Miesięcznik Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT

30. edycja plebiscytu Złoty Inżynier
Baner poziomy

W numerze 7/2022

GOSPODARKA

Jest broń na suszę, ale…

Jak co roku powtarza się ubolewanie nad suszą. Zbyt mało opadów ogranicza rzekomo wydajność rolnictwa w Polsce, więc ceny płodów rolnych muszą rosnąć. Czy jesteśmy bezradni?

Z  prof. dr hab. Edmundem Kacą z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego Państwowego Instytutu Badawczego w Falentach rozmawia Zygmunt Jazukiewicz.

Nowoczesność w branży beauty

Jednym z najnowocześniejszych w branży i największych na świecie zakładów L’Oréal jest ten pod Warszawą: rocznie powstaje w nim ok. 360 mln kosmetyków znanych na świecie globalnych marek eksportowanych do 29 państw – z czego 92% to europejskie – najwięcej do Francji, Niemiec, Wlk. Brytanii i Włoch.

Jerzy Bojanowicz

Skarby polskiej ziemi (23): Ceramika na solidnej bazie

Na pytanie: z czego zrobiona jest cegła, automatycznie odpowiemy: z gliny. Ale fachowcy odpowiedzą inaczej: przemysł ceramiki budowlanej, kruszywa lekkiego i cementu korzysta z minerałów ilastych – iłów, iłowców, iłołupków, mułków, glin i ilastych zwietrzelin. Dzięki bogactwie tej grupy kopalin polski przemysł ceramiczny zajmuje jedną z czołowych pozycji w Europie.

jaz.

Ginące zawody (31): Od mielerza do retorty

Bez mała dwa wieki liczący tzw. Słownik Wileński – pełna nazwa złożona z … pięćdziesięciu ośmiu wyrazów byłaby najdłuższym leadem nie tylko w „PT”– opisuje mielerzysko jako obszar leśny pokryty resztkami węgla drzewnego. I tam należy właśnie szukać mielerza.

Marek Bielski

INŻYNIER

Czy społeczeństwo potrzebuje kultury technicznej?

Nikt dzisiaj nie wątpi, że żyjemy w czasach kiedy rozwój i zagłada cywilizcji coraz mocniej zależy od technicznego i naukowego potencjału jakim dysponuje ludzkość. Tempo wzrostu  i dostępność tego potencjału nie ma sobie równych w przeszłości. Czy idzie to w parze ze społeczną świadomością? Uczestnicy debaty podczas V Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich w Gliwicach, poszukiwali odpowiedzi na wiele pytać nurtujących nie tylko środowisko twórców techniki, ale także społeczeństwo. Prezentujemy jedną z opinii na ten temat sformułowaną przez mgr inż. Krzysztofa Ruszczyńskiego ze Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii, z-cy Sekretarza Generalnego Europejskiej Federacji Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo Technicznych.

V ŚZIP i XXVII KTP przeszły do historii

Za nami V Światowy Zjazd Inżynierów Polskich (V SZIP) tradycyjnie odbywający się razem z XXVII Kongresem Techników Polskich ( XXVII KTP ) w Politechnice Śląskiej (Gliwice 23–25.06.2022). Wprawdzie liczebnik piąty nie robi wrażenia, ale 140 lat od pierwszego Kongresu Techników Polskich z 1882 r. w Krakowie, już tak. Zjazd pod hasłem „Inżynierowie dla zdrowej planety” odbył się pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy.

Janusz M. Kowalski

Polski ślad w Peru

18 lipca br., w 146. rocznicę założenia pierwszej i do dziś jednej z najlepszych wyższych uczelni technicznych na kontynencie południowoamerykańskim, odbyło się w Limie uroczyste odsłonięcie muralu z wizerunkiem polskiego naukowca Edwarda Jana Habicha, którego zasługi dla andyjskiego kraju są niepodważalne.

boj.

INNOWACJE

Polski Produkt Przyszłości – rozstrzygnięto XXIV edycję konkursu

Konkurs Polski Produkt Przyszłości, organizowany przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR), co roku nagradza najbardziej innowacyjne polskie produkty i technologie. 5 lipca 2022 r. organizatorzy, wraz z Kapitułą Konkursu wręczyli na uroczystej Gali nagrody i wyróżnienia w XXIV już edycji PPP.

Paliwa przyszłości

Gdybyśmy wykonali krótką ankietę wśród znajomych, zaczynając od stwierdzenia, że w komunikacji drogowej wiek XX był wiekiem paliw ropopochodnych i pytając o paliwa wieku XIX i XXI, to większość respondentów odpowie, że wiek XIX, to wiek pary, a w XXI wieku już niedługo będziemy jeździć wyłącznie na prąd. Wiemy z historii motoryzacji, że pierwsza część tej odpowiedzi nie jest zupełnie prawdziwa, a możemy przypuszczać, że podobnie jest z jej częścią drugą.

Rafał Dmowski

Technologie kwantowe na co dzień

Quantum machine learning to jedna z nowszych dziedzin badań naukowych, która próbuje wykorzystać moc komputera kwantowego, aby zwiększyć szybkość klasycznych algorytmów uczenia maszynowego.

Erwin Halentz i Józef Trzionka

Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej”

NCBR uruchomiło nowy Rządowy Program Strategiczny Hydrostrateg „Innowacje dla gospodarki wodnej i żeglugi śródlądowej”. Niedawno instytucja upubliczniła zasady zgłoszeń do pierwszego konkursu, zapraszając do udziału przedsiębiorców i naukowców, którzy mają pomysł na wdrożenie nowych rozwiązań poprawiających efektywność użytkowania i zarządzania zasobami wody w Polsce.

Z ŻYCIA FSNT

Olimpijczycy na Gali zwycięzców

Zanim nastąpiły wakacje i młodzież mogła się cieszyć wypoczynkiem, zyskała też satysfakcję z sukcesu na XLVIII Olimpiadzie Wiedzy Technicznej. Oczywiście dotyczy to zwycięzców i ich opiekunów, którzy pojawili się na uroczystej Gali 8 czerwca br. w Warszawskim Domu Technika NOT.

jaz.

Zielone światło z Brukseli dla europejskich inżynierów

We współczesnym świecie budowanie pomostu między edukacją a przemysłem wymaga od inżynierów stałego poszerzania umiejętności i kompetencji, które pozwolą sprostać nowym wyzwaniom jakie pojawiły się w wyniku pandemii i wojny na Ukrainie. W realizacji zadań kluczowych dla Europy ważne będą zintegrowane i spójne działania środowisk inżynierskich. Takie są założenia projektu Engineers for Europe (E4E),przygotowanego przez europejską federację krajowych stowarzyszeń inżynierów FEANI. Komisja Europejska bardzo dobrze oceniła ten projekt i zadeklarowała dotację w wys. 1,5 mln euro na jego realizację. Swoje stanowisko w tej sprawie KE ogłosiła na tydzień przed majowym Forum FEANI w Berlinie. Z uczestnikiem Forum, wiceprezesem FSNT-NOT, Kamilem Wójcikiem rozmawia Jolanta Czudak.

EDUKACJA

Politechnika Kijowska w czasie wojny – wizja przyszłości

W PT6/2022 opublikowaliśmy część wywiadu z rektorem KPI Mychajłem Zgurowskim o działalności Politechniki w warunkach wojny. Poniżej trochę historii i wizja przyszłych inżynierów – absolwentów KPI. Rozmawiali: Janusz Fuksa – przewodniczący Sekcji Wychowanków Politechniki Kijowskiej i Dmytro Stefanowycz – redaktor naczelny gazety uniwersyteckiej Kijowski Politechnik.

INFOTECHNOLOGIE

SEP w Internecie o cyfrowym wspomaganiu seniorów

Technologie cyfrowe na rzecz osób starszych i zdrowego starzenia się – pod tym hasłem szczegółowym obradowała, po raz trzeci w przestrzeni wirtualnej na platformie Zoom, doroczna, XXIII Konferencja Okrągłego Stołu (KOS) „Polska w drodze do społeczeństwa informacyjnego”.

dr inż. Andrzej M. Wilk, Przewodniczący Sekcji Technik Informacyjnych SEP, andrzej.wilk@wilnet.pl

dr inż. Jacek Nowicki, Sekretarz Generalny SEP, jacek.nowicki@sep.com.pl

Z KART HISTORII

Zakłady Azotowe w Mościcach

Centralny Okręg Przemysłowy to z pewnością największa inwestycja w okresie II Rzeczypospolitej. Tworzyło go wiele nowych fabryk i zakładów produkcyjnych, do których należą też Zakłady Azotowe w Mościcach koło Tarnowa. Powstały z inicjatywy ówczesnego prezydenta RP prof. Ignacego Mościckiego w latach 1927–1929, który dostrzegał olbrzymie potrzeby krajowego rolnictwa a także możliwości eksportu produktów chemicznych.

Opr. Bronisław Hynowski

KULTURA

Niezapomniany wieczór autorski

W uroczystej premierze książki Motyl w środku zimyW poszukiwaniu niestraconego czasu Krystyny Woźniak-Trzosek, zorganizowanej 29.06.22 w warszawskiej kulturotwórczej restauracji Florian Ogień i Woda, wzięło udział kilkadziesiąt osób, a wśród nich m.in. reprezentujący różne opcje polityczne ministrowie resortów „okołogospodarczych” oraz twórcy kultury!

Jerzy Bojanowicz

STAŁE POZYCJE

Recenzja PT: Trzydziestu wspaniałych…

Tradycjonalistom parafraza tytułu kultowego filmu „Siedmiu wspaniałych” w odniesieniu do wielce szacownych postaci – w tym wypadku nauki polskiej – może wydać się nie na miejscu. Wiadomo, nauka rzeczą nader poważną jest! Ale i może zostać też uznana za zbyt… banalną.

Marek Bielski

Gielda wynalazków i projektów: Grafen, który zapewni przyszłość

Informowaliśmy w ub. roku o wynalazku z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu „3D róże grafenowe” autorstwa dr. Piotra Kamedulskiego, mgr. Wojciecha Zielińskiego i prof. dr hab. Jerzego P. Łukaszewicza nagrodzonym w konkursie „Eureka! DGP – Odkrywamy Polskie Wynalazki”. Ci sami autorzy wchodzą w skład zespołu, który odniósł sukces na Targach INTARG 2022 w Katowicach za kolejne rozwiązania angażujące grafen do przedsięwzięć o przełomowym znaczeniu gospodarczym.

jaz.

Wino dla inżyniera (265): Włoska biel na lato

Filozofia pojęć technicznych (185): Resurs

Kandydaci do tytułu “Złoty Inżynier 2022”: Ireneusz Krupa, Anna Boczkowska, Przemysław Wojciech Wachulak

Efekty-Defekty

Wydarzenia