Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

W numerze 6/2023

ENERGETYKA

Czy paliwa będą neutralne? (cz. I)

Z dr. inż. Krzysztofem Biernatem, Profesorem PIMOT,  Liderem Obszaru w Grupie Badawczej Paliw i Biogospodarki w Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowym Instytucie Motoryzacji rozmawia Zygmunt Jazukiewicz

EDUKACJA

Laury olimpijczyków innowacji 2022/23

Warszawski Dom Technika NOT gościł 23 maja młodych laureatów Olimpiady Innowacji Technicznych w Elektronice i Mechatronice oraz ich wychowawców, na uroczystości wręczenia nagród w finale ogólnopolskim. Następnego dnia pojawili sie w WDT laureaci pozostałych dwóch Olimpiad – w specjalności Mechanika i Ochrona Środowiska. Nieco wcześniej, w Lublinie wyłoniono zwycięzców Olimpiady Innowacji Technicznych w Telekomunikacji i Informatyce.

INNOWACJE

Startuj z Mazowsza

Samorząd województwa mazowieckiego po raz kolejny nagrodzi innowacyjne startupy. Konkurs „Startuj z Mazowsza” właśnie ruszył. Najlepsi, w trzech kategoriach, otrzymają po 30 tys. zł.

Rozwiązania dla transportu publicznego

Energooszczędne systemy napędowe spółki Medcom, w połączeniu z systemem rekuperacji, pozwalają zmniejszyć zapotrzebowanie energetyczne pojazdu nawet o 30%. Najnowsze generacje urządzeń firmy są wykorzystywane w elektrycznych zespołach trakcyjnych, tramwajach, lokomotywach, a także w elektrycznych i wodorowych autobusach oraz trolejbusach.

INFOTECHNOLOGIE

„Cyfryzacja” sztuki

Ostatnio Internet jest zalewany obrazami sztuki cyfrowej. Jest to możliwe dzięki działaniu najnowszej wspomaganej sztuczną inteligencją (ang. Atificial Intelligence  – AI) aplikacji o nazwie  Lensa.

Maciej Kamyk

AI w wielkim mieście

Sztuczna inteligencja (Artificial Inteligence AI) jest ostatnio jednym z najmodniejszych tematów konferencji, seminariów, postów w mediach społecznościowych, a więc nie mogło tego tematu zabraknąć w dyskusji o rozwoju miast. Szczególnie takiego miasta jak Warszawa. 19 maja br. w warszawskim Varso Tower odbył się #9 „Przegląd Technologiczny”, którego tematem była Sztuczna inteligencja w rozwoju miasta.

mj

TARGI, KONFERENCJE

Transformacja wyzwaniem dla przemysłu

To były cztery dni pełne spotkań, inspirujących rozmów, debat i pokazów. Ofertę niemal siedmiuset wystawców targów ITM INDUSTRY EUROPE (z czego połowę stanowiły firmy globalne i z zagranicy) doceniło 15.156 zwiedzających profesjonalistów. Na stoiskach nie brakowało innowacji technologicznych i premierowych rozwiązań. Przede wszystkim jednak ekspozycja i program targów odzwierciedliły, jak zmienia się przemysł i jak powinny wyglądać fabryki przyszłości.

Z ŻYCIA FSNT-NOT

Imponująca oferta młodych

Prezentacja dokonań i projektów naukowo-badawczych podczas XVI Forum Inżynierskiego połączonego z obchodami IX Dnia Mechanika, potwierdziła niezwykłą kreatywność i ambicje młodych twórców techniki. Wspólna konferencja pod hasłem „Innowacyjna oferta młodych”, odbyła się 30 maja w Poznaniu, jako impreza towarzysząca Międzynarodowym Targom ITM INDUSTRY EUROPE – Przemysł Ery Cyfrowej. Organizatorami wydarzenia były Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT oraz Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników Polskich.

Jolanta Czudak

HISTORIA TECHNIKI

Złoty okres rozwoju elektrotechniki

Połowa XIX wieku to był prawdziwie złoty okres rozwoju podstaw wiedzy o elektryczności. Ponieważ dostępne było już źródło, z którego można było czerpać dowolne ilości prądu (stos elektryczny Aleksandra Volty opisany w 1800 r. w liście do Królewskiej Akademii Nauk w Londynie), więc w pierwszej połowie wspomnianego stulecia dokonano dalszych odkryć w zakresie magnetyzmu, elektryczności i elektrodynamiki.

Ryszard Tadeusiewicz, prof. AGH

NAUKA

Teledetekcja w ornitologii – rozwój, zastosowanie i wyzwania

Techniki teledetekcyjne znajdują coraz szersze zastosowanie w ornitologii. Zbieranie danych o aktywności ptaków stało się dzięki nim bardziej efektywne, jednak ich prawidłowe zastosowanie wymaga szeroko zakrojonych badań oraz rozwiązania pewnych problemów. W ostatnich latach trwają szczególnie intensywne prace nad wykorzystaniem Bezzałogowych Statków Powietrznych i przenoszonych przez nie czujników.

mgr inż. Wojciech Szewczuk, doktorant, Instytut Nauk Biologicznych, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Skrzydło morficzne, czyli naśladowanie lotu ptaków w konstrukcjach lotniczych

Skrzydło morficzne w samolotach to koncepcja, zakładająca zmianę postaci geometrycznej płata nośnego podczas lotu, która powstała już kilkadziesiąt lat temu. Umożliwiło to dostosowywanie się skrzydła do warunków lotu oraz optymalne gospodarowanie energią podczas lotu. Próby opracowania takiego skrzydła ukazały liczne wyzwania i trudności stojące przed konstrukcją mechanizmów sterowania jego postacią. Jednak wraz z rozwojem nowszych rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych powstają nowe, coraz bardziej oryginalne rozwiązania, które zbliżają nas do naśladowania ptasich skrzydeł w samolotach. W artykule przedstawiono rys historyczny rozwiązań konstrukcyjnych skrzydeł morficznych, obecne koncepcje rozwiązań w zakresie materiałów i mechanizmów sterowania oraz potencjalne kierunki rozwoju tych koncepcji w przyszłych statkach powietrznych. Wyjątkowe korzyści z wykorzystania skrzydeł morficznych, zwłaszcza w kontekście zrównoważonego rozwoju, będą rzutować na coraz szersze wykorzystanie takich rozwiązań w przyszłości.

dr hab. inż. Andrzej Katunin, prof. PŚ,członek Akademii Młodych Uczonych PAN

Fizyka kwantowa w finansach

Fizyka kwantowa zajmuje się badaniem zjawisk na poziomie mikroskopowym, takich jak zachowanie się cząstek elementarnych i procesów kwantowych, z kolei finanse to dyscyplina zajmująca się gospodarką, zarządzaniem zasobami pieniężnymi oraz inwestycjami.

Hubert Bednarz, Julia Kacprzak, studenci Szkoły Głównej Handlowej

Studencki Nobel za nowatorską protezę kończyny

Wymyślił ją Michał Cichowicz, doktorant z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Za swoje rozwiązanie zdobył „Studenckiego Nobla” w XIV edycji ogólnopolskiego konkursu, organizowanego przez Niezależne Zrzeszenie Studentów.

Program Polskie Powroty

Celem programu Polskie Powroty organizowanego przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej (NAWA) jest umożliwienie wyróżniającym się polskim naukowcom powrotu do kraju i podjęcia zatrudnienia w polskich uczelniach, instytutach naukowych lub instytutach badawczych. Jednym z elementów programu jest komponent aplikacyjny finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

STAŁE POZYCJE

Wydarzenia

Szlakami turystyki industrialnej (4): Światowy unikat – świętokrzyskie prakopalnie …

W wielu krajach Euroazji odkryto ślady pragórnictwa. Jednak nigdzie nie stwierdzono tak dużej liczby zachowanych artefaktów, jak właśnie na terenie Polski.

Marek Bielski

Giełda wynalazków i technologii: Nie tylko samoloty

Jednym z „mocnych” wydziałów mechanicznych na naszych uczelniach jest Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa na Politechnice Rzeszowskiej, tradycyjnie związanej z regionalnym przemysłem lotniczym m.in w PZL Rzeszów i PZL Mielec.

jaz.

Pomniki polskiej techniki (4): Nieczynne zabytki

Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego są dwa mosty kolejowe z lat 1917–1918, należące do najwyższych w Polsce. Wybudowano je w miejscowości Stańczyki, w powiecie gołdapskim. Są elementami nieczynnej infrastruktury linii kolejowej łączącej Gołdap z Żytkiejmami. Zostały wpisane do rejestru zabytków nieruchomych.

Oprac. Bronisław Hynowski

Recenzja „PT”: Intrygujący bioelektromagnetyzm

Wino dla inżyniera (276). Brandy de Jerez – to jest to!

Felieton. Kobiety w technice

Filozofia pojęć technicznych (196): Autonomiczność

Kandydaci do tytułu “Złoty Inżynier 2023”: dr inż.Michał Kociniak, Leszek Rafalski, Henryk Bukalski

Efekty-defekty

Sygnały o technice

W numerze 6-2023