Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

W numerze 8/2022

INFOTECHNOLOGIE

Telewizor wciąż potrzebny!

W 1895 r. bracia Auguste i Louis Lumière opatentowali urządzenie zwane kinematografem. Po wprowadzenia dźwięku do filmu, czyli od końcówki lat 20. ub. wieku rozpoczęła się „Złota Era Hollywood”, ale kiedy programy telewizyjne, których emisję rozpoczęto blisko 100 lat temu, trafiły pod strzechy, zaczęto wieścić kres kina, a teraz telewizji!!!

Jerzy Bojanowicz

GOSPODARKA

Jak jest z tym węglem?

Z takim pytaniem Henryk Piekut zwrócił się do laureata Konkursu „Złoty Inżynier”, mieszkańca województwa Kujawsko-Pomorskiego prowadzącego od kilkunastu lat firmę zajmującą się handlem węglem. Prosił o nieujawnianie jego danych personalnych.

Rzut oka na Czyste Powietrze

W lipcu 2022 r. rząd ogłosił program Czyste Powietrze, którego celem jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, które powstają na skutek ogrzewania domów jednorodzinnych z wykorzystaniem przestarzałych źródeł ciepła oraz niskiej jakości paliwa. Łączny budżet programu wynosi 103 mld zł. Tak duża kwota wymaga przyjrzenia się szczegółom tego programu. Zwróciliśmy się więc do Ministerstwa Klimatu i Środowiska o wyjaśnienia niektórych zagadnień.

jaz.

Polska mebluje świat?

Przesada? Absolutnie nie! Polskie meblarstwo w ciągu ostatnich pięciu lat sukcesywnie umacniało swoją pozycję na światowym rynku mebli. Teraz na podium największych eksporterów mebli na świecie zajmuje zaszczytne drugie miejsce.

Marek Bielski

Skarby polskiej ziemi (24): Sól zwykła i obiecująca

Trudno o bardziej powszechny surowiec naturalny niż sól (kamienna, magnezowa, potasowa). Jej zasoby światowe uważa się za niewyczerpywalne. Również polskie zasoby są największe ze wszystkich minerałów pod względem wystarczalności. O tym, kto najwięcej na świecie soli wydobywa i na niej zarabia decydują więc nie zasoby, lecz koszty wydobycia, przetwarzania, transportu.

jaz.

Ginące zawody (32): Oryle i ich retmani…

Zacznijmy od dylematu: oryle, czy flisacy? W latach 70. minionego wieku, rozmawiałem z autorytetem w dziedzinie etnografii, Piotrem Ganem – dzielącym ze mną redakcyjny pokój w Rozgłośni Polskiego Radia Kielce, który przekonywał mnie, iż choć najpierw posługiwano się nazwą oryle, a później słowem zdobywającym w polszczyźnie frekwencyjną przewagę stali się flisacy.

Marek Bielski

ZDROWIE

Nadzieja dla pacjentów z zaburzeniami rytmu serca

Bezelektrodowe stymulatory serca nowej generacji rewolucjonizują kardiologię. Przewaga miniaturowych urządzeń o wielkości pastylki w porównaniu z rozrusznikami dotychczas wykorzystywanych wynika z możliwości ich zastosowania u pacjentów z przeciwwskazaniami do implantacji tradycyjnego stymulatora. Wszczepianie takich stymulatorów wymaga jednak ogromnej wiedzy i doświadczenia. Gwarancją najwyższych kwalifikacji do wykonywania takich zabiegów jest europejski certyfikat z zakresu elektrofizjologii klinicznej. Jednym z nielicznych specjalistów w Polsce, który posiada taki certyfikat jest prof. Andrzej Głowniak. Z prof. Andrzejem Głowniakiem, kierownikiem Klinicznego Oddziału Elektrokardiologii SPSK4 w Lublinie rozmawia Jolanta Czudak

Cyfrowy uśmiech

Wizyta u dentysty u wielu osób nie wywołuje pozytywnych skojarzeń. Jeśli dodatkowo istnieje konieczność wykonania specjalistycznych uzupełnień uzębienia, to oprócz stresu należy się liczyć z tym, że leczenie zajmie nam sporo czasu i pociągnie za sobą spore koszty. Nic dziwnego, że coraz większą popularność wśród dentystów, a także pacjentów, zdobywa stomatologia cyfrowa.

mj

RELAKS

Rezerwat biosfery UNESCO

Niecałe 70 km od granicy Polski znajduje się unikalny w Europie Środkowej rezerwat – Spreewald (Las Sprewy), zwany niemiecką Amazonią lub Wenecją. Po ostatniej epoce lodowcowej Sprewa podzieliła się tu na gęstą sieć strumyków, które jak na to wskazuje nazwa Las Sprewy – wiły się kiedyś przez gęstą puszczę.

Józef Trzionka

NAUKA

Kongres ETCC2022

Ważnym wydarzeniem dla branży związanej z powłokami ochronnymi był European Technical Coatings Congress ETCC2022, który odbywał się od 12 do 14 lipca br. w Auditorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jest to prestiżowe wydarzenie o zasięgu światowym organizowane od 70 lat w różnych krajach, tym razem odbywało się po raz pierwszy w Polsce. 

Z ŻYCIA FSNT

Czy sztuczna inteligencja zdetronizuje człowieka?

Nowe technologie to tytuł dyskusji panelowej moderowanej przez prof. dr. hab. inż. Jana Szmidta – Honorowego Przewodniczącego KRASP-u podczas V Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich (V SZIP), organizowanego wraz z XXVII Kongresem Techników Polskich (XXVII KTP) przez Federację Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT (FSNT-NOT) wspólnie z partnerami, na Politechnice Śląskiej w Gliwicach (23–25.06.2022) – patrz. PT 7/22.

Jolanta Czudak

INŻYNIER

Michał Doliwo-Dobrowolski uhonorowany

10 czerwca br. odbyły się uroczystości jubileuszowe 160-lecia urodzin Michała Doliwo-Dobrowolskiego – pioniera systemu trójfazowego. Organizatorami wydarzenia były: Zarząd Główny i Oddział Szczeciński Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Program obchodów obejmował uroczyste odsłonięcie pomnika-ławki z Michałem Doliwo-Dobrowolskim na skwerze Jego imienia, w pobliżu Wydziału Elektrycznego ZUT oraz Międzynarodowe Sympozjum pt. „Życie i dzieło pioniera systemu trójfazowego – Michała Doliwo-Dobrowolskiego”, które odbyłosię na Wydziale Elektrycznym Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie (ZUT).

Piotr Szymczak, Aleksandra Mazurkiewicz – SEP

Szef Biura Wojskowego Przemysłu AK

Profesor inżynier mechanik Janusz Ernest Tymowski urodził się 1 września 1902 r. w Lublinie. Od 1912 r. uczęszczał do ośmioklasowej szkoły filologicznej („Szkoła Lubelska”). W szkole należał do tajnej organizacji harcerskiej, a od 1916 r. do tzw. Kadr Szkolnych przybudówki Polskiej OrganizacjiWojskowej. W 1918 r. brał udział w rozbrajaniu żołnierzy austriackich. Uczestniczył w wojnie z bolszewikami w 7. Pułku Ułanów. Maturę zdał w 1920 r. i został przyjęty na Politechnikę Warszawską. Ukończył Wydział Mechaniczny PW w maju 1926 r. Po uzyskaniu dyplomu wyjechał we wrześniu 1926 r. na praktykę w Zakładach Hotschkisse’a w Levallois Perret we Francji, w celu zapoznania się z produkcją seryjną. Pracował tam do marca 1927 r. jako przyuczony frezer.

Oprac. bh (na podstawie SBTP nr 6.158)

Wielkie inwestycjhe II RP: Budowa portu Gdynia

Pierwsza wzmianka historyczna o Gdyni pochodzi z 1253 r. Przez wiele stuleci była to niewielka osada nadmorska. Dopiero w XVII wieku hetman Stanisław Koniecpolski walczący ze Szwedami o ujście Wisły (1627–1629) zwrócił uwagę na Gdynię, jako miejsce do budowy portu. Pomysł przetrwał kolejne 3 stulecia i odżył po I wojnie światowej.

Oprac. Bronisław Hynowski

EDUKACJA

Młodzi wynalazcy nagrodzeni

Tegoroczne uroczyste podsumowanie ogólnopolskiego finału LV edycji Olimpiady Innowacji Technicznych i Wynalazczości Bloku A – Innowacje Techniczne odbyło się 9 czerwca br. w Warszawskim Domu Technika NOT.

STAŁE POZYCJE

Wydarzenia

Recenzja „PT”: Wielkich uczonych dokonania

Chwalebna, coraz powszechniej utrwalana tradycja. Z okazji jubileuszu szacownych instytucji – i w wyniku ich starań – Czytelnicy otrzymują rozliczne wydawnictwa. Zbożny cel. Tym bardziej, iż książki te – zazwyczaj bardzo starannie przygotowane, także od strony czysto edytorskiej – zostają bezpłatnie udostępniane w wersji elektronicznej.

Marek Bielski

Gielda wynalazków i projektów: Wynalazcy od Kazimierza Wielkiego

Trudno nie dostrzec znakomitego rezultatu wystawców z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy na XV Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG® 2022. Przywieźli do Katowic kilkadziesiąt wynalazków otrzymując aż….19 medali oraz inne nagrody.

jaz.

Wino dla inżyniera (266): Uczta dla konesera

Felieton: Prawie optymistycznie

Filozofia pojęć technicznych (186). Demontaż

Kandydaci do tytułu “Złoty Inżynier 2022”: Zygmunt Mikno, Lech Żak, Włodzimierz Adamski

Efekty-defekty

Technika na co dzień

Jerzy Bojanowicz