PGE, RWE, Energa, NCBJ Świerk, PGNiG, sieci PSE, Orlen. Za wprowadzanie na rynek nowych rozwiązań technologicznych Medcom otrzymał wiele nagród i wyróżnień. Najnowsze to nagroda firmy Siemens Mobility w kategorii „Technologia i Innowacje”, którą firma została uhonorowana podczas targów InnoTrans odbywających się w Berlinie w 2022 roku oraz Zielona Nagroda Kolejowa przyznana przez Railway Business Forum i Wydawnictwo Rynek Kolejowy podczas XII edycji Kongresu Kolejowego w listopadzie 2022 roku.

Lidia Sosnowska

Współpraca z Politechniką Warszawską

Chęć praktycznego przygotowania absolwentów kierunków elektrycznych i elektronicznych do pracy przy projektowaniu, badaniu oraz eksploatacji nowoczesnych urządzeń energoelektronicznych zaowocowała kilka lat temu decyzją o nawiązaniu przez Medcom współpracy z Zakładem Elektroniki Przemysłowej na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej.

Dzięki temu możliwe było uruchomienie pierwszych w Polsce studiów podyplomowych na kierunku Energoelektronika, w trakcie których studenci uzyskali dostęp do najnowszej wiedzy. Mogli także poznać urządzenia wprowadzane na rynek przez Medcom oraz proces ich projektowania i produkcji.

Praktyczna formuła studiów umożliwiła uczestnictwo w warsztatach, projektowaniu oraz symulacjach komputerowych, a także w zajęciach prowadzonych w centrum szkoleniowo-laboratoryjnym Medcom. Dla firmy ważna była możliwość skrócenia czasu wejścia absolwentów kierunków elektrycznych i elektronicznych na rynek pracy.  Aby przyspieszyć ten proces stworzono program studiów zakładający aż 360 godzin zajęć w ciągu jednego roku, a więc dwa razy więcej niż w przypadku typowych studiów podyplomowych realizowanych przez polskie uczelnie.

– Efekty współpracy z Politechniką Warszawską były bardzo dobre. Przez wybuch pandemii studia zostały czasowo zawieszone. Liczymy na to, że wkrótce uda nam się je wznowić – podsumowuje Joanna Nichthauser.

Nagroda od Siemens Mobility w kategorii „Technologia i Innowacje” (targi InnoTrans 2022)

Zielona Nagroda Kolejowa

Urządzenia Medcom na targach InnoTrans 2022