Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

W numerze 10/2022

INFOTECHNOLOGIE

Własność intelektualna w teleinformatyce

  • Musimy zmienić sposób podejścia do tego niełatwego tematu, bo dotychczas kwestie związane z teleinformatyką dotyczyły wynalazków dokonywanych za pomocą komputera, programów komputerowych, czy sposobów ich ochrony – stwierdziła Edyta Demby-Siwek, prezes Urzędu Patentowego RP, w wystąpieniu otwierającym konferencję, który – wraz z Polskim Towarzystwem Informatycznym – był jej współorganizatorem, a jednym z patronów medialnych – Przegląd Techniczny.

Jerzy Bojanowicz

Prawo, a inwestycje w branży telekomunikacyjnej

W połowie 2022 roku (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 maja 2022 r., Dz.U.2022.1071) zostały uchylone przepisy w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. poz. 1839), wskazujące instalacje emitujące pole elektromagnetyczne jako przedsięwzięcia mogące, w ustalonych warunkach technicznych znacząco oddziaływać na środowisko.

Prof. dr hab. inż. Andrzej Krawczyk

Prezes Polskiego Towarzystwa Zastosowań Elektromagnetyzmu

GOSPODARKA

Skarby polskiej ziemi (26): Wody życia

Wody lecznicze zaliczane są do kopalin. To kopaliny szczególnie wartościowe, co trudno wymiernie ocenić, lecz tłumaczyć nie trzeba. Do tego są to kopaliny w dużym stopniu odnawialne. Dzielimy się więc w większości na tych, którzy się w sanatorium leczyli i tych, którzy leczyć się będą. Zwłaszcza, że liczba łóżek sanatoryjnych systematycznie rośnie.

jaz.

Solarna szansa i nadzieja

Z Ewą Magierą, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Fotowoltaiki rozmawia Zygmunt Jazukiewicz.

GREEN GAS POLAND 2022. Zielona energia dla wsi

IV Międzynarodowa Konferencja Producentów Biogazu i Biometanu GREEN GAS POLAND 2022 odbyła się w Warszawie w dniach 6–7 października br. i zgromadziła około stu pięćdziesięciu uczestników z kraju i zagranicy. Doroczna konferencja branżowa organizowana przez Unię Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego (UPEBBI) jest głównym w kraju spotkaniem biznesowym i naradą merytoryczną sektora biogazu i biometanu.

Ginące zawody (34): Losy polskich rękodzielników w Ameryce

Budowanie historii każdego narodu – w mniejszym lub większym stopniu – w pewnych momentach ulega silnej pokusie mitologizacji. Rzecz cała polega na tym, aby w toku często żmudnych badań historycznych precyzyjnie zweryfikować fakty.

Marek Bielski

INNOWACJE

Wynalazek pracowniczy

W codziennej praktyce spotykam się z licznymi sytuacjami w których przedsiębiorca dokonuje zgłoszenia do ochrony wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego, wskazując przy tym osobę twórcy, będącego jego pracownikiem. Warto przy tej okazji zastanowić się, czy pracownikowi, który w ramach świadczenia pracy opracował rozwiązanie, zgłoszone następnie przez pracodawcę do ochrony jako wynalazek, wzór użytkowy lub wzór przemysłowy, przysługuje dodatkowe wynagrodzenie?

Maciej Priebe, Rzecznik Patentowy,

Partner w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy

Sygnały o technice


Jerzy Bojanowicz

Polska (nie)innowacyjna

Pod względem innowacyjności Polska jest w Unii Europejskiej wciąż na jednym z ostatnich miejsc – wynika z najnowszej edycji Europejskiego Rankingu Innowacyjności.

Zainspirowany rzeką

Spektakularny obiekt powstał w sercu Göteborga (Szwecja). Falująca szklana fasada biurowca Våghuset, wpisuje budynek w portową historię miasta, a jednocześnie jest odzwierciedleniem życia i ruchu, który jest nieodłącznym elementem miejskiego otoczenia.

Wszystko w ruchu

„Ludzie i towary w ruchu” – to temat tegorocznej edycji targów IAA Transportation. Hanowerskie targi to największe na świecie wydarzenie w branży transportowej. To właśnie tu można przekonać się, jak zmienia się branża transportowa i jakie są najnowsze trendy rozwojowe dla ciężarówek, autobusów i pojazdów użytkowych.

Józef Trzionka/Erwin Halentz

Pokonać drona

Rosjanie po raz kolejny zaatakowali obwód odeski otrzymanymi z Iranu dronami kamikadze. Ukraińska obrona przeciwlotnicza zniszczyła wszystkie trzy użyte do tego ataku.

Maciej Kamyk

Gielda wynalazków i projektów: Poliuretan z natury

Polimery pochodzenia organicznego i ich kompozyty to ważny obecnie kierunek badań i technologii chemicznych. Jednym z najbardziej zaawansowanych ośrodków w tej dziedzinie jest Katedra Technologii Polimerów Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej.

Janusz Datta, Paulina Parcheta, Izabela Zagożdżon, Joanna Niesiobędzka.

ZDROWIE

Mikrofale wspierają diagnostykę

Specjalizująca się w technice mikrofalowej i sensorycznej spółka Medisensonic tworzy unikatowe rozwiązania do bezinwazyjnej diagnostyki medycznej i stomatologicznej. Skupia się głównie na innowacyjnych technikach pomiarowych, które dają możliwość elastycznej adaptacji do różnego obszaru zastosowań. Nowatorskie urządzenia rozwijane w spółce wpływają nie tylko na budowanie pozytywnego wizerunku polskich innowacji, ale wyprzedzają również światowe trendy.

Jolanta Czudak

NAUKA

Niezdrowa pogoda?

To, że pogoda, a zwłaszcza jej zmiany wpływają na nasze samopoczucie wiadomo od dawna. Również lekarze obserwują więcej przypadków udarów mózgu lub zawałów po  przejściu frontu atmosferycznego lub gwałtownej zmianie pogody.

Nowoczesne materiały a zrównoważony rozwój

Trudno wyobrazić sobie współczesne samoloty czy turbiny wiatrowe, które miałyby być wykonane z materiałów innych niż kompozyty polimerowe. Dzięki swoim wyjątkowym właściwościom, a przede wszystkim bardzo korzystnemu stosunkowi wytrzymałości do masy, z sukcesem zastąpiły tradycyjne metale. Dodatkowym atutem jest znacznie większa żywotność kompozytów polimerowych: są odporne na korozję i starzenie, a proces zmęczenia jest dla nich znacznie dłuższy. Patrząc na ten problem z innej perspektywy, polimerowe kompozyty często nie nadają się do recyklingu lub taki recykling jest nierentowny. Nasuwa się zatem pytanie: czy na pewno powinniśmy projektować nowoczesne materiały w taki sposób, aby były niezniszczalne?

dr hab. inż. Andrzej Katunin, prof. PŚ, członek Akademii Młodych Uczonych PAN

Niebo nad głową: jesienne atrakcje

Za nami już trzy z czterech charakterystycznych wzajemnych konfiguracji Ziemi z Księżycem i Słońcem, wytyczających początki astronomicznych pór roku. Choć kapryśna w tym roku pogoda, zwłaszcza wiosną i latem nierzadko dość drastycznie dawała się we znaki, klimatyczna jesień rozpoczęła się raczej w zgodzie z astronomiczną, nie pozbawiając nas nawet krótkiego okresu tradycyjnie cieplejszego „babiego lata”.

Jan Desselberger

FELIETON

Elektryczność bez żaby i prawo Ohma

Opisane w poprzednim odcinku tego cyklu felietonów odkrycia Galvaniego miały doniosłe znaczenie, gdyż wykrył on związki pomiędzy elektrycznością i aktywnością mięśni, a potem także elektryczną naturę funkcjonowania układu nerwowego. Elektryczność napędzana żabimi udkami nie na wiele by się jednak zdała. Ilu żab byśmy potrzebowali, żeby zasilić całą polską sieć elektroenergetyczną?

Ryszard Tadeusiewicz

Z KART HISTORII

Wielkie inwestycje II RP (6): Huta Stalowa Wola

W ramach Centralnego Okręgu Przemysłowego rozpoczęto w marcu 1937 r. budowę Zakładów Południowych, które miały produkować głównie sprzęt artyleryjski dla wojska. Decyzja była niezwykle śmiała, bo budowę od podstaw rozpoczęto na terenie wykarczowanej puszczy. Inwestycja przebiegała bardzo sprawnie, a już 14 czerwca 1939 r. Prezydent RP prof. inż. Ignacy Mościcki dokonał uroczystego otwarcia nowych zakładów.

Oprac. Bronisław Hynowski

STAŁE POZYCJE

Wino dla inżyniera (268): Na jesienne wieczory – armaniak! (2)

Felieton: Problemy z edukacją

Filozofia pojęć technicznych (188): Aquatektura

Kandydaci do tytułu “Złoty Inżynier 2022”: Marek Stolarski, Piotr Wolański, Stanisław Kacperczyk

Efekty-defekty

Wydarzenia