Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

Uczony-społecznik

Z głębokim żalem pożegnaliśmy Andrzeja ZIELIŃSKIEGO (1934-2024) prof. dr. inż., Prezesa FSNT-NOT w l. 1993-2000. Profesor urodził się 24 XII 1934 w Mokobodach, pow. Siedlce. Szkołę podstawową ukończył w 1948 r. w Siedlcach, liceum. ogólnokształcące – w 1952 r. w Warszawie (obecne LO im. J. Kochanowskiego). Dyplom mgr. inż. uzyskał w Politechnice Warszawskiej w 1959 r. na Wydziale Łączności (Elektroniki). W l. 1957–70 był zatrudniony w Politechnice Warszawskiej – początkowo w Katedrze Podstaw Telekomunikacji, a następnie (po zmianach reorganizacyjnych) w Instytucie Podstaw Elektroniki, przechodząc kolejno stanowiska: asystenta, starszego asystenta, adiunkta i docenta.

W 1964 r. odbył 9-miesięczny staż naukowy w Katedrze. Procesów Falowych na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1966 r. obronił rozprawę doktorską pt. Przybliżona teoria rozchodzenia się sygnałów modulowanych w nieliniowej linii długiej, opracowaną pod kierunkiem prof. Jerzego Osiowskiego. W tym czasie prowadził zajęcia dydaktyczne z teorii obwodów – początkowo ćwiczenia, a następnie samodzielne wykłady. W l. 1969-70 był prodziekanem Wydziału Elektroniki. Wynikiem Jego doświadczeń dydaktycznych było m.in. współopracowanie podręcznika Teoria obwodów w zadaniach, mającego kilka wydań w Wydawnictwach Politechniki Warszawskiej (w postaci skryptu) i w Wydawnictwach Naukowo-Technicznych.

Jego zainteresowania naukowe i badawcze początkowo dotyczyły problemów zastosowania rdzeni ferrytowych do budowy pamięci komputerowych. Następnie zajął się nieliniową teorią drgań, zwłaszcza teorią nieliniowych układów o parametrach rozłożonych (linii długich), będących m.in. modelem wzmacniacza parametrycznego z falą bieżącą (tego problemu dotyczyła jego praca doktorska). W okresie pracy w Instytucie Łączności musiał podjąć się rozwiązywania wielu problemów ogólnego rozwoju telekomunikacji, w tym zagadnień sieciowych, a także transmisji sygnałów w światłowodach, zwłaszcza zaś efektów nieliniowych w tej transmisji.

W l. 1970–80 i ponownie w l. 1981-93 kierował Instytutem Łączności w Warszawie. Miał bogate doświadczenie z zakresu organizacji i kierowania w dziedzinie nauki. Przez wiele lat był kierownikiem problemu węzłowego, a następnie centralnego programu badawczo-rozwojowego, dotyczącego rozwoju telekomunikacji. Był także członkiem Komitetu Nauki i Postępu Technicznego, a potem Komitetu Badań Naukowych (w okresie pracy w rządzie jako Minister Łączności), członkiem ciał roboczych Komitetu Badań Naukowych, komitetów naukowych Polskiej Akademii Nauk (Elektroniki i Telekomunikacji oraz Badań Kosmicznych i Satelitarnych) i rad naukowych instytutów badawczych (Instytutu Łączności, Instytutu Technologii Elektronowej, Wojskowego Instytutu Łączności i Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Elektronicznego Sprzętu Powszechnego Użytku). Był także członkiem Akademii Inżynierskiej w Polsce.

Nie przerwał jednak kontaktu z Politechniką Warszawską, kontynuując prowadzenie wykładów z teorii obwodów na Wydziale Elektroniki. W 1979 r. uzyskał tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego w zakresie nauk technicznych. Wypromował 4 doktorów, jest autorem ok. 100 artykułów oraz 5 patentów, ma poważny dorobek w zakresie organizacji działalności badawczo-rozwojowej. W l. 1980-82 był dyrektorem Zjednoczenia Stacji Radiowych i Telewizyjnych. Był krótkofalowcem (posiadał znak SP5LVV); w l. 1980–85 przewodniczył Polskiemu Związkowi Krótkofalowców. W l. 1985–89, jako wiceprzewodniczący Komitetu Badań Kosmicznych PAN, reprezentował Polskę w Komitecie Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej. Od 26 X 1993 do 31 X 1997 r. (z rekomendacji Stowarzyszenia Elektryków Polskich i Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT) pełnił funkcję ministra łączności w 3 rządach koalicji SLD-PSL: Waldemara Pawlaka, Józefa Oleksego i Włodzimierza Cimoszewicza. W 1997 r. powrócił do pracy naukowej w Instytucie Łączności. W l. 2002-2005 był członkiem Rady Nadzorczej Telewizji Polskiej, a 6 V 2005 r. został wybrany przez Sejm RP na członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, które to stanowisko zajmował do końca 2005 r.

Był aktywnym działaczem SEP, do którego wstąpił w 1959 r. Brał udział w pracach Sekcji Telekomunikacyjnej SEP, a w latach 70. działał w Radzie Stołecznej NOT, był przewodniczącym Komisji Technik Komunalnych. Był wyjątkowo aktywnym członkiem Oddziału Warszawskiego Elektroniki i Telekomunikacji, co skutkowało Jego wyborem 25 II 1981 r. na prezesa Oddziału. Funkcję tę powierzono Mu ponownie na II kadencję na Walnym Zgromadzeniu Oddziału 5 V 1984 r. Prezesem Oddziału był do 9 IV 1987 r., a Jego osiągnięcia w pracy stowarzyszeniowej na szczeblu Oddziału zadecydowały o wyborze do Zarządu Głównego SEP i powierzeniu w l. 1987-94 funkcji wiceprezesa SEP. W l. 1994–98 był nadal członkiem Zarządu Głównego SEP, a równocześnie w l. 1989–93 wiceprezesem NOT. W 1993 r. Walne Zgromadzenie Delegatów FSNT-NOT wybrało Go na prezesa FSNT-NOT. Funkcję tę pełnił przez 2 kadencje do 2001 r. Otrzymał godność Honorowego Prezesa Federacji SNT-NOT. 

Wyróżniony odznaczeniami państwowymi (m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi) oraz odznaczeniami resortowymi. Za działalność stowarzyszeniową został wyróżniony: Złotą, Srebrną oraz Diamentową Odznaką Honorową NOT, Szafirową (nr 1), Złotą i Srebrną Odznaką Honorową SEP oraz kilkoma medalami SEP. Był długoletnim członkiem amerykańskiego stowarzyszenia Institute of Electrical and Electronics Engineers.

Za osoby, które wywarły największy wpływ na Jego działalność uważał profesorów: Janusza Groszkowskiego, Jerzego Osiowskiego, Czesława Rajskiego i Adama Smolińskiego. Biegle władał językami: angielskim i rosyjskim, a  biernie posługiwał się hiszpańskim i francuskim. Interesował się polityką i historią. Uprawiał czynnie turystykę. Był żonaty, miał dzieci i wnuki.

Zmarł 14.IX.2024 w Warszawie. 2 października 2024pożegnaliśmyna Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie wybitnego naukowca i menedżera oraz działacza społecznego w inżynierskim ruchu stowarzyszeniowym. Odszedł od nas Kolega, który do ostatnich chwil życia włączał się w działalność stowarzyszeniową.

Drogi Prezesie Andrzeju będzie nam Ciebie brakowało. Zachowamy Twoją przyjaźń i działalność w naszej pamięci.

Zarząd i członkowie FSNT-NOT

prof. Andrzej Zieliński